جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مسائل برجسته مهدویت، تلاش برای اعتبارسنجی روایات مربوط به این باورداشت سترگ و نشان‌دادن یک نظام فراگیر و پذیرفته در این زمینه است. این‌که آیا روایت در دست از معصوم؟ع؟ صادر شده یا به دروغ به او نسبت داده شده است. این مهم نیز جز با مراجعه به فرمایش و رفتار معصوم؟ع؟ شدنی نیست. نوشتار پیش رو با روشی توصیفی _ تحلیلی تلاش می‌کند تا سبک مدیریت معصومین؟عهم؟ بر بحران جعل و تحریف در روایات مهدویت را واکاوی کند. این جستار در پاسخگویی به این پرسش که سبک مدیریت معصومین؟عهم؟ بر بحران جعل در روایات مهدویت چگونه بوده، تاکید دارد که این سبک، از سنخ «مدیریت بحران» بوده است؛ بدین معنا که پیشوایان معصوم؟ع؟ در رویارویی با این بحران در پی گرفتن تصمیماتی بودند که به کاهش روند جعل و تحریف و به کنترل و دفع آنان بینجامد. در این راستا با دو گونه «مدیریت دفعی در مرحله پیشینی» و «مدیریت رفعی در مرحله پسینی» روبه‌روییم. در ادامه ساز و کارهای معصومین؟عهم؟ در هر دوره بررسی می‌شود. بررسی‌های این نگاشته زمینه‌ای است برای پاسخ به این پرسش که امروزه از چه الگویی در رویارویی با جعل و تحریف باید بهره جست؟

راحله ضائفی " مجید احمدی کچایی "۲ بررسی تاریخ اجتماعی جوامع گذشته. ما را به کشف نوع زندگی اقوام و گروه‌هایی از مردم سوق می‌دهد که درصف حکام و نخبگان سیاسی جامعه قرارندارند. این کشف لایه‌های نهان» صرفا با شاخص بندی موّلفه‌های تاریخ اجتماعی امکان پذیر است . پژوهش پیش روء با بررسی موّلفه‌های تاریخ اجتماعی شیعیان امامیه بغداد از عصرغیبت صغرای امام مهدی کل تا افول دولت آل بویه» وضعیت اجتماعی این طیف مذهبی خاص 7 مورد مداقه قرار می‌دهد. مولفه‌هایی همچون: جرف و مشاغلء مراسم مذهبی» ارتباط شیعیان با اهل‌سنت و محاقل علمی و آموزشی. تحقیق پیش روء شناخت بهتری از عوامل موثر برسبک زندگی شیعیان بغداد دراین بازه زمانی به ما ارائه می‌دهد. عواملی چون غیبت امام کل حضور وکلای اربعه و نیز قدرت‌گیری دولت شیعی آل بویه برسبک زندگی شیعیان تاثیرگذار بوده است.

ت دانش مهدوی وشناخت امام یکی از اجزای نگرش مهدوی می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی سطح دانش و نگرش مهدوی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال ۱۳۹۶ صورت گرفته است. روش: نوع این پژوهش کاربردی -توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز می‌باشند. روش نمونه‌گیری. تصادفی طبقه‌ای بوده و حجم نمونهء ۳۶۸ نفرمی‌باشد. ابزار پژوهش پرسش‌ نامه خودساخته با روایی ۰/۸۲ و پایایی ۰/۸۴ می‌باشد. یافته‌ها: دانش و نگرش مهدوی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز, زیاد و در جهت موافق» بالاتر از حد متوسط می‌باشد. دانش و نگرش مهدوی دانشجویان با هم رابطه مثبت و مستقیم دارند. نتیجه گیری: درصد بالای نگرش نسبت به دانش مهدوی نشانگرباورهای عمیق نسبت به موضوع مهدویت می باشد. علی رغم تفاوت در دانش مهدی دانشجویان دختر و پسر، نگرش و باور آنها به مهدویت یکسان است.

جست‌وجو در مصادر و اسانید روایات غیبت نزد امامیه بیانگر آن است که عالمان امامی بخش قابل توجهی از روایات غیبت را از راویان واقفی و کتب آنان اخذ کرده‌اند. فرقه واقفه برخی از روایات را مطابق مذهب خویش نقل به معنا، تقطیع یا تحریف می‌کردند. از این رو برخی از روایات که از طریق واقفه وارد مجموعه روایی امامیه شده است، دارای رسوبات فکری واقفی است و زمانی که در کنار دیگر روایات قرار می‌گیرند، ایجاد تعارض می‌کنند. این نوشتار در صدد است با روش تاریخی و از طریق بررسی سند و متن روایات به بررسی انگاره‌های واقفی در روایات غیبت بپردازد. در پرتو این بررسی سبب تعارض برخی از روایات غیبت تبیین می‌گردد و از تاویلات بعید در فهم روایات ممانعت به عمل می‌آید.

