جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تهدید یا فرصت بودن پدیده‌ی جهانی‌شدن، مرهون برنامه‌های جهانی است و تلاش برای دست‌یابی به اخلاق جهانی، نمونه‌ای از آن برنامه‌ها است. هانس‌کونگ و سویدلر، در ارائه‌ی اخلاق جهانی، از موضع دینی، بیانیّه‌های جهانی ارائه کرده‌اند. این بیانیّه‌ها در هرم اخلاقی، از قاعده‌ی مبنایی، و نه ملاک نهایی، آغاز و آن‌گاه به اصول پایه و میانی می‌انجامند. کارآیی و اثربخشی، سازگاری درونی، تطبیق بر ادیان و انطباق‌پذیری با فرهنگ‌ها و قومیّت‌ها مباحث اصلی است که در بررسی این بیانیّه‌ها به میان می‌آیند. اخلاق جهانی در گرو نظریّه‌های طبیعت‌گرایانه، اخلاق و حُسن و قُبح ذاتی نیست، امّا محتاج نظریّه‌ای است تا اجماع را تأمین کند و آن مطلق‌انگاریِ حداقلّی است که بر اساس ملاک نهایی اخلاق ـ امر نامشروط ـ قابل‌حصول است.

رساله حاضر به نقد و بررسی تطبیقی مفهوم شهود از نظر ویلیام آلستون، فیلسوف دین معاصرآمریکایی و یا بابا افضل کاشانی، فیلسوف و عارف قرن ششم و هفتم هجری می پردازد. منظور ازشهود در فلسفه آلستون ادراک مستقیم خداوند است که از نظر وی سهم مهمی در توجیه باورهای دینی ایفا می کند. او. با رویکردی معرفت شناسانه و با روش فیلسوفان تحلیلی، از راه طرح شباهت ساختاری بین تجربه عرفانی و تجربه حسی به دفاع از عقلانیت باور دینی مبتنی بر تجربه عرفانی می پردازد. شهود در فلسفه یا بابا افضل به معنای مشاهده قلبی و درک حضور حق، با لفظ لقاء مطرح و با رویکردی هستی شناسانه به تبیین ماهیت و شرایط و طریق وصول به آن پرداخته شده است.دیدگاه این دو فیلسوف به مسأله شهود، دارای تفاوتهای جدی و نیز برخی وجوه مشترک است که در فصل پایانی رساله ضمن طرح انتقادهای وارد به این دو دیدگاه، مورد بررسی قرار گرفته است.از ویژگیهای این رساله تحلیل مبانی دیدگاه مورد بحث، پیش از تبیین اصل آن است./ کلیدواژه: شهود ویلیام، ادراک حسی، ادارک عرفانی، تجربه دینی، لقای حق تعالی، فلسفه تحلیلی، باور دینی، رویه های باورساز، معرفت نفس، آلستون، بابا افضل کاشانی، معرفت شناسی

مسئله دیندار بودن و مدرن بودن یکی از مسائل بسیار مهم دوران جدید و معاصر است. برخی معتقدند که در این مسئله نوعی تناقض نمایی وجود دارد؛ زیرا مدرن بودن دارای مؤلفه هایی است که اساساً با دیندار بودن سازگاری ندارد. اغلب الاهیدانان جدید و نیز فیلسوفان دین به نحوی به این مسئله پرداخته اند و راه حل های مختلفی برای آن ارائه داده اند. هانس کونگ، الاهیدان معروف کاتولیک، با یک رویکرد جدید مدعی است که توانسته یک راه حل معقول ارائه دهد. او این مسئله را تحت عنوان «مسیحی بودن» به تفصیل مورد بحث قرار داده و در نهایت به این نتیجه رسیده است که مسیحی بودن یعنی «انسان بودن» و بدین معنا «مسیحی بودن» با هر نوع «دینداری» دیگر سازگاری دارد. در این نوشتار رویکرد او به مسئله و نیز راه حلی که ارائه داده است مورد تبیین و بررسی و نقد قرار میگیرد.