جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه, اهداف, روش های اجرا و نتایج به دست امده):پژوهش درباره زندگی امامان معصوم علیهم السلام به خصوص رویه های سیاسی انان امری ضروری است , زیرا اقیانوس فضایل,معارف و عقلانیت سیاسی با مصلحت اندیشی انان بهترین الگو برای همگان به ویزه حقیقت طلبان و رهبران دینی و سیاسی می باشد. یکی ازموضوعات شایان پژوهش در این زمینه بررسی صلح قهرمانه امام حسن (ع) با معاویه و قیام پیروزمندانه امام حسین (ع) با یزید است.فلسفه سیاسی اسلام و مکتب شیعی برای مدیریت عقلانی جامعه به ضرورت امامت است و امامت و رهبری از مهمترین اصل اسلام و یک مسولیت به شمار می اید و عامل بقای دین محسوب می شود. در اتخاذ رویه سیاسی امام حسن (ع) و امام حسین(ع) مقتضیا ت زمان و مکان نقش به سزایی داشته و دین,سیاست,عقل,مصلحت و تکلیف از عوامل ترسیم کننده رویه سیاسی انان می باشد. امام حسن (ع) به دلیل اوضاع نا مساعد داخلی و خیانت اطرافیان خود جنگ با معاویه را بر خلاف مصالح جامعه و امت اسلامی و حفظ موجودیت اسلام تشخیص دادند و مغایر با عقلانیت و مصلحت دانستند لذا با معا ویه صلح نامه ایی را با پنج ماده توافق نمودند.رویه سیاسی امام حسین (ع) نیز قبل از شهادت امام حسن (ع) همانند رویه ایشان بود .مهمترین بخش دوران سیاسی امام حسین (ع) جانشینی یزید بعد از معاویه می باشد که از این طریق قیامش را بر علیه حکومت بنی امیه از روی عقلانیت و مصلحت برای حفظ دین اغاز نمودند. مقایسه رویه های سیاسی انها مربوط به وضع شرایط دوستان و دشمنان و مسایل بیعت، دعوت و امر به معروف و نهی از منکر می باشد .در نتیجه رویه های سیاسی امام حسن (ع)و امام حسین (ع) بر اساس مقتضیات زمان و مکان با عقلانیت سیاسی و در نظر گرفتن مصلحت با هدف حفظ دین بوده که در اصل دو رویه با یک رسالت است.

اساس سیاست، بر رابطه ی میان حکومت و مردم استوار است که دو تفسیر دارد: یکی تفسیر این رابطه از ناحیه ی حکومت کنندگان است که جریان نفوذ از بالا به پایین است و دیگری از ناحیه ی مردم که این تفسیر نفوذ از پایین به بالا است. در ناحق بودن تفسیر اول جای بحث نیست، همچنان که غیر واقعی بودنِ عملی شدن تفسیر دوم هم بدیهی است. حساسیت اندیشه های سیاسی رابطه ی مردم و حکومت از نوع تفسیر دوم است. اهمیت این مساله در هر نظامی از یک نوع دغدغه های اشخاص در مورد جریان حاکم برخاسته است. در نظام های اریستوکراسی و دیکتاتوری، این دغدغه خود را بیشتر نشان می داده و در نظام دموکراسی با وجود اینکه باید مردم در سهم خود از جهت دخالت در تصمیم گیری های حکومت مطمئن باشند، موضوع رابطه ی مردم با حکومت از بالاترین حساسیت ها برخوردار است. همه ی شعارها و سخن سرایی ها در خصوص زمام سرنوشت مردم به دست مردم، تا زمانی است که با قدرت اکثریت افراد جامعه، شخص یا گروه خاصی در راس قدرت قرار گرفته است، از هنگامی که این مطلب صورت گرفت در مردم تحت حکومت دو نوع اضطراب به وجود می آید. 1. دغدغه ی آن اقلیتی که با روی کار آمدن جریان مخالف، سرنوشت خود را در دست شخص یا گروهی می بینند که او را برای مدیریت سرنوشت اجتماعیش صالح نمی دانست. 