جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1955
دین انسانی یا انسان دینی
نویسنده:
مجید صادقی حسن آبادی، هاجر نیلی احمدآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
محوری ترین مساله در ادیان آسمانی رابطه انسان و خدا یا دین و انسان است. وجه غالب در جهان بینی دینی آن است که دین برای انسان آمده و آنچه خواسته شده «انسان دینی» است. سیطره نگرش انسان محوری در غرب برخی متفکران را بر آن داشت که «دین انسانی» را به جای «انسان دینی» مطرح کنند. دغدغه اصلی آنان این بود که اگر دین، انسانی نباشد و اقتضائات، امیال و گرایش های آدمی را مدنظر قرار ندهد و فقط تعالیمی از بالا به قامت روح و اندیشه او پوشانده شود، از خود تهی و بیگانه خواهد شد و لذا بر وصف انسانی بودن دین تاکید کردند. مهم ترین شاخصه های انسانی بودن یک حقیقت تکیه بر امیال اصیل انسانی از قبیل عقلانیت و حقیقت جویی، زیبایی دوستی، نیکی طلبی، میل به جاودانگی و کرامت و شرافت است. دین اسلام به عنوان آخرین دین آسمانی، علاوه بر این که انسان را دینی خواسته است، انسانی هم هست. مقاله با تکیه بر دو محور، یکی فطرت و ابتنای اسلام بر آن و دیگری جامعیت و فراگیری همه جانبه اسلام، به اثبات این وصف متعالی می پردازد که دین انسانی یا انسان دینی منفصله مانعه الجمع نیست.
صفحات :
از صفحه 95 تا 123
بررسی معنای اجتبا در قرآن
نویسنده:
الهه عرب زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
اگرچه واژه اجتبا یازده بار در قرآن به کار رفته است اما از دو جنبه اهمیت دارد یکی به دلیل آنکه بهترین خوبان عالم را در بر می گیرد و دیگر به لحاظ شمولیت معنایی. چرا که خداوند صراحتا آن را برای «من یشا» از بندگان قرار می دهد. همان طور که می دانیم، این واژه عموما در معانی ای چون برگزیدن و جمع آوری معنا شده است. اما هر یک از این معانی، اگرچه در برخی مصادیق انطباق دارد، در برخی موارد دیگر دچار اشکال است. مثلا در بررسی ماجرای حضرت آدم (ع) و یونس (ع): به خوبی در می یابیم اجتبا نمی تواند منصبی اعطایی از جانب خداوند باشد آن هم پس از عصیان و غضب یونس (ع)، بلکه به معنای «باز نمودن مسیری در زمانی که همه راه ها بسته است»، به کار رفته است. به این معنا که خداوند همه شرایط را درست آنجا که انتظار نمی رود با قدرت برای شخص فراهم می کند و مسیر رشد او را گاه بوسیله توبه و به سوی هدایت و گاه صالحیت باز می نماید. در این نوشتار ابتدا آرا قدما نقل شده و آنگاه به تنزیه معنای این واژه پرداخته شده است، در ادامه با نگاهی به معنای جدید در آیات مربوطه، «سیر مجتبوین در زمان» و نیز «ثمرات اجتبا» به همراه «جدول درجات معنای اجتبا» آورده شده است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 155
بررسی تطبيقی آيه ولايت در تفاسير فريقين
نویسنده:
ابراهيم كلانتری، محمدرضا عبدالله پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
آيه 55 مائده، از آيات چالشی و مورد اختلاف ميان علما، انديشمندان و مفسران فريقين است. دليل اصلی اين اختلاف، وجود واژه «ولی» و عبارت «الذين آمنوا...» در تركيب آيه است. مفسران و علمای اهل سنت در برداشت خود از معنای «ولين شيعه ارائه كرده اند و در ضمن بيان ديدگاه های خود، ايرادهايی به ديدگاه مفسران شيعی وارد كرده اند. جمعی از مفسران اهل سنت، ولی را در آيه ولايت، به معنای دوستی، ياری، محبت و... پنداشته اند و مصداق «الذين آمنوا...» را منحصر در علی (ع) نمی دانند، اين در حالی است كه مفسران و علمای شيعه، ولی را به معنای سرپرستی، ولايت در تصرف، ولايت سرپرستی و... گرفته، تنها مصداق كسی كه در حال نماز صدقه داده است، حضرت علی (ع) می دانند. اين دو برداشت متفاوت در تفسير آيه، سرچشمه اختلاف بين علمای فريقين گشته است. اين مقاله با روش استنادی، تحليلی به بررسی و نقد پرداخته و در نهايت با تکيه بر ادله ای چند به اثبات ديدگاه مفسران شيعه پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 32
معناشناسی محکم و متشابه در آيه هفتم سوره آل عمران
نویسنده:
مجيد حيدری فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
بر اساس آيه 7 آل عمران، آيات الاهی دو دسته اند: محكمات و متشابهات. گونه نخست ام الکتاب و اصل آن است و گونه دوم نيز دو شناسه دارد: دستاويزی برای فتنه جويان بيماردل و تاويل پذيری، از اين رو بايد شناسه های محکم و متشابه را بررسی نمود. اين نوشتار پاسخ های گونه گون قرآن پژوهان و مفسران را برشمرده و همه را بر كرسی نقد نشانده و در پايان ديدگاه برگزيده را پيش نهاده است. به نظر نگارنده شناسه محكم و متشابه اين است: نص يا ظهور آيات محكمات، بيانگر مراد واقعی گوينده آنها است، ولی متشابهات در حال برخورداری از ظهور و پيراستگی از هر گونه ابهام و اجمال و پيچيدگی لفظی و معنايی، نسبت به مقصود خدای سبحان نارسانايند. اين گفته با عنايت به رهنمودهای درونی سوره آل عمران هويدا می گردد.
