جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضرباهدف بررسی فلسفه تربیت عاطفی ازدیدگاه شهیدمطهری ،بااستفاده ازروش بنیادی-کاربردی نگاشته شده است.جهت تحقق اهداف پژوهش،شش سئوال مطرح شده که برای پاسخ گویی به سئوالات اول تاسوم که مربوط به مبانی،عوامل موثروموانع تربیت عاطفی ازدیدگاه شهیدمطهری است ازروش توصیفی وتحلیل محتوا استفاده ودرسه سئوال دیگرکه معطوف به اهداف،اصول وروش هامی باشد؛روش استنباطی به کارگیری شده وروش جمع آوری اطلاعات،کتابخانه ای وفیش برداری الکترونیکی می باشد.درجمع بندی پاسخ های ارائه شده به سئوالها،ازآراءاستادمطهری این گونه برداشت می شودکه انسان دارای دوگونه گرایش وخواست های مادی ومعنوی است؛عواطف به عنوان گرایش روحانی،ازغیرخواهی وانسانیّت دوستی ناشی می شودودرجهت رساندن خیربه دیگران ودرمبدأومقصدمعطوف به غیرخوداست ومی بایست تحت لوای «عقل»، «اراده» و «ایمان»، پرورش یابد واز مرحله ی ماقبل خود که «عدل» می باشد،بگذردوهمانندسایرشئون انسانی ازافراط وتفریط پرهیز،وبه جاومناسب به کارگیری گردد.الگوی عاطفه ورزی انسان برگرفته ازروح جمعی انسانیّت وهمانندیک پیکرزنده است وعواطف نقش مهمی دروحدت بخشی جامعه برعهده دارند.پیشنهادمی گرددجهت رشدوپرورش عواطف،بهره برداری مناسب باالهام ازمبانی فلسفی وشناخت عوامل موثروموانع ومدنظرقراردادن اهداف وبه کارگیری اصول وروش های تربیت عاطفی ازدیدگاه شهیدمطهری،درامورفردی واجتماعی صورت پذیرد؛وآرای ایشان دراین خصوص درتولیدمحتوای درسی درتمامی سطوح علمی موردملاحظه قرارگیرد.

ش?ت اب ید?یم متسیب و مهدزون نرق رخاوا رد یفسلف بتکم کی ناونع هب مسیتامگارپنیا ناراذگناینب . درک ادیپ لماکت و روهظ ییوید و زمیج ، سریپ نوچ ینادنمشیدنا یدمآراک و یلمع هبنج لابند هب رتشیب و دندوب هدش هتسخ یفسلف ضماغ میهافم زا هفسلف لصا هب هژیو هجوت اب . دوب هفسلف ندرک یدربراک اهنآ ش?ت مامت و دندوب هفسلف ملع ،تیبرت و میلعت رد مکاح هفسلف هب مسیتامگارپ نایرج ،هفسلف نیا رد مولع یدمآراک یلیلحت هفسلف یدج بیقر تروص هب و دش لیدبت نآ ناوریپ ینیب ناهج یتح و تسایس یم هرهب م?سا ینایحو میلاعتزا هک دوخ ینغ هناوتشپ اب زین یم?سا هفسلف .دیدرگ دادملق هبنج نیا هب تسا هدش یعس همان نایاپ نیا رد .

