جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده: این پایان نامه ، پژوهشی در علل توقف فتوحات در زمان حکومت امام علی وامام حسن (علیهما السلام ) است و برای روشن نمودن مواضع این دوامام (ع) ورفع ابهام نسبت به فتوحات انجام شده توسط خلفا صورت گرفته است . شیوه کار به صورت تحقیق کتابخانه ای بوده است و بیشتر به منابع اصیل تاریخی مراجعه شده ولی در عین حال از تحقیقات ودستاورد های محققین معاصر نیز غفلت نشده است واز کتاب ها و مقالات متاخر هم استفاده شده است . آنچه در طی این مرحله پژوهش به دست آمده این است که فتوحات به شکل انجام شده به خاطر آثار سویی که از جهات مختلف در معاش ومعاد مسلمانان گذاشت و همچنین تناقض با سیره وسنت ائمه (ع) و آموزه های اصیل اسلامی مورد تایید امامان نبوده است.

فاقد چکیده

فاقد چکیده

مَناقِبُ الإمام عَلی بْن أبی طالب (علیه السلام) مشهور به مناقب اِبْن مَغازِلی در بیان مناقب امیرالمؤمنین (علیه السلام) و اهل بیت (علیهم السلام)، اثر ابوالحسن علی بن محمد جُلابی (م. ۴۸۳ق)، معروف به ابن مغازلی، محدث اهل سنت. ابن مغازلی در این کتاب بیشتر به فضائل علی (علیه السلام)، فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و حسنین علیهما السلام پرداخته و درباره دیگر ائمه علیهم السلام به ندرت مطالبی نقل کرده است. ابن مغازلی در تالیف کتاب از منابع شیعه و اهل سنت استفاده کرده. این کتاب با نام مناقب اهل البیت علیهم السلام هم منتشر شده است. نویسنده، مطالب را به صورت مسند و با سلسله سند نقل می‌کند اما نام کتاب‌های مورد استفاده خود را یاد نکرده است. اکثر کسانی که وی از آنها روایت می‌کند از محدثان و دانشمندان اهل واسط هستند. مناقب ابن مغازلی آمیزه‌ای از اطلاعات و گزارش‌های نویسندگان شیعی و اهل سنت است که در این کتاب گرد آمده است

الشيعة و الحاكمون از آثار نويسنده مشهور آيت‌الله محمد جواد مغنيه (بيروت 1322-1400 ق. نجف) است كه در آن، ارتباط سراسر عبرت شيعيان با حاكمان جور را از صدر اسلام تا دوران معاصر مورد بررسى قرار داده است. روحيه انقلابى، بصيرت دينى، عدالت‌خواهى و ظلم‌ستيزى نويسنده به‌خوبى در اين اثر منعكس شده است. مطالب اين كتاب، تقسيم به بخش و فصل نشده و مباحث متعددى تحت عناوين گوناگون مطرح شده است. مى‌توان گفت كه محور عمده بحث عبارت از بازشناسى عملكرد تلخ و ظالمانه‌اى است كه حكام جور در طول تاريخ اسلام بر ضدّ شيعيان مرتكب شده‌اند.

