جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

امامت و ولایت از ارکان اصلی دین اسلام به ویژه مذهب تشیع است که در آیات و روایات متعددی بر لزوم آن و شایستگی اهل بیت(ع) برای آن مقام تاکید شده است. اهل بیت(ع) و خاندان ایشان در مسیر رسالت خویش، در حفظ و صیانت این مقام رفیع و دفاع از آن اهتمام ویژه ای ورزیده اند. حضرت زینب عالمه و عقیله بنی هاشم نیز به نوبه خود تلاشی وافر در پاسداری از ولایت و امامت داشته و اقدامات فراوانی در این زمینه انجام داده است. این مقاله بر آن است تا ضمن تبیین مختصر مقام امامت و ولایت و جایگاه آن در دین اسلام، نحوه و میزان اهتمام و کوشش حضرت زینب(س) را در دفاع از این مقام رفیع مورد بررسی و کاوش قرار دهد

این نوشتار درصدد است نگرش حضرت زینب علیهاالسلام را به واقعه کربلا، از دیدگاه شناختی بک، مورد بررسی قرار دهد و با رویکرد توصیفی تحلیلی، سخنان بزرگ بانوی اسلام را در خلال حادثه کربلا استخراج نماید. سپس با تبیین آن بر اساس سه مؤلفه اساسی نظریه شناختی بک (Becks Cognitive Theory) (در چارچوب جهان بینی اسلامی)، اسوه بودن حضرت زینب علیهاالسلام را ترسیم نماید. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که بر اساس سه مؤلفه اساسی نظریه شناختی بک، حضرت زینب علیهاالسلام یک الگوی تربیتی موفق سلامت روان و کنترل تکانه است که می تواند به عنوان یک الگوی کارآمد، در زمینه مدیریت اختلالات پس ضربه ای (Post Traumatic Stress Disorders) و داغدیدگی معرفی گردد.

موضوع این رساله نقش حضرت زینب در اسلام می باشد لذا عاشورائیان نام او را همراه با امام حسین می شناسند و مورخان او را شخصیت دوم واقعه ی کربلا دانسته و علمای اخلاق از عفت و تقوا و انقلابیون از نمونه بودن در پیام آوری و رسالت کربلا سخن به میان آورده اند و دنیای تشیع او را رمز پیروزی امام حسین و مدافع اسلام و ولایت حقه امامان می شناسند. هدف از این تحقیق شناختن و شناساندن هرچه بهتر شخصیت ایشان به عنوان یک الگوی نمونه است، زیرا او نوه ی پیامبر و دختر علی مرتضی و فاطمه ی زهراست. بدون شک او الگوی جاودانه برای زنان و دختران جوان می باشد. تحقیق پیرامون شخصیت فردی و اجتماعی و نقش آفرینی بعد از اسارت و ایراد خطبه های فصیح در سرنگونی حکومت یزید و درس آموزی از مکتب و منش او از جمله صبر و مقاومت، پیام رسانی، فداکاری ، ایثار و روحیه بخشی به بازماندگان شهدا و حفظ ارزشها و پایبندی به اصول حتی در شرایط اسارت است. در این زمینه منابع بسیار کمی و به سختی در دسترس قرار گرفته است وظیفه یک زن مسلمان در مواضع گوناگون چیست؟ در جائی که لازم است سخن بگوید و به مقتضای زمان سکوت کند. همچون حضرت زینب ($) که با معرفی و بیان آثار و پیامدهای جنایتی که دشمن در کربلا بر خاندان او روا داشت به مردم چهره ی واقعی حکومت را نشان داد و با ایراد خطبه در مکانهای مناسب و گوناگون ماندگاری نهضت عاشورا را به ارمغان آورد. و عظمت عاشورا برای همگان به اثبات رسانید. او که نخستین دختر باغ ولایت زینب کبری $ و نمونه بارز یک انسان کمال یافته که از نظر ایمان و تقوی و علم و معرفت و استقامت و شکیبایی و دیگر فضایل انسانی درخشیده و بزرگ قهرمان کربلا است. و می تواند هر بُعد از زندگی فردی و اجتماعی ایشان برای زنان با ایمان که در پی الگو شایسته هستند، معلم و مربی باشد. همانگونه که امام خمینی 1 راجع به عمل به تکلیف و عمل به وظیفه این توجه را داشتند. آن بزرگوار هم خودش روی این نکته شدیداً پای می فشرد و نسبت به تشخیص وظیفه و عمل به تکلیف حساس و دقیق بود و این درس بزرگی بود که از آموزگار بزرگ شهادت و شریک رسالت زینب کبری اسلام اش در حفظ و صیانت اسلام و صیانت از مرزهای دین فراگرفته بود و آن فداکاری و جانفشانی و بذل مال و ایثار همه هستی تا سرحد شهادت در میادین نبرد و ابداع پیام خون و حقگویی و افشاگری علیه باطل و رسوا کردن ستمگران فریبکار با تیغ زبان که ارزش و تأثیر کار زینبی ( تبلیغ ماهرانه) کمتر از کار حسینی در میدان جنگ نیست همانگونه که خطبه های حضرت زینب $ هم به همان مقدار تأثیر داشته و چهره ی واقعی یزیدان را آشکار ساخت و همگان را به فراگیری درس شجاعت و نترسی و وظیفه شناسی و دفاع جانانه از حق فرامی خواند و صحبتهایی که در بین راه ایراد شد خاندان وحی را معرفی نمود و در مقابل حکومت وقت ایستادگی کرده و تمام هستی خود را نثار راه حق تعالی نمود. واژه های کلیدی زینب، الگو، نقش، عقیله، صبر، وظیفه، کربلا

فمینیسم با رویکردها و دوره های مختلف یک هدف را تعقیب می کند و آن اینکه زنان در دوره های مختلف و ادیان متعدد از حقوق خود محرومند؛ این محرومیت در ابعاد مختلف مورد ادعا است. لکن در مسایل اجتماعی و مشارکت سیاسی نمود بیشتر داشته و حساسیت فزونتری دارد. در مقاله حاضر علاوه بر مروری بر فمینیسم و سیر تحول آن بر این مساله مهم پرداخته شده است که از دیدگاه اسلام حقوق اجتماعی زنان مورد تاکید بوده و مشارکت سیاسی آنان وظیفه ای مهم تلقی گردیده است و لازم است آنان در مسایل اجتماعی و سرنوشت خویش حساسیت داشته و مشارکتی فعال داشته باشند. نمونه هایی از توصیه های دینی در این خصوص و پارامترهای حضور سیاسی زنان مورد بررسی قرار گرفته است و ثابت گردیده که ادعای فمینیسم در این خصوص هیچ گونه پایه و اساس علمی و تاریخی نداشته بلکه خلاف آن را می توان در متون دینی رهگیری کرد.