جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ینابیع الموده لذوی القربی کتابى است در زندگانى اهل‌بیت پیامبر(ص)، به‌خصوص حضرت على(ع) که توسط قندوزى یکى از عالمان اهل سنت در قرن سیزدهم هجرى نوشته شده است. مؤلف، هدف خود را از تألیف این کتاب، اداى دین به پیامبر دانسته است؛ زیرا خداوند، دوستى نزدیکان آن حضرت را مزد رسالت او مى‌داند. این کتاب مطالبى را درباره مناقب امیرالمؤمنین على(ع) و چند تن از اهل‌بیت پیامبر، مانند امام حسن و امام حسین و امام عصر نقل کرده است. قندوزى کتاب خود را بر اساس منابع مهم اهل سنت نوشته است. برخى از این منابع عبارتند از: صحاح سته، مناقب ابونعیم، مناقب ابن مغازلى، فرائد السمطین، مناقب خوارزمى. شیوه مؤلف، نقل از منابع پیش از خود است. مجموع ابواب کتاب، یک‌صد باب است که هر باب به موضوع خاص یا مطالب کتابى خاص مى‌پردازد. هرچند قندوزى از منابع مختلف و متعددى استفاده کرده و روایات خود را به آن کتب استناد داده و نام آنها را هم آورده است، لیکن در بخش‌هایى که یک باب را به کتاب خاصى اختصاص داده از آثار زیر بهره برده است: مقتل ابومخنف، الصواعق المحرقه، فصل الخطاب خواجه پارسا نجارى، دره المعارف بسطامى، الدر المنظم محمد بن طلحه حلبى، المطالب العالیه، المحجه فی ما نزل فی القائم الحجه و آثارى از این دست که بسیارى از آنها جزو منابع کهن و معتبر بشمار نمى‌روند. مؤلف در موارد زیادى یک روایت را تکرار کرده است. ینابیع الموده ترتیب و تنظیم خاصى ندارد؛ مثلاً در بین نقل فضائل على(ع) باب دیگرى درباره فضائل همه اهل‌بیت آورده و دوباره به مهدى پرداخته است. قندوزى در تألیف این اثر از منابع شیعه نیز استفاده کرده است. از اینکه مطالبى درباره حروف و خواص آنها بیان مى‌کند، پیداست که مؤلف علاقه‌اى به این موضوعات داشته است.

ترجمه و کوتاه شده کتاب ینابیع المودة لذوی القربی نوشته سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی از عالمان و بزرگان حدیثی اهل‎ سنت در سده13قمری است. این خلاصه حاوی بخشی از احادیث نقل شده از منابع و متون حدیثی اهل سنت در صد باب، در منزلت، فضیلت و مقام اهل‎بیت پیامبر(ص) و جایگاه و مصادیق اهل‎بیت(ع) است. متن روایات در سمت راست و ترجمه آن در سمت چپ صفحات آمده است. روایات این کتاب شامل همان مضامینی است که در متون و منابع حدیث شیعه هم نقل شده است از جمله در باره شرافت نیاکان پیامبر روایاتی آمده سپس احادیث معروفی چون حدیث کشتی نوح، حدیث ثقلین، حدیث غدیر، حدیث منزلت و حدیث سد الابواب در باره فضائل و مقامات امام علی(ع) گزارش شده است. برخی از احادیث مربوط به فضائل امام علی و اهل بیت در ذیل آیات و تفاسیر مورد استناد قرار گرفته که در این کتاب هم بازتابی از این نوع روایات به چشم می آید. از جمله در ذیل آیه تطهیر، داستان و حدیث کسا در بیان منزلت پنج تن آل عبا مطرح گردیده است.در ادامه احادیثی در بیان دوست داشتن اهل‎بیت از منابع اهل‎سنت نقل شده است.در برخی ابواب کتاب، مدایح شافعی در باره اهل بیت مورد استشهاد قرار گرفته سپس به نقل از کتاب الصوعق المحرقه، مجموعه‎ای از روایات در باره مقام و برتری دیگر امامان شیعه از حضرت سجاد تا امام مهدی(ع) گزارش شده است. مطالب سپسین کتاب، بیان روایاتی در کرامات و معجزات حضرت مهدی و ظهور ایشان از منابع مختلف اهل ‎سنت است.