«الامامه و السیاسه» یکی از قدیمیترین و موثقترین آثار نوشته شده به زبان عربی است. این کتاب بخشهایی از آن را در تاریخ طبری و کامل ابن اثیر می توان دید. کتاب‌ پس‌ از خطبه‌ ، با ذکر فضایل‌ دو خلیفه نخست‌ آغاز می‌شود، سپس‌ به‌ مسأله سقیفه‌ و خلافت‌ ابوبکر می‌پردازد، اما به‌ طور کلی‌، اخبار و روایات‌ مربوط به‌ دوره خلافت‌ ابوبکر و عمر بسیار مختصر و تنها با اشاره‌های گذرا آمده‌ است‌. مؤلف در این کتاب تنها به بیان رویدادها پرداخته است و تقریباً در هیچ جای کتاب - مثلاً آنجا که به موضوع جانشینی رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می پردازد - دست به داوری و قضاوت نزده است. نویسنده‌ از دوره خلافت‌ امیرالمؤمنین‌ علی‌ (علیه السلام) روایات‌ متعدد و مفصلی‌ آورده‌ است. مولف که فردی سنی ماجرای سقیفه و رویدادهای دوران امام علی (علیه السلام) را به آن خوبی به تصویر می کشد و در جای جای کتاب خود حق رابه جانب آن امام می دهد و حتی در یک مورد واژه «امام» را درباره امیر المومنین به کار می برد. البته در این مورد نیز باید توجه داشت که مؤلف از عالمان اهل سنت شمرده می شود و در بیان پاره ای از وقایع تاریخی راه احتیاط پیموده است و چنان که باید آنها را به تصویر نکشیده و از نقل پاره ای از حوادث خودداری ورزیده است. اما به یقین می توان گفت که وی از آن حوادث بی اطلاع نیست چرا که برخی از آن موارد را در کتاب «المعارف» آورده است. ذکر حوادث‌ مربوط به‌ ادوار خلفای بنی‌امیه‌ تا واپسین‌ ایشان‌، به‌ اختصار ادامه‌ می‌یابد. موضوع‌ ظهور عباسیان‌ را مؤلف‌ با عنوان‌ «بدء الفتن‌ و الدولة العباسیه‌» آغاز کرده‌ است‌. در این‌ بخش‌ نیز همچون‌ بخش‌ نخست‌، مؤلف‌ به‌ اختصار، به‌ ذکر حوادث‌ دوران‌ حکومت‌ چند خلیفه نخست‌ عباسی‌ پرداخته‌ است‌ و در پایان‌ ذکر وقایع‌ خلافت‌ هارون‌الرشید می‌گوید که‌ در نقل‌ اخبار مربوط به‌ خلافت‌ عباسی‌، پس‌ از هارون‌الرشید، سودی نمی‌بیند، زیرا از این‌ پس‌ « زنادقة عراق‌ » بر خلافت‌ استیلا یافتند. با این‌همه‌، در کوتاه‌ترین‌ عبارات‌ از ماجرای جانشینی‌ مأمون‌ و جنگ‌ او با امین‌ بر سر خلافت‌ یاد کرده‌ است‌. جلد اول مربوط به دوران غصب خلافت حضرت امیرالمومنین امام علی علیه السلام تا واقعه حره در دوران یزید ملعون است.

«مراقد اهل البيت فى القاهره»، اثر ابوالبركات زكى الدين محمد زكى ابراهيم، كتابى است به زبان عربى كه به معرفى آرامگاه‌هاى آن دسته از ذريه پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) كه در مصر واقع شده مى‌پردازد. كتاب؛ مشتمل بر مقدمه چاپ نخست و نيز مقدمه چاپ‌هاى بعدى كتاب و سيزده باب و يك خاتمه و ملحقات مى‌باشد. مولف در باب نخست كتاب با اشاره به خصومت نواصب نسبت به اهل بيت (علیهم السلام) و انكار فضائل ايشان، به نقل حديث شريف ثقلين پرداخته و آن را مورد بررسى قرار مى‌دهد. باب دوم كتاب، به معرفى امام على (علیه السلام) و حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و امام حسن (علیه السلام) و امام حسين (علیه السلام) اختصاص يافته و كنيه و القاب ايشان معرفى و مختصرى از زندگى‌نامه آنان آمده است. باب سوم، به معرفى به مقام رأس الحسين (علیه السلام) در قاهره اختصاص يافته و مولف با استناد به ديدگاه مورخان و نيز بر اساس كتاب‌هايى كه در موضوع سيره نگاشته شده، اثبات مى‌كند كه اين مقام در قاهره واقع شده است. وى همچنين شهادت عده‌اى از عدول علما مبنى بر مدفون گشتن سر مبارك امام حسين (علیه السلام) در قاهره را نقل مى‌كند. باب چهارم، به معرفى مرقد زينب كبرى (سلام الله علیها) و چند بانوى ديگر كه زينب نام دارند، اختصاص يافته است. باب پنجم، به معرفى دو بانوى بزرگوار به نام نفيسه صغرى و نفيسه كبرى اختصاص يافته است. باب ششم، به معرفى دو بانو كه سكينه نام داشته و در قاهره مدفون گرديده‌اند، اختصاص يافته است باب هفتم، به معرفى بانوانى كه رقيه نام داشته‌اند، اختصاص يافته است. باب هشتم، به معرفى بانوانى از اهل بيت كه فاطمه نام داشته‌اند، اختصاص يافته است: باب نهم، به معرفى دو بانو به نام آمنه اختصاص يافته است باب دهم، به معرفى برخى از اشراف اهل بيت (علیهم السلام) كه در مصر مدفون‌اند، اختصاص يافته است باب يازدهم، به معرفى مراقد سادات طباطبايى؛ همچون على بن حسن بن طباطبا، احمد بن على بن حسن طباطبا و... و نيز سادات وفائيه اختصاص يافته است. در باب سيزدهم، درباره منصب نقابت اشراف كه از طرف خلفاى فاطمى به سادات اعطا گرديد و نيز از اختصاص سادات به پوشيدن عمامه سبز سخن به ميان آمده است.