صفحات :
از صفحه 137 تا 162
نقد دیدگاه فخررازی در تفسیر آیه 54 مائده
نویسنده:
جعفر انواری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
برخی از مفسران اهل سنت از جمله فخررازی، در برداشت های تفسیری خود کوشیده اند تا از آیه 54 سوره مائده برای اثبات خلافت خلیفه نخست استفاده نمایند. فخررازی در تفسیر این آیه چنین ادعا می کند که آیه شریفه مبارزه کنندگان با مرتدان پس از رحلت پیامبراکرم صلی الله علیه و آله را ستایش می کند و ابوبکر رهبر مبارزان و مصداق روشن ویژگی های مطرح شده در آیه شریفه است. بنابراین او محبوب خدا بوده و در نتیجه در ادعای خلافت خود صداقت دارد. در این مقاله تفسیر و برداشت فخررازی و دیگر عالمان اهل سنت در بوته نقد نهاده می شود و ناکارآمدی استدلال به این آیه شریفه بر مدعای آنان تبیین می گردد.
صفحات :
از صفحه 83 تا 100
امت وسط از دیدگاه مفسران فریقین
نویسنده:
نقی غیاثی، قدرت الله نیازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
قرآن کریم در آیه 143 بقره، امت اسلام را به «امت وسط» توصیف کرده و آن را دلیل شایستگی این امت در شهادت دادن بر مردم دانسته است. درباره چیستی «وسط بودن» و مصداق «امت وسط» میان مفسران فریقین اختلاف نظر است. مفسران اهل سنت، «وسط» را به عدل، خیر و اعتدال امت اسلام در مقایسه با امت های دیگر و نیز اعتدال احکام اسلام در مقایسه با احکام دین یهود و نصارا تفسیر نموده و مصداق «امت وسط» در قرآن را همه مسلمانان قلمداد کرده اند، برخی نیز اهل سنت را تنها مصداق «امت وسط» می دانند. مفسران امامیه با تکیه بر قرائن و احادیث، مصداق آیه را تنها ائمه اطهار علیه السلام دانسته اند. مقاله حاضر، ضمن بازخوانی دیدگاه های مطرح درباره امت وسط، آنها را در بوته نقد گذاشته، در نهایت به این نتیجه رسیده است که منظور از امت وسط، تنها ائمه اهل بیت علیه السلام هستند که واسطه میان پیامبر و مردم اند، بر این اساس آنان در قیامت از مقام شهادت علیه مردم برخوردارند.