محبّت و دوستی با اهل‌بیت پیامبر بزرگ اسلام(ع) گزاره‌ای است که بیشتر مسلمانان، به جز خوارج، آن را پذیرفته‌اند و لذا تمامی مسلمانان از هر فرقه و دسته‌ای به خاندان رسول خدا(ع) مهر می‌ورزند و جرئت ابراز دشمنی با آنان را به خود نمی‌دهند. هر چند دشمنان اهل‌بیت(ع) کوشیدند که فضایل آنان را بپوشانند و از نشر احادیث رسیده از پیامبر اعظم (ص) در فضیلت ایشان جلوگیری کنند، لیک با وجود این، دوستان اهل‌بیت از عالمان سنّی و شیعه به نقل این احادیث و فضایل پرداختند و آن‌ها را منتشر کردند. یکی از این عالمان، دانشمند برجستة اهل‌سنت، سلیمان بن ابراهیم قندوزی است. کتابی که فراروی شماست ، اثر گران‌سنگ این دانشی مرد بزرگوار و محبّ اهل‌بیت(ع) است. این کتاب یکی از منابع معتبر و ارزشمند اهل سنت به شمار می رود که در مناقب اهل بیت (ع) نگاشته شده و مشتمل است بر یک مقدمه و یکصد باب.

على(ع) و شكوه غدير بر فراز وحى و رسالت ترجمه كتاب «ينابيع المودة» اثر سليمان قندوزى حنفى است. «ينابيع المودة» به زندگانى اهل‌بيت پيامبر بخصوص حضرت علی‌ عليه‌السلام مى‌پردازد. مؤلف، هدف خود را از تأليف اين كتاب، اداى دين به پيامبر دانسته است؛ زيرا خداوند، دوستى نزدیک ان آن حضرت را مزد رسالت او مى‌داند. ينابيع المودة بدون آنكه تنظيم خاص و فصل بندى كاملى داشته باشد مطالبى درباره مناقب اميرالمؤمنين علی‌ عليه‌السلام و چند تن از اهل‌بيت پيامبر مانند امام حسن و امام حسين و امام عصر عليهم‌السلام را نقل كرده است. قندوزى كتاب خود را بر اساس منابع مهم اهل سنت نوشته است. برخى از اين منابع عبارتند از: صحاح سته، مناقب ابونعيم، مناقب ابن مغازلى، فرائد السمطين، مناقب خوارزمى. محمدعلى شاه محمدى مترجم کتاب ینابیع المودة است. بنا به آنچه بر روى جلد کتاب آمده است، وى مؤسس و مدرس و مسئول مدرسه علوم دینیه ولى عصر و امام جماعت مسجد حمزه سیدالشهداء است. مترجم در پاورقى‌ها از ذكر منابع مؤلف صرف نظر كرده و دليل آن را در مقدمه چنين آورده است: «نظر به اينكه كتاب شريف ينابيع المودة مورد قبول تمام علما و فضلاى شيعه و سنى است، لذا در ترجمه آن از استخراج منابع بى نيازيم». مقدمه مترجم مربوط به سال 1361 شمسى است هر چند چاپ نخست اين ترجمه در نشر مهر قم به سال 1384 بر مى‌گردد.

ينابيع المودة لذوي القربی كتابى است در زندگانى اهل‌بيت پيامبر(ص)، به‌خصوص حضرت على(ع) كه توسط قندوزى يكى از عالمان اهل سنت در قرن سيزدهم هجرى نوشته شده است. مؤلف، هدف خود را از تأليف اين كتاب، اداى دين به پيامبر دانسته است؛ زيرا خداوند، دوستى نزديكان آن حضرت را مزد رسالت او مى‌داند.

عطار نیشابوری از شاعران نامدار ادب فارسی در قرن هفتم مضامین عرفانی را به صورت گسترده در آثارش وارد کرده است. وی با وجود داشتن مذهب شافعی در آثارش به مدح امام علی(ع) پرداخته است. عطار نیشابوری در آثار خویش در برشمردن صفات و سیره قرآنی امام علی(ع) اظهار ناتوانی کرده، شجاعت و دلاوری ایشان را بی همتا، وجود دین و دنیا را از وجود پربرکت ایشان دانسته و او را سرچشمه فضائل و نیکی‌ها می‌داند. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه اطلاعات کتابخانه‌ای به بررسی برخی از صفات و سیره امام علی(ع) که سند قرآنی دارند، در آثار ایشان می‌پردازیم. بر اساس یافته‌های تحقیق حاضر برخی از صفات و سیره امام علی(ع) که عطار در آثارش به آن‌ها پرداخته عبارت‌اند از اخلاص و تقوای امام، ذکر داستان لیلة المبیت، بخشیدن انگشتر در نماز به سائل، عظمت مقام امام علی(ع)، وارث و برادر انبیای الهی، امامت امام علی(ع) و مسأله جانشینی و شفا دادن امام.