موسوعة التاريخ الإسلامي در 8 جلد تأليف شده است. در اين كتاب نويسنده به تفصيل، درباره تاريخ اسلام از آغاز بعثت تا پايان حيات پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و تاریخ ائمه علیهم السلام سخن مى‌گويد. مؤلف با بهره‌گيرى از متون تاريخى و تفسيرى عامه و خاصه و منابع سيره، به ويژه سيره ابن اسحاق به شرح حالات و أهم وقايع و حوادث و بيان شأن نزول برخى آيات همت گمارده است. "جلد دوم" به بررسى مهمترين حوادث سالهاى اول تا ششم هجرى مى‌پردازد. حوادثى چون رسيدن پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به قباء و بناء مسجد قباء، بناء مسجد النبي (صلی الله علیه و آله و سلم)، نماى اجمالى شهر مدينه، پيمان برادرى ميان مسلمانان، برخى غزوات و سراياى پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، تحويل و تغيير قبله، ميلاد امام حسن و امام حسين (عليهما‌السلام) و جريان تسميه اين دو بزرگوار، برخى زوجات پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، صلح حديبيه، بيعت رضوان، نامه‌هاى پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به پادشاهان اطراف و غيره.

الحسنيون في التاريخ، به زبان عربى جديد از آثار ارزنده «محمد ساعدى» است كه در آن، نقش حسنى‌ها در تاريخ اسلام و مباحث مهمى مانند صلح امام حسن مجتبى (علیه السلام) و قيام‌هاى حسنيان و... را به‌صورت مستند و تحليلى بررسى كرده است. مطالعه اين اثر مى‌تواند به شناخت و تحليل نقش حسنيان در طول تاريخ اسلام مدد رساند و راه را براى تحقيقات كامل‌تر بگشايد. كتاب حاضر از مقدمه نويسنده (شامل: چگونگى و انگيزه پيدايش كتاب) و مقدمه علامه شيخ محمدامين زين‌ الدين و متن اصلى كتاب (شامل بحثى مقدماتى و 7 بحث: 1. ابوسلمه خلال، 2. زعيم حسنى (عبدالله محض)، 3. حسنيان در عصر سفاح، 4. حسين بن على، شهيد فخّ، 5. مؤسس دولت ادريسيان (ادريس بن عبدالله)، 6. صاحب ديلم، يحيى بن عبدالله، 7. ابن طباطبا، محمد بن ابراهيم طباطبا)، تشكيل شده است. مطالب اين اثر به بخش و فصل و درس و... تقسيم نشده است. زبان و ادبيات اين اثر، عربى جديد و گويا و آسان است. نويسنده از كتاب‌هاى متعددى (103 اثر عربى) از آثار انديشمندان قديم و جديد براى توليد اثر حاضر بهره برده است.

موسوعة التاريخ الإسلامي در 8 جلد تأليف شده است. در اين كتاب نويسنده به تفصيل، درباره تاريخ اسلام از آغاز بعثت تا پايان حيات پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و تاریخ ائمه علیهم السلام سخن مى‌گويد. مؤلف با بهره‌گيرى از متون تاريخى و تفسيرى عامه و خاصه و منابع سيره، به ويژه سيره ابن اسحاق به شرح حالات و أهم وقايع و حوادث و بيان شأن نزول برخى آيات همت گمارده است. در جلد "پنجم" ادامه حوادث خلافت امام على (علیه السلام)، جنگ صفین، فتنه خوارج، غارت های معاویه و دوره حکومت امام حسن علیه السلام است.