در گونه شناسی روحانیت شیعی در مواجهه با دین و معرفت دینی از دو جریان شریعت گرایان سنتی و عقل گرایان تمدن ساز می توان یاد کرد. جریان شریعت گرای سنتی از جهت معرفت شناسی دینی فارغ از برخی محسنات، با آسیب ها و چالش های فراوانی نسبت به جریان عقلانیت تمدن ساز برخوردار است. جمود بر ظواهر آیات و روایات، فروکاستن جایگاه عقل و ارزش معرفت شناختی آن از جمله مهم ترین آسیب های کلان این جریان به حساب می آید. در مسئله مهدویت چالش مذکور جدی تر خواهد بود. هم به جهت روش شناسی و معرفت شناسی و هم به جهت بعد عملی و جامعه سازی، مهدویت پژوهی جریان یادشده با داعیه پایبندی به مهدی باوری با مشکل اساسی روبه رو خواهد بود. مهم ترین دلیل قائلین به این جریان در عصر غیبت وجود پاره ای از روایات مبنی بر عدم قیام در دوره غیبت است. ارائه نکردن طرح و الگویی مشخص و عملی در عصر غیبت برای حضور احکام اجتماعی دین، انفعال در برابر جریان مدرنیسم و تمدن غرب، عدم آینده نگری، محافظه کاری دربرابر جریان های مخالف دین و ارزش های دینی از جمله مهم ترین آسیب های آن به جهت پذیرش روایات منع قیام در عصر غیبت است. در مقابل جریان عقلانیت تمدن ساز از نقشه عملیاتی در عصر غیبت برای احکام اجتماعی دین، واکنش دربرابر تمدن غرب، آینده نگری و پی ریزی برای تمدن نوین اسلامی جهت زمینه سازی ظهور حضرت حجت۴ سخن می گوید. هدف تحقیق پیش رو آسیب شناسی جریان شریعت گرای سنتی در مواجهه با این دسته از روایات است که نتیجه آن نفی این مدل از مهدویت پژوهی و در قبال آن اثبات جریان بدیل یعنی عقلانیت تمدن ساز است. روش تحقیق توصیفی _ تبیینی و با رویکرد تحلیل انتقادی خواهد بود.

اعتقاد به امامان دوازده‌گانه و انحصار تعداد ائمه در 12نفر یکی از مسلمات مذهب تشیع است که هم در روایات متعددی از ان سخن گفته شده است و هم اندیشمندان بزرگ شیعه به ان تصریح کرده‌اند. این مسئله علی رغم وضوحش از سوی پاره‌ای از جریان‌های انحرافی معاصر مورد تردید واقع شده و بازخوانی مجدد ان را ضرورت بخشیده است در نوشتار پیش رو هشت دسته روایت مورد واکاوی قرار گرفته است که بر انحصار ائمه در 12نفر دلالت دارند این مجموعه روایات افزون بر این‌که بر انحصار یاد شده دلالت دارند بر این نکته نیز دلالت دارند که از زمان رحلت پیامبر گرامی اسلام تا روز قیامت پیوسته حداقل یکی از این 12 امام بر روی کره خاکی حضور دارد.

صهیونیسم اندیشه ای است که معتقد به تاسیس دولت یهودی در فلسطین در آخرالزمان است. این تفکر همواره با تفکر نجات بخشی برای یهودیان همراه بوده؛ ازین رو صهیونیسم با آموزه موعود پیوندی ناگستنی دارد. این مقاله تلاش دارد که با تعریف ههیونیسم و معرفی انواع آن در یهودیت و مسیحیت، به بررسی آموزه موعود بپردازد و بیان کند که در تمام انواع صهیونیسم (یعنی صهیونیسم دینی در یهودیت، صهیونیسم سیاسی - دینی در مسیحیت، صهیونیسم سیاسی در یهودیت و صهیونیسم فرهنگی در یهودیت) همواره آموزه موعود نقش اساسی داشته است. هم چنین در بررسی گونه شناسی موعود، تحلیل نماید که بازگشت صهیونیسم فرهنگی به صهیونیسم دینی در یهودیت است و صهیونیسم سیاسی یهودی ریشه در صهیونیسم سیاسی - دینی مسیحیت دارد و تفاوت عمده این دو تفکر این است که تشکیل دولت یهودی در فلسطین در صهونیسم فرهنگی و دینی که برگرفته از شریعت یهودی و تورات و تلمود است، منوط به ظهور ماشیح و موعود است؛ اما در تفکر صهیونیسم سیاسی در یهودیت و نیز صهیونیسم سیاسی مسیحیت، تحقق دولت یهودی، قبل از ظهور موعود است و همین امر سبب اختلاف میان آنان است.

موفقیت و پویایی در راستای نیل به اهداف جامعه، مستلزم تغییر در فعالیت‌ها، چگونگی اداره جامعه و به ویژه تامل بر روند توانمندسازی نیروی انسانی است. پژوهش کیفی حاضر، با هدف تبیین و شناسایی الگوی توانمندسازی نیروی انسانی در پرتو باور به مهدویت انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ ماهیت، مبتنی بر شیوه تحلیلی _ استنتاجی است و از لحاظ هدف، کاربردی و توسعه‌ای محسوب می‌شود و از لحاظ راهبرد پژوهش نیز یک پژوهش اکتشافی بوده و در نهایت، از لحاظ روش کیفی به‌کار رفته، مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش، استادان دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه، پژوهشگران حوزه مهدویت و مدیران منابع انسانی بوده، نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند بوده، و روش انتخاب افراد نمونه، گلوله برفی است. با استناد به قاعده اشباع نظری، اندازه نهایی مشارکت‌کنندگان پژوهش، ۱۱ نفر خبره در حوزه پژوهش تعیین‌شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته بود. در نهایت، جهت تحلیل اطلاعات به‌منزله محور اصلی نظریه‌پردازی مبتنی بر داده‌ها، از روش تحلیل محتوای مقوله‌ای استفاده شد. نتایج این پژوهش، مشتمل بر سه بعد و ۱۳ مولفه محوری بود. براساس تحلیل داده‌های پژوهش، از بعد ساختاری عواملی چون تاکید بر هدف‌مداری و تحول‌گرایی و برنامه‌ریزی هدفمند آموزشی، از بعد رفتاری صداقت و امانت‌داری، مسئولیت‌پذیری و تاثیرگذاری و از بعد زمینه‌ای تاکید بر ارتقای فرهنگ مهدویت، زهد و پارسایی، بندگی خالصانه و بصیرت، بیشتر مورد تاکید بوده‌اند.