مساله اتحاد عاقل و معقول یکی از مباحث ریشه دار و پرسابقه فلسفی است که همواره میان فلاسفه و حکمای یونان قبل از اسلام و نیز میان حکمای مسلمان مورد بحث و گفتگو بوده است. این مساله بخشی از مساله شناخت شناسی در فلسفه ی ملاصدرا است که عهده دار رابطه علم و شناخت انسان با خودوی است. یکی از مواردی که در زمینه تحریر محل گفتگو در مساله اتحاد عاقل و معقول در این رساله مورد بحث است، این است که مبانی و ادله ی اتحاد عاقل و معقول نزد استاد مطهری و حسن زاده آملی در چیست؟ در این میان بعضی از متفکران بر این عقیده اند که اصولا محور بحث در مساله اتحاد عاقل و معقول علم حصولی است و علم حضوری به طور کلی از محل بحث خارج است. بسیاری دیگر از فیلسوفان در بحث اتحاد عاقل و معقول علم حضوری را نیز وارد بحث کرده اند و فقط این بحث را منحصر در علم حصولی ندانسته اند. این نوشتار در صدد بررسی و سیر تحول مساله اتحاد عاقل و معقول در فلسفه ی ملاصدرا و تبیین ابعاد مختلف آن از جمله معنا شناسی، مبانی و ادله ی آن از منظر استاد مطهری و استاد حسن زاده آملی است و لذا آنچه به صورت اجمال می توان از نظرات و دیدگاههای هر دو متفکر بیان کرد این است که بحث اتحاد عاقل و معقول که انسان را متحد با معلومات خود می داند نقش بسزای در زندگی انسان خواهد داشت.

موضوع تحقیق، بررسی و حل تزاحم‎های اخلاقی از دیدگاه راس، هِر، آیت‎الله مطهری و آیت‎الله مصباح است. تزاحم اخلاقی موقعیتی است که هم زمان، دو یا چند وظیفه‎ی اخلاقی متوجه فاعل است و به دلیل محدودیّت ظرفیّت‎ها، توان امتثال همه‎ی آن‎ها را ندارد و ناچار به گزینش است. تزاحم، گاه در مصادیق یک قاعده‎ی اخلاقی ایجاد می‎شود، مانند لزوم نجات جان دو نفر که در حال غرق شدن هستند و نمی‎دانیم کدام یک مقدم است و گاه در مصادیق چند حکم اخلاقی، مانند وقتی که نجات جان انسانی منوط به تصرف غصبی از ملک دیگری باشد. در این پژوهش که روش آن توصیفی ـ تحلیلی و نقادی است، معیارها و چگونگی حلّ تزاحم را از دید‎گاه چهار متفکر مذکور مورد تحلیل و نقادی قرار داده و سرانجامبا تمسک به متون دینی و قواعد اصولی و ذکر معیارهای ترجیح در متزاحمان، نظر خود را تبیین نمودیم. نکات ذیل از جمله نتایج حاصل از این تحقیق است:1-

در این رساله سعی شده است، تا به بررسی یکی از دغدغه های اصلی بشر امروز، یعنی پاسخ به این پرسش که « آیا زندگی معناداراست؟ » پرداخته شود. مسأله معنای زندگی از دیرباز محل بحث و بررسی اندیشمندان بسیاری بوده است، اما در جهان معاصر با توجه به افزایش روزافزون اندیشه پوچ گرایی و تفکر نیهیلیستی، لزوم پرداختن به این بحث از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. در این خصوص دیدگاه استاد مطهری و دو تن از متفکران، متعلق به سنت الحادی غرب، آلبر کامو و توماس نیگل، مورد بررسی قرار گرفته است. کامو و نیگل بر این عقیده اند که زندگی انسان فاقد هر گونه معنای محصل و دست‌یافتنی است و انسان برای معنادار شدن زندگی، چاره ای جز جعل معنا از درون خویش ندارد. در مقابل استاد مطهری، معتقد است که انسان با حرکت در مسیر قرب الهی می تواند به کشف معنای زندگی خویش نائل آید. آن چه در نهایت از این مباحث حاصل شده است، این است که دیدگاه کامو و نیگل به نوعی موید پوچی زندگی انسان است و در عمل کمکی به رهایی انسان معاصر از منجلاب پوچی و بی معنایی نخواهد کرد. اما بر‌اساس نگرش شهید مطهری ساحت زندگی انسان بری از هر گونه پوچی و سر شار از امید و هدفمندی است.

یکی از مهمترین حوزه های تحقیق در علوم اجتماعی مطالعه انقلاب های سیاسی و اجتماعی است و از بزرگترین تحول ایران در دهه های گذشته، وقوع انقلاب اسلامی می باشد. وقوع انقلاب اسلامی ایران به دلایل مختلفی منجر به متحیر شدن اندیشمندان و محققان سیاسی جهان گشت و در همین راستا در زمینه علل و چگونگی وقوع انقلاب اسلامی پژوهش های مختلفی ارایه دادند. تحلیل علل وقوع انقلاب اسلامی منجر به شکل گیری ادبیات سیاسی نوین گشت که هر یک از این ادبیات رهیافت خاصی را برای تحلیل انقلاب اسلامی ایران دنبال می کردند. اما در زمینه مذهب و رهیافت دینی تحلیل آن چنانی صورت نگرفت لذا ما در این تحقیق به تحلیل انقلاب اسلامی در سایه رهیافت مذهبی (دینی) می پردازیم. در چند دهه پیش از انقلاب رویکرد نوینی در ادبیات فکری شیعه در سایه نوگرایی اندیشه شیعه شکل گرفت که در روش ذهنی و تغییر نگرش به سوی قبول یک تحول بنیادین بر اساس دین نقش اساسی ایفا کرد. در این برهه از زمان، اندیشوران شیعی و در راس همه حضرت امام خمینی (ره) برترین نظریه پرداز انقلاب اسلامی و رهبری و موسس نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران، ظرفین لازم انقلاب و تاسیس نظام سیاسی و حکومت اسلامی را داراست. درهمین راستا شخصیت های بارز و مبارز حوزوی و دانشگاهی به ویژه استاد مطهری و دکتر شریعتی نیز بر این باور بودند که اندیشه شیعه نیاز به بازسازی دارد و قابلیت لازم را برای ارایه یک الگوی مطلوب سیاسی و اجتماعی را دارا می باشد و در سایه این بازاندیشی و نوگرایی اندیشه شیعه بود که عدم انطباق تفکرات شیعه با مقتضیات زمان یا عملکرد حاکمیت طاغوت را پر رنگ تر کرد. لذا در این پژوهش، محقق به بررسی نوگرایی اندیشه شیعه که مجموعه ای از آموزه های شیعی را در بر می گیرد در به وجود آمدن یا شکل گیری انقلاب اسلامی می پردازد.

اگر اصول و احکام اخلاقی را بر پایه اموری واقعی استوار بدانیم و معتقد به یک نظام اخلاقی مطابق با نظام تکوین و هماهنگ با قوانین جاری در آن باشیم در این صورت یک نظام اخلاقی معقول و موجه داریم که می توانیم در مورد آن به بحث و گفتگو بنشینیم و اصول و احکام مطرح شده در آن را در بوته نقد بگذاریم. اما اگر راهی غیر از این را پیمودیم به هر نحوی که باشد آن نظام اخلاقی معقولیت خود را از دست می دهند و نمی توان در مورد آن با ابزار عقل و اندیشه به قضاوت نشست و درباره اصول و احکام آن داوری نمود در صورت اول ما یکسری اصول ثابت کلی و دایمی داریم که منطبق بر امور عینی و نفس الامری هستند و به تعبیر دیگ یک نظام اخلاقی مطلق داریم. در غیر این صورت احکام اخلاقی یا اموری کاملا بی معنا و نامعقول هستند و یا ناشی از احساسات و امیال فردی و گروهی می باشند که منجر به نسبیت گرایی در اخلاق می شود. بحث از رابطه باید و هست ناظر به همین مساله می باشد که آیا می توان از هست ها و واقعیت ها بایدها و احکام اخلاقی را نتیجه گرفت و آنها را بر پایه هست ها توجیه نمود یا اینکه میان این دو سدی نفوذناپذیر وجود دارد که هرگونه ارتباطی میان آندو را ناممکن می کند. ما در این تحقیق نظرات سه تن از فیلسوفان معاصر یعنی علامه طباطبائی شهید مطهری و استاد مصباح یزدی را منعکس نموده ایم و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که آن سه بزرگوار علی رغم اختلاف نظر در برخی مسایل صورت اول را برگزیده اند و قائل به ارتباط میان باید و هست می باشند.