جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دوره غیبت صغری به عنوان دوران گذار از حضور به غیبت امام (ع) از آن‌رو اهمیت می‌یابد که بخشی از اصول اندیشه امامیه در این دوران پایه‌گذاری گردیده است. این دوره به دلیل عدم دسترسی عمومی شیعیان به امام، وکیلان به عنوان کانال ارتباطی میان ایشان و جامعه شیعه معرفی گردیده و بخشی از عناصر کلیدی تفکر امامیه به وسیله سفیران به شیعیان منتقل گردیده است. اینکه وکیلان چه مضامین و آموزه‌هایی را به امامیه منتقل نموده و یا در مسیر انتقال آن‌ها فعال بوده‌اند؛ سوالی است که با استناد به متون روایی و رجالی تاریخ شیعه در این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ آن هستیم. به نظر می‌رسد با توجه به نقش کلیدی ارتباطی که وکیلان در این دوران ایفا می‌نمودند، بررسی این مضامین کمک خواهد کرد تا درک بهتری از روند شکل‌گیری مفاهیم شیعی و نقش وکیلان چهارگانه در ترویج و تثبیت اصول شیعه پیدا کنیم. یقینِ سفیران به ولادت و غیبت امام و القاء آن به مخاطبان خود از طریق بیان گزارش‌هایی از دیدار با امام(ع) و محافظت کامل از نام و نشان امام دوازدهم به گونه‌ای که یکی از اصلی‌ترین مسائلی که به وسیله ایشان بر آن تأکید می‌شد نهی از نام بردن از امام بود؛ مهمترین آموزه‌هایی است که به وسیله ایشان تولید و به جامعه شیعه عرضه گردیده، و از آن طریق سبب تقویت بنیه اعتقادی شیعه به وجود امام دوازدهم در آن روزگار و پس از آن شده است.

موضوع اثر حاضر، مرور دیدگاه‌های مختلف و بررسی و تحلیل آن‌ها پیرامون اتصال دولت صفویه به آخرالزمان و ظهور حضرت حجت(ع) است. این اثر، به انضمام رساله‌ای با عنوان «شرح حدیث دولتنا فی آخرالزمان» منتشر شده است و هدف اصلی آن، عبرت گرفتن متأخران از عاقبت گفتارهای دروغین دربارة نشانه‌ها و زمان ظهور امام عصر(عج) است. نویسنده معتقد است چنین تلاش‌هایی، جز وهن مذهب در نظر جوانان و خندة طعنه‌زنان نتیجه‌ای نخواهد داشت. در بخش اوّل اثر، اساسی‌ترین هدف این کار توجیه مشروعیت سلطان در برابر فقها دانسته شده و پس از شرح بالا گرفتن مباحث مربوط به رجعت و علائم ظهور در اواخر دورة صفوی، آرا و دیدگاه‌های نظریة اتصال ذکر شده است. در بخش دوّم متن رساله، به همراه هدف نگارش و تحلیل محتوا و تطبیق روایات ذکر شده در آن آمده است.