صفحات :
از صفحه 61 تا 82
بررسی دانش تفسیری ویژه اهل بیت (ع)
نویسنده:
رضا مودب، سکینه آخوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
قرآن کریم به عنوان آخرین کتاب آسمانی، رسالت هدایت نسل های بشر را به عهده دارد و اهل بیت (ع) مخاطبان اصلی آن، مفسر و مبین آن هستند. تفسیر معصومین (ع) به دلیل گستره و عمق معانی و ارتباط و اتصال آموزه های این خاندان به وحی، ویژه ایشان است به گونه ای که دیگران توانایی چنین فهم و تفسیری را ندارند و از ورود به این وادی ناتوانند. معرفت و تفسیر ویژه اهل بیت (ع) شامل: درک مراد اصلی آیات، فهم دقیق و غیر قابل خطا از بطون قرآن، تاویل صحیح آیات متشابه، بیان مصادیق باطنی برای آیات و بیان امور غیبی است که تنها در انحصار معصومین است و دیگر مفسران به فراخور سطح علمی خود، به مراتبی از تفسیر دست یافته و از بیانات تفسیری اهل بیت برخوردارند. این مقاله با استناد به روایات تفسیری اهل بیت (ع) و بیان نمونه هایی از آن، در صدد اثبات معرفت خاص اهل بیت (ع) نسبت به قرآن و انحصار فهم کامل قرآن به ایشان است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 92
بررسی تفسیری عصمت حضرت موسی (ع) در مواجهه با حضرت هارون (ع)
نویسنده:
حمید نادری قهفرخی، سعید رهایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
آیات 150 سوره اعراف و 92 و 93 سوره طه به بیان برخورد تند حضرت موسی (ع) با حضرت هارون (ع) پس از گوساله پرست شدن بنی اسرائیل می پردازد. این آیه حاوی یکی از چالشی ترین مسائل مطرح شده در قرآن است. گرچه تاکنون توجیهات زیادی در تحلیل این برخورد ارائه شده است اما به نظر می رسد این برخورد در راستای بیدار کردن بنی اسرائیل انجام یافته است. بن مایه این تحلیل روش عقلایی «به در بگو تا دیوار بشنود» است. این تحلیل افزون بر در نظر گرفتن تمام جوانب این برخورد از جمله: شخصیت حضرت موسی و هارون (ع)، اطلاعات حضرت موسی قبل از بازگشت به میان بنی اسرائیل، شخصیت سامری، عکس العمل بنی اسرائیل در برابر حضرت موسی پس از بازگشت به میان آنان، به سوالات مطرح شده پیرامون این برخورد به خوبی پاسخ می دهد و با ظاهر آیات قرآن و عصمت انبیا نیز سازگار است.
صفحات :
از صفحه 47 تا 70
استنباط های فقهی تفسیری ائمه اطهار (ع) از آیات الاحکام غیر مشهور
نویسنده:
مهدی پیشوایی، فریده پیشوایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
بخشی از آیات قرآن به بیان احکام شرعی دین مبین اسلام می پردازد. از این رو قرآن کریم اولین و مهم ترین منبع استناد و استخراج احکام فقهی میان فقهای فریقین است. به نظر مشهور اندیشمندان علوم قرآنی تعداد این آیات، که به آیات الاحکام شهرت دارد، 500 آیه است. این تحقیق بر آن است تا به بررسی آیاتی بپردازد که امامان معصوم (ع) از آن آیات، استنباط فقهی داشته اند اما جزء آیات الاحکام مشهور شمرده نشده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که با توجه به وسعت دلالت آیات قرآن و نیز استشهادهای امامان معصوم (ع) به آیاتی که در ظاهر و دلالت اولیه خود ارتباطی به احکام و مسائل فقهی ندارند، می توان دایره آیات الاحکام را وسیع تر از آنچه تاکنون پذیرفته شده، دانست. همچنین این گونه استنادهای امامان معصوم (ع) و برداشت های ظریف فقهی آنان از برخی آیات قرآن، حاکی از بینش الهی ویژه آنان در پرتو امامت است.
صفحات :
از صفحه 111 تا 130
تحلیل مستندات اختصاص واژه «اهل البیت» به خمسه طیبه در آیه تطهیر
نویسنده:
محمد امیری، کیوان احسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
آیه تطهیر یکی از پرمناقشه ترین آیات قرآن بین مفسران فریقین پیرامون مساله عصمت اهل بیت علیهم السلام است. مفسران شیعه «اهل البیت» را مختص خمسه طیبه علیهم السلام می دانند و در مقابل، برخی از مفسران اهل سنت «اهل البیت» را مختص زنان پیامبر، برخی دیگر شامل زنان پیامبر و خمسه طیبه و برخی دیگر آن را اعم از خویشان و اقوام پیامبر و... می دانند. در این بین یکی از ادله مفسران شیعه بر این ادعا، «تغییر ضمیر» از جمع مونث به جمع مذکر در آیه تطهیر است. این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی جهت نقد و ارزیابی این مطلب، به واژه شناسی کلمه «اهل» و موارد استفاده آن در لغت و قرآن پرداخته و به این نتیجه رسیده است که هر چند با استشهاد به شواهد تاریخی و استناد به روایات متقن، می توان ثابت کرد «اهل البیت» اختصاص به خمسه طیبه دارد، اما استناد اغلب مفسران شیعه به «تغییر ضمیر» محل بحث و تامل است.
صفحات :
از صفحه 61 تا 80
  • تعداد رکورد ها : 1955