جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مبناگرایی به عنوان دیدگاهی توجیه نگر، به توجیه ساختار معرفت می پردازد. براین اساس می توان گفت که مبناگرایی رویکردی است معرفتی که به توجیه باورهای استنتاجی می پردازد. راسل درتجربه گرایی خویش،به ارائه مبناگرایی می پردازد. علامه طباطبائی در مبحث بدیهیات به این رویکرد می پردازد.

در نوشتار حاضر با توجه به موضوع که کرامت نفس و معنا داری زندگی از دیدگاه علامه طباطبایی می باشد اهداف پیش بینی شده در این تحقیق ، نهادینه نمودن اخلاق اسلامی در جامعه با تکیه بر کرامت انسانی و تلاش در جهت تحقق جامعه ای عدالت محور و صداقت محور و مهر ورز با تکیه بر کرامت انسانی و ارایه مدلی از سبک زندگی معنا دار بر اساس نظر علامه طباطبایی که به روش کتابخانه ای صورت گرفته است منابه مورد استفاده تفاسیر مختلف قران(عربی و فارسی)،مبانی انسان شناسی (قران و کتب دیگر)،کتب مختلف علامه طباطبایی و آثار شهید مطهری می باشد. در فصل اول بیان مسأله و اهمیت و ضرورت پژوهش ،سوالات و فرضیه ها مطرح گردیده و مفاهیم و اصطلاحاتی مانند کرامت ،نفس،عقل،تعریف گردیده است.در فصل دوم که آثار و لوازم اجتماعی کرامت نفس می باشد ،کرامت در نظام معنایی قران ،کاربرد و وجوه مختلف کرامت ،اقسام کرامت ،و نظریات مختلف بزرگانی چون علامه مجلسی ،بوعلی سینا، ملاصدرا،علامه طباطباییو استاد شهید مطهری در باب کرامت انسان ،ارزیابی نظریه اخلاقی کانت و همچنین مقایسه ای میان معنای زندگی انسان مومن و انسان بی ایمان صورت گرفته است .در فصل سوم مولفه های کرامت انسان در پرتو زندگی معنا دار ،تحت عناوینی چون حیات معنادار و دیدگاه مکاتب مختلف مارکسیسم ،اگزیستانسیالیسم،نهیلیسم ،منفی گرایان در مورد کرامت انسان و مقایسه دیدگاههای ذکر شده با ساحتهای وجودی انسان از منظر علامه و نوآوریهای علامه در مقوله انسان شناسی مطرح گردیده است .در فصل چهارم تلقی علامه در مورد کرامت نفس و رابطه آن با هویت انسانی در ذیل مطالبی چون سبک زندگی و ویژگیهای آن ،ارزشهای درست زیستن از منظر قران و نقش سازنده ایمان در تعیین دیدگاه و نگرش در تمامی ابعاد زندگی و فواید اجتمایی ایمان به خدا و کارکرد معنا بخشی دین در اندیشه علامه طباطبایی و نقش دین در ارایه تصویری معنا دار و نظام مند از جهان هستی مطرح گردیده است در خاتمه نتیجه گیریاین پژوهش امده که فرضیات مطرح شده در فصل یک به تایید رسیده و در رابطه با فرضیه چهارمبر اساس نظریه علامه می توان مدلی برای سبک زندگی ارایه داد که این مدل زندگی فطری بوده که جهان هستی با تمام وسعت خویش یک واحد واقعی را تشکیل می دهد که تمامی اجزاءآن با هم ارتباط وجودی داشته و درتأثیر و تأثر از یکدیگرند.این اجزاءدایما در حال تحول بوده وروبه سوی کمال دارند ودر حرکت خود از قوانین معینی پیروی می کنند که علامه آن را ناموس می نامد و انسان نیزبه عنوان یک جزءبا هدفی معین روبه تکامل است.(فالهمها فجورها و تقواها)

‫چکيده : پايان نامه حاضر، ترجمه کتاب الطباطبايي و منهجه في تفسيرالميزان تأليف علي روسي به زبان اردو است، که به تشريح روش شناسي علامه طباطبايي در تفسير قرآن کريم و تفسير ايشان مشهور به تفسير الميزان مي‌پردازد و قواعد تفسيري به‌کار گرفته شده توسط علامه طباطبايي در اين کتاب تفسيري و نيز تفسير قرآن به قرآن را تبيين مي‌کند. کتاب مذبور در سه بخش به بررسي روش تفسيري علامه طباطبايي در تفسير الميزان پرداخته است. بخش اول به گوشه‌هايي از زندگاني و شخصيت علمي و تفسير علامه طباطبايي، ادوار زندگي علمي، حيات علمي، سفرها و مهاجرت‌هاي‌شان به قم و نجف اشرف، آثار علمي در زمينه‌هاي مختلف اسلامي، شاگردان و استادان، حوادث و رويدادهاي مهم سياسي، اجتماعي و فرهنگي دوران حيات ايشان اختصاص دارد. نويسنده در اين بخش همچنين به معرفي منابع مورد استفاده علامه طباطبايي در تفسير خويش مانند کتاب‌هاي لغت، آثار روايي، منابع تاريخي، منابع تفسيري و ديدگاه‌هاي شخصيت‌هاي گوناگون اسلامي پرداخته و ابعاد مهم شخصيت علمي و ويژگي‌هاي اين شخصيت و مفسر بزرگ شيعه را به تصوير کشيده است. در بخش دوم از کتاب مذکور به جنبه‌هاي تفسيري تفسيرالميزان پرداخته شده و ابعاد روايي، تفسير قرآن به قرآن، نگرش عقلايي، استفاده علامه از سياق در فهم متون قرآني، بهره‌گيري وي از قراين حاليه موجود در قