جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

حکومتهای اسماعیلیه در شبه قاره هند تا قرن دهم : سال هفتم، شماره 27 : طلوع نور

نویسنده:

ابرار حسین

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

قم: مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره),

کلیدواژه‌های اصلی :

قرمطیان ملتان , فرق شیعه , فرق اسلامی (فرق) , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , بهره ها , حکومت های اسماعیلی , منصوره , دولت اسماعیلی سومره

چکیده :

با ورود افرادی با عقاید اسماعیلی به سرزمین شبه قاره هند، خصوصاً ورود محمد بن اسماعیل و فرزندان او، جنبش اسماعیلی در سند و ملتان، شکوه خاصی به خود گرفت. و با آمدن دُعات به طور مرتب، زمینه برای تشکیل دولت اسماعیلی فراهم شد. در قرن چهارم یک دولت اسماعیلی در ملتان و به دنبال آن در منطقه گلگت که در شمال پاکستان کنونی است، در قرن هشتم هجری قمری، یک دولت اسماعیلی به وجود آمد و در نهایت در اواخر قرن دهم قمری از بین رفت. این مقاله ظهور و افول دولتهای اسماعیلی ملتان، منصوره و سومره را بررسی می کند.

صفحات :

از صفحه 107 تا 130

مشخصات اثر

عنوان :

نقدی بر گزارش مسعودی از توجه ایرانیان به کعبه در روزگار پیش از اسلام

نویسنده:

سیدحسن مهدیخانی سروجهانی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,

کلیدواژه‌های اصلی :

مسعودی , دوره ساسانی , تاریخ نگاری , ایرانیان باستان و کعبه

کلیدواژه‌های فرعی :

مروج الذهب , ایران پیش از اسلام , آثار مسعودی , تاریخ نگاری مسعودی , نسب ایرانیان , حج ایرانیان باستان , وجه تسمیه چاه زمزم , ساسان بن بابک ,

چکیده :

ابوالحسن علی بن حسین مسعودی (د. 345 هـ)، گزارشی را در دو اثر معروف خود، مروج الذهب و التنبیه و الاشراف، آورده که طبق آن ایرانیان باستان، من جمله ساسان بن بابک با هدایایی به زیارت کعبه می رفته اند. بر اساس این روایت، نام چاه زمزم نیز از زمزمه ایرانیان اقتباس شده است. این مقاله با بررسی نکات اساسی روایت مسعودی، به مقایسه آن با روایاتی که در منابع دیگر درباره تاریخ ایران و تاریخ مکه پیش از ظهور اسلام آمده، می پردازد. در این نوشتار معلوم می شود خبر توجه ایرانیان به کعبه در دوران پیش از اسلام، در آثار مورخان پیش از مسعودی و مورخانی که پس از وی با دید نقادی تاریخ را نوشته اند، نیامده است، بلکه این روایت، روایتی شاذ است که فاقد اصالت بوده و نشات گرفته از اندیشه های شعوبی گرانه ایرانیان در دوران اسلامی می باشد.

صفحات :

از صفحه 41 تا 57

مشخصات اثر

عنوان :

حکمت سیاسی ایران شهری در تاریخ نگاری اسلامی مبتنی بر آثار مسعودی

نویسنده:

محمدتقی ایمان پور ,زهیر صیامیان گرجی ,ساناز رحیم بیکی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,

کلیدواژه‌های اصلی :

عدالت , ابن خلدون , مسعودی , حکمت سیاسی ایران شهری , متون تاریخ نگاری اسلامی , تاریخ نگاری , تاریخ نگاری اسلامی , عدالت انوشیروان , تاریخ ایران باستان , تاریخ نگاری ابن خلدون , تاریخ از دیدگاه ابن خلدون , آثار مسعودی , دلایل زوال تمدن اسلامی , اندیشه های مسعودی , تاریخ نگاری مسعودی

کلیدواژه‌های فرعی :

انوشیروان , ساسانیان , پادشاهان آرمانی , نظام ملوک الطوایفی , عوامل فروپاشی حکومت , پادشاهی کیومرث ,

چکیده :

تمرکز موضوعی تاریخ نگاری اسلامی بر اساس میراث موجود، بر تاریخ سیاسی است. مساله قدرت نیز محور اصلی تاریخ سیاسی است. از آن جا که هدف تاریخ نگاری اسلامی از مرور تاریخ، تولید عبرت به معنای عبور از ظاهر امور و درک باطن آن هاست، بنابراین، گزارش چگونگی ظهور و افول حکومت ها و کنش های سیاسی حاکمان به عنوان موضوع متون تاریخ نگاری اسلامی، بازسازی منطق تحول و تداوم قدرت در تاریخ اسلام است. به نظر مولفان، بایسته است گزارش تاریخ حکومت های ایران باستان توسط مورخان مسلمان، در راستای تولید همین مفهوم و در ذیل حکمت سیاسی ایران شهری فهمیده شود. هرچند تاریخ این دوران به صورت رویه ای عمومی در آثار متعدد تاریخ نگاری اسلامی آورده شده است، اما در آثار مسعودی، این مفاهیم از جایگاهی ویژه برخوردار است و پرسش مقاله نیز شناسایی این جایگاه است. در این مقاله، بر اساس ره یافت هرمنوتیک، تلاش می شود فهم مسعودی از وضعیت خلافت/ تمدن اسلامی بر پایه معانی عبرت آمیز و دلالت های گزارش های تاریخی وی برای فرهنگ سیاسی معاصرش بازخوانی شود. نتیجه بررسی انتقادی مذکور به این گزاره منتج شد که بازخوانی/ گزارش تاریخ ایران باستان در آثار مسعودی، در راستای فهم میراث حکمت سیاسی ایران شهری برای نقد وضع موجود خلافت و تمدن اسلامی است، که به نظر مسعودی در وضعیت زوال قرار داشته و ارائه راه کاری بر مبنای جایگاه عدالت در ملک داری ایران شهری، برای خروج از این وضعیت بوده است؛ الگوی عملی ای که در مفهوم عدالت انوشیروانی متجلی می شده است.

صفحات :

از صفحه 11 تا 36

مشخصات اثر

عنوان :

نقش دبیران ایرانی در تحول نظام اداری عباسیان

نویسنده:

فهیمه فرهمندپور ,محبوبه فرخنده زاده

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,

کلیدواژه‌های اصلی :

خلفای عباسی , دبیران , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , عباسیان , تاریخ ایران (بعد از اسلام) , تشکیلات اداری عباسیان , نقش دبیران ایرانی , تشکیلات اداری در تمدن اسلامی , دبیران دوره ساسانی , تشکیلات اداری ایران باستان

کلیدواژه‌های فرعی :

تاثیر ایران بر تمدن اسلامی , تفاوت حکومت عباسیان و امویان ,

چکیده :

سقوط امپراتوری ساسانی و ورود مسلمانان عرب به ایران، سبب اختلاط طبقات مختلف جامعۀ ایرانی با جامعۀ اسلامی گردید. یکی از این طبقات مهم، دبیران اند که حامل رسوم و سنت های سرزمین خود خاصّه در زمینۀ امور اداری و نهادهای سازمانی و حکومتی بودند. با نفوذ ایرانیان در دستگاه خلافت عباسی، خلفای آن سلسله، از آداب و سنن ایرانی الگو گرفته و آن را در ادارۀ حکومت خود به کار بستند. از این رو موالی و ایرانیان نو مسلمان در رأس تشکیلات اداری و سازمان دولت عباسی قرار گرفتند. آنان که در دورۀ اموی فعالیت خود را در تشکیلات حکومتی آغاز کرده بودند، در دوران عباسی، جایگاه ویژه ای در ادارۀ حکومت به دست آوردند. در حقیقت، حرکتی که موالی ایرانی با عنوان کتّاب در دورۀ اموی آغاز کرده بودند، با روی کار آمدن خاندان های دیوانی در عهد عباسی ادامه یافت. شکل گیری منصب وزارت، تأکید بر همسانی دین و دولت و در نهایت انتقال وظایف و اختیارات وزراء به کتّاب، از تحولات و دگرگونی های منصب کتابت در دورۀ عباسی بود. این پژوهش بر آن است تا بر اساس روش توصیفی - تحلیلی و به استناد منابع و مآخذ تاریخی فرایند حضور کاتبان را در تشکیلات اداری عباسیان بررسی کرده و نقش آنان را در تحوّل و تطوّر نظام اداری آن دولت بیان نماید.

صفحات :

از صفحه 99 تا 121

مشخصات اثر

عنوان :

سرکوب گر بدعت و نماد عدالت انوشیروان در تاریخ نگاری اسلامی

نویسنده:

محمدتقی ایمان پور , زهیر صیامیان گرجی,ساناز رحیم بیکی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,

کلیدواژه‌های اصلی :

عدالت , انوشیروان , متون تاریخ نگاری اسلامی , تاریخ نگاری اسلامی , عدالت انوشیروان , اقدامات مهم انوشیروان , سرکوب مزدکیان , سرکوب بدعت

کلیدواژه‌های فرعی :

مورخان اسلامی , اخبارالطول (کتاب) ,

چکیده :

مفهوم عدالت در اندیشه سیاسی اسلام دوره میانه مبتنی بر حفظ نظم جامعه و عمل سیاسی فضیلت محور و اخلاقی بوده است. بر این اساس، مهمترین وظیفه فرمانروا مقابل با گروهایی بود که نظم جمعه را، به خصوص از لحاظ عقیدتی برهم می زدند و این نمادی از عدالت پیشگی وی تلقی می شد؛ شیوه عملی که انوشیروان برا اساس آن، به دلیل سرکوب مزدکیان، در متون تاریخ نگاری اسلامی، دارنده این شاخص نشان داده می شود. به نظر می رسد برجستگی جایگاه انوشیروان در سنت تاریخ نگاری اسلامی از این زاویه قابل تبیین است؛ چراکه متون تاریخ نگاری اسلامی دارای کارکرد سیاسی و فر هنگی در قالب عبرت آموزی هستند. هر چند شاخصه های دیگری غیر از سرکوب بدعت مزدکیان توسط وی در این انتخاب اهمیت داشته است. در این مقاله، سعی شده است با بررسی شیوه انعکاس شخصیت انوشیروان در متون تاریخ نگاری اسلامی، بر اساس مبانی نظری رهیافت هرمنوتیک، از کارکرد عبرت آموزی متون تاریخ نگاری اسلامی رمز گشایی گردد و رابطه آن با بازنمایی شخصیت انوشیروان به عنوان نماد عدالت، در متون تاریخ نگاری اسلامی نشان داده شود. به دیگر سخن، در این مقاله تلاش بر آن است تا شان داده شود که تبدیل انوشیروان به نماد عدالت در سنت تاریخ نگاری ایرانی-اسلامی، به دلیل واقعی بودت شخصیت انوشیروان، ان گونه که متون تاریخی گزارش می دهند ، نیست؛ بلکه بر اساس برداشتی است که مورخان مسلمان از مفهوم عدالت داشته اند؛ و بر همین مبنا، شخصیت انوشیروان را به نمادی از الگوی عدالت در سنت تاریخ نگاری اسلامی باز نمایی کرده اند.

صفحات :

از صفحه 7 تا 28

مشخصات اثر

عنوان :

بازجستی در تحلیل مورخان مسلمان از نبود علی (ع) در غزوه تبوک : مقدمه ای روش شناختی

نویسنده:

ابراهیم موسی پور

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی,

کلیدواژه‌های اصلی :

حضرت محمد(ص)(اوصیاء) , جنگ تبوک , امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) , تاریخ نگاری , تاریخ نگاری اسلامی , غزوه ها , حضرت علی در جنگ تبوک

کلیدواژه‌های فرعی :

حدیث منزلت , فضایل امام علی(ع) , جانشین پیامبر در جنگ تبوک ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

جعفر سبحانی

چکیده :

نویسنده مقاله حاضر بر آن است که مورخان مسلمان همچون سایر مورخان کلاسیک ، در تحلیل های خود از رویدادهای تاریخی ، مسایل ، علل و ابعاد سیاسی را در نظر می گرفتند و بندرت به ابعاد و انگیزه های فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی و به ویژه عاطفی توجه می کردند. این امر باعث پدید آمدن مجموعه ای از تاریخ نگاشته ها شده است که کاملا تحت تسلط گفتمان سیاسی اندیشی قرار دارد و به سبب این غلبه ، مورخان معاصر مسلمان نیز به رغم پیدایش و رواج سنت ها و گفتمان های جدید در تاریخ نگاری ، همچنان از پرداختن به سهم عوامل غیرسیاسی در تحلیل های خود خودداری می کنند. نویسنده در این مقاله با بررسی یک نمونه عینی تحلیل های سیاست اندیشانه بیشتر مورخان قدیم و جدید مسلمان از عدم حضور علی (ع) در غزوه تبوک را با تحلیلی از عبدالحسین زرین کوب که برخلاف همه ، سهم بیشتری به عواطف بشری پیامبر داده مقایسه کرده است.

صفحات :

از صفحه 1 تا 17

مشخصات اثر

عنوان :

النصرانیة و الفلسفة الیونانیة و الجاحظ و المسعودی : 1930م. : البلاغ الاسبوعی

نویسنده:

عبدالمتعال الصعیدی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید