جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر، به کوشش تنی چند از پژوهشگران گروه تاریخ مرکز تحقیقات اسلامی و با هدف اطلاع رسانی دقیق، کامل و آسان درباره شهدای کربلا فراهم آمده است. امتیاز این اثر نسبت به آثار مشابه، جامعیت آن است؛ زیرا در این مجموعه، درباره همه کسانی که در منابع قدیم و جدید از آن‌ها به عنوان «شهید کربلا» یاد شده، پژوهش گسترده و کاملی انجام یافته است و اطلاعات لازم و مفید و مستندی در اختیار خوانندگان محترم قرار می‌دهد. ترتیب مقالات این کتاب بر اساس نظام الفبایی است -مگر مقاله امام حسین علیه‌السلام که نخستین مقاله نهاده شد - و نام‌های متعدد و غیر مشهور هر یک از شهدا نیز به نام مشهور وی ارجاع گردیده است. نویسنده در این کتاب به نام تمامی شهدای دشت کربلا اعم از نام شهید، نام پدر و نام قبیله و یا نسبت او با امام حسین علیه‌السلام و نحوه آشنایی با حضرت و مکان شهادت و حضور او در میدان رزم پرداخته است. در تهیه این اثر بیشتر از منابع شیعی مانند «أعيان الشيعة» سید محسن امین، «الإرشاد» شیخ مفید، «مناقب آل أبي‌طالب» ابن شهرآشوب استفاده شده است؛ اگرچه منابع اهل سنت مانند تاریخ طبری نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

كتاب پرتوی از عظمت امام حسین علیه السلام به قلم آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در چهار بخش سامان یافته است: 1- شخصیت و فضایل حسین ‌علیه ‌السلام، 2- بنی هاشم و بنی امیه، 3- علل قیام حسین ‌علیه ‌السلام و 4- نتایج و فواید قیام حضرت ابی عبدالله الحسین‌ علیه ‌السلام. در بخش اول ابتدا سیمای نورانی امام حسین‌ علیه‌ السلام در كتاب خدا ترسیم شده است از قبیل آیه مودت، آیه تطهیر و آیات دیگر كه درباره فضیلت پنج تن آل عبا نازل شده است. در ادامه سیمای امام حسین ‌علیه ‌السلام در احادیث پیامبر مكرم اسلام به تصویر كشیده شده است. فصل اول با بیان مكارم اخلاق سیدالشهداء و ابعاد گوناگون اخلاقی آن حضرت به پایان می ‌رسد. بخش دوم درباره بنی هاشم و بنی امیه است كه به طور تفصیلی به اوضاع زندگی و مخصوصاً صفات رذیله معاویه و یزید به طور مستند پرداخته شده است. در بخش سوم علل قیام سید و سالار شهیدان‌ علیه ‌السلام مورد بررسی قرار گرفته كه از این رهگذر حدود 6 علّت اصلی و مهم مورد شرح و توضیح قرار گرفته و در آخر بخش، به چند شبهه پیرامون حادثه عظیم عاشورا پاسخ گفته شده است. بخش چهارم با عنوان نتایج و فوائد قیام حضرت اباعبدالله الحسین ‌علیه ‌السلام به 9 فائده مهم و تأثیرگذار قیام خونین و سراسر حماسه كربلا می ‌پردازد و بدین ترتیب كتاب «پرتوی از عظمت امام حسین‌ علیه ‌السلام» با مطالب سودمند خود پایان می ‌پذیرد.

کتاب بررسی تاریخ عاشورا، مجموعه 17 سخنرانی است ( متن کتاب شامل پانزده سخنرانی است و به پایان آن دو سخنرانی دیگر اضافه شده که مطالب آن اختصاص به امام حسین علیه السلام ندارد. ) که مرحوم حجه الاسلام و المسلمین دکتر محمد ابراهیم آیتی رضوان الله علیه در سالهای 1342 و1343 شمسی در رادیو ایران ایراد کرد موضوع سخنرانی‌ها تاریخ عاشوراست و در آن ضمن توصیف قیام امام حسین علیه السلام به تحلیل آن پرداخته شده. در سخنرانی اول تا چهارم گزارشی از قیام آن حضرت تا عاشورا ارائه شده و در سخنرانی پنجم تا پانزدهم از رخدادهای بعد از قیام سخن رفته است. در این سخنرانی‌ها تقریباً همان اندازه که به قیام و شهادت امام پرداخته شده، از خطبه‌ها و برخوردهای اسیران اهل بیت سخن رفته و به این موضوع بیش از آنچه توجه می‌شود، توجه شده است.

عایشه بنت الشاطی، از نویسندگان چیره ‏دست مصری است که کتاب هایی چند درباره شخصیت های اسلامی به خصوص مادر پیامبر، همسران پیامبر و دختران پیامبر نوشته است. این بانوی دانشمند، چند سال پیش از دنیا رفت. از کتاب او درباره شخصیت عظیم حضرت زینب سلام الله علیها، به نام «بطله کربلا» ترجمه‏ های دیگری هم انجام گرفته است، اما ترجمه استادانه و شیوای مرحوم آیت الله صدر، از برجستگی خاصی برخوردار است. نویسنده، در بخشی پدران و نیاکان زینب کبری سلام الله علیها را معرفی می‏ کند، سپس با پرداخت ادیبانه تولد این گوهر در مدینه در سال ششم هجرت، به دوران غم بار کودکی این دختر که مصادف با رحلت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و شهادت مادرش حضرت فاطمه سلام الله علیها است می‏ پردازد. در مقطعی به ازدواج حضرت زینب سلام الله علیها با عبدالله بن ‏جعفر و ثمره فرخنده این وصلت می ‏پردازد. ترسیم صحنه‏ هائی از زندگی او در دوران امامت پدر بزرگوارش امیر المؤمنین علیه السلام و برادر مظلومش امام حسن مجتبی علیه السلامو نقش آفرینی این شیرزن در حماسه کربلا، بخش هایی دیگر از این کتاب است. فصل عاشورایی زندگی وی، برجسته‏ ترین فصل کتاب محسوب می‏ شود که سبکی روایی، جذاب و داستان گونه دارد، تا آن جا که کاروان اهل بیت، با کاروان سالاری زینب کبری سلام الله علیها به مدینه باز می ‏گردد و همواره احیاگر یاد عاشورا و رسواگر جنایات بنی امیه بر ضد خاندان نور و عصمت است، تا آن که یک سال و نیم پس از حادثه کربلا، از دنیا می ‏رود. هرچند که بافت کلی کتاب، بیشتر داستانی است و همین بر جاذبه کتاب افزوده است، ولی با نقل هایی از منابع، فضایل و شخصیت علمی و اجتماعی او را هم ترسیم می‏ کند.

کتاب امام حسین علیه السلام از دیدگاه اهل سنت توسط مرکز پژوهش­‌های اسلامی صدا و سیما منتشر شده است. این کتاب شامل شش فصل اصلی است که عبارتند از: شرح حال، فضایل و مناقب، ویژگی­‌های اخلاقی و سیره عملی، موضع­‌گیری‌های سیاسی و اجتماعی، امام حسین علیه السلام و واقعه عاشورا و سخنان حکیمانه تهیه، تدوین و تنظیم شده است. موضوعاتی چون شمایل ظاهری، نقش انگشتر، همسر و فرزندان، ویژگی­‌های موروثی و نقش رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در تربیت در فصل اول و مصداق آیه تطهیر، از منظر پدر و برادر، از منظر اندیشمندان و اصحاب در فصل دوم و همچنین عبودیت و بندگی حق، جود و کرم، حسن خلق، خانواده دوستی و تواضع در هم­نشینی با نیازمندان در فصل سوم مطرح شده است. در فصل چهارم نیز به موضوعاتی مانند مخالفان بیعت با یزید، سیاست تطمیع، موضع­‌ گیری امام حسین علیه السلام در زمان معاویه، علت و انگیزه قیام و در فصل پنجم نیز به اتمام حجت با دشمن، سخنان زهیر بن قین، تحول حربن یزید ریاحی، شهادت بنی هاشم، تعداد شهدای کربلا و در فصل پنجم به موضوعاتی چون توصیف خدا، مقام تسلیم و رضا، توکل، زهد، بی­‌وفایی دنیا، آزادگی، حق­‌الناس و پرهیز از بیهوده کاری پرداخته شده است. در بخشی از این کتاب آمده است: امام حسین علیه السلام به تصریح شیعه و سنی، در زمره اهل بیتی است که به نص قرآن از هرگونه کژی و خطا به دور است، بنابراین گفت­‌وگو درباره امام حسین علیه السلام گفتمان قرآنی و وحدت­‌آفرین است. در ادامه آورده شده است: محبت به آن حضرت اختصاص به مذهب خاصی ندارد و همه مسلمانان به او عشق می‌ورزند و او را مقتدای خود می­‌دانند. برهمین اساس، کتاب حاضر بر آن است تا گوشه‌ای از فضایل و سیره الهی آن حضرت در منابع اهل سنت را جهت پشتیبانی از برنامه‌های رسانه ملی بازنمایی و بازخوانی نماید. در دیباچه این کتاب آمده است: پرداختن به زندگانی امام علیه السلام آثار متعددی دارد که از آن جمله می‌توان به الگوسازی برای نسل جوان، فرهنگ­‌سازی برای ارتقای اخلاق فاضله در جامعه، آشنایی مردم مسلمان جهان با شخصیت­‌های مهم صدر اسلام، زمینه­‌سازی برای ایجاد وحدت در بین مسلمانان و کاهش اختلافات مذهبی اشاره کرد. در دیباچه کتاب آمده است: شایسته است رسانه ملی که وظیفه رشد اخلاقی و پالایش درونی افراد و ایجاد همدلی بین مسلمانان را برعهده دارد، با پرداختن به این اسوه‌های مشترک، نقش مهم خود را ایفا کند