حضرت علی علیه السلام به عنوان نمونه اعلای انسان تربیت شده یا انسان کامل از طریق ایجاد چرخش ارزشی و معرفتی در مبانی تربیتی زمان خود، رویکردی واقع­گرایانه نسبت به تربیت در پیش گرفتند. ایشان از طریق ترسیم تصویری واقعی از ماهیت دنیا و سیر انسان در آن، توجه به واقعیت گریزناپذیر مرگ و نقش تربیتی آن و پرداختن به جایگاه مهارت­های ارتباطی و شناختی برای متربیان، بنای تربیت را بر امور تجربه پذیر و واقعی، نه انتزاعی و آرمانی استوار کردند. آنچه از رویکرد تربیتی واقع­گرایانه حضرت علی علیه السلام استنباط می­شود این است که نظر به فضائل معرفتی و هنجارهای غیرمعرفتی بصورت توأمان در امر تربیت ضروری است و از مسیر گفتمان اخلاقی و تربیتی، اولویت فضایل فکری و تأثیر آن در فضائل عملی و نقش عواطف انسانی در این میان آشکار می­گردد. این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است و هدف آن استنتاج رویکرد تربیتی واقع­گرا از کلام حضرت علی j در گسترۀ مکتوبات آیة الله دین پرور، بعنوان نهج البلاغه پژوه معاصر است. استفاده از آثار آیة الله دین پرور به دلیل توجه موشکافانۀ ایشان به عمق و ظرافت­های بیانی حضرت، باعث شده است اثبات واقع­گرایی تربیتی با قرائن بیشتر و تبیین­های عالمانه­تری صورت گیرد.

مذاکره‌ی سیاسی، روشی خردورزانه برای حل مسالمت‌آمیز اخـتلافات است که از طریق گـفت‌وگوی شفاهی یا کتبی میان طرفینِ درگیر در مسئله‌ای خاص، صورت می‌پذیرد. بررسی سیره‌ی امیرالمؤمنین علیه السلام در نوع مواجهه‌ی ایشان با مخالفان خود، نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین راه‌حل‌های ایشان برای رفع منازعات فی­مابین، مذاکره‌ی سیاسی بوده است. اختلاف میان جریان های سیاسی و فکری معاصر در اصل موضوع مذاکره و حدود و ثغور آن، ریشه در تفاوت برداشت‌های این جریانات از متون و منابع تاریخی-‌رواییِ مرتبط با سیره‌ی سیاسی معصومانb دارد. از جمله مذاکرات قابل تأمل در سیره‌ی امام علی علیه السلام، مکاتبات سیاسیِ آغاز خلافت ایشان با معاویه و مذاکرات مرتبط با جریان صفین و حکمیت است. دراین پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، منابع تاریخی-روایی مرتبط با سیره­ی سیاسی امیرالمؤمنینj مورد بررسی قرار گرفته و با مروری بر جریان مذاکرات سیاسی ایشان، مهم ترین اصول مذاکرات سیاسی که آن حضرت بدان اهتمام داشته، به سه گونه: «روانی-پنداری»، «رفتاری-کرداری» و «گفتاری-بیانی» نامبردار و تبیین گردیده؛ همچنین مهم‌ترین اهداف امام علیه السلام از انجام این مذاکرات، «اعلام التزام به اصول در جبهه ی حق»، «روشنگری در مورد اتهامات»، «جلوگیری از وقوع جنگ»، «بصیرت افزاییِ یارانِ مخالف» و «رسیدن به توافق برای ضوابط حکمیّت» شناسایی و معرفی شده است.

بنی‌هاشم و خاندان پیامبر(ص) پس از رحلت ایشان به حاشیه رانده شدند. یکی از نظریات مطرح در تبیین این پدیدۀ تاریخی، وجود تفاهمات پیشینی برخی اصحاب در دوران حیات پیامبر؟صل؟ می‌باشد. با این حال، از سویی نشانه‌ها، سویه‌ها و زمینه‌های این تفاهمات مورد واکاوی کافی قرار نگرفته است و از سوی دیگر، عمدتاً ادلۀ ارائه‌شده اندک بوده و یا در مواردی از دلالت بر مدعا قصور داشته‌ است. بدین‌رو در جُستار حاضر در صدد بررسی و تحلیل نشانه‌های پیدایش، ابعاد، روند و زمینه‌های جریانی هستیم که در دوران پیامبر؟صل؟ نوعی از تحزّب را در برابر بنی‌هاشم شکل داده بود. بر اساس این پژوهش، تحزّبی جدّی در میان برخی مسلمانان قریشی و غیر‌قریشی علیه بنی‌هاشم وجود داشته که رقابت‌های پیشا‌اسلامی، نبردهای عصر نبوت، چشم‌انداز جانشینی و عدم تسامح امام علی بن ابی‌طالب(ع) در دین، به نحو چشمگیری در پیدایش آن نقش داشته است.