2. دغدغه ی آن اکثریتی که این جریان به روی کار آورد، که تا چه اندازه این شخص یا گروه بر سر عهد و پیمان خود باقی است؟ اما اضطرابات مردمی در نظام های دینی و تجربیات عملی بیشتر در نظام های دینی مربوط به دوران های خیلی قدیم و باستانی درارتباط با حکومت انبیای الهی است که جزییات و خصوصیات آن در علوم سیاسی روز منعکس نیست. آنچه از گذشته برای اندیشه های سیاسی از تجربه ی عملی حاکمیت دینی مطرح است تجربه های عملی دوران حاکمیت کلیسا در غرب است که به نام خدا و دین، جریان کلیسا حدود ده قرن قدرت را در جوامع غربی در دست داشت و نظام خودکامه ای را به مردم تحمیل نمود و این تجربه این مردم غرب منشا پیدایش سکولاریسم و عقب گردی آنها از دین شد و با این سابقه تصویر مردم در جریان حکومت دینی نه تنها تصویرِ حاکمیت مردمی نیست بلکه تصویر حکومت مردمی است که مردم، یک مکلف و یک موظف بی اختیارند و متاسفانه این برداشت از غرب به جوامع اسلامی هم منتقل شد. از عوامل موثر در رابطه ی مردم باحکومت، موقعیت مردم در دیدگاه حکومت است. در دنیای غرب، موقعیت مردم در حکومت، از نظر اندیشه های سیاسی گذشته تا سه قرن قبل، موقعیت یک برده بلکه پایین تر، در موقعیت یک چهارپا تنزل داشته است. مستنداتی در این مورد در مقاله ذکر شده و در برابر این بینش، دیدگاه اسلام در خصوص موقعیت مردم از نظر حکومت با تکیه بر کلام امیرالمومنین علیه السلام، با دیدگاه گذشته ی غربیان ارزیابی شده است. از سه قرن گذشته تاکنون در غرب دیدگاه اندیشه های سیاسی نسبت به موقعیت مردم در حکومت رو به تحول گذاشت و برای نقش مردم در حکومت، سه راه پیش بینی شده که در این مقاله به آن ها می پردازیم.

از نظر فلسفی شناختن یا شناساندن هرحادثه متوقف برکسب اطلاعات و رساندن آن به مخاطب در ده مقوله جوهر، کم، کیف، اَین، متی، وضع، جده، اضافه، فعل و انفعال است. در این مقاله برآنیم تا با ارائه اصول و معیارهای عقلی و فلسفی، و تطبیق این مقولات برحادثه عاشورا و قیام اباعبدالله الحسینu ، شناختی نسبتاً جامع از آن حماسه بی نظیر به دست آوریم. در مقوله «جوهر» روشن می‎شود که ماهیت قیام حسین بن علیu تهاجم است یا تدافع؟ ستم ستیزی است یا ستم ناپذیری؟ یا می‎تواند هم ستم ستیزی باشد و هم ستم ناپذیری! در مقوله «وضع» ویژگی­های سپاه عدل و سپاه ظلم و جهل، در مقوله «جِده» ، محور و مُحاط بودن امام حسینu و یاران با وفایش در این حماسه بی‎نظیر، در مقوله «متَی»سبب وقوع حادثه در دهم محرم الحرام، در مقوله «کم» سبب اندک بودن طرفداران جبهه حق، در مقوله «کیف» چگونگی وقوع حادثه و تفاوت نحوه جنگ سپاه عمر سعد با سایر نبردها، در مقوله «اضافه»، امام و مأموم، و پیروز و شکست خورده در حادثه عاشورا و کربلا، در مقوله«فعل» تأثیرحادثه عاشورا در تاریخ تبیین می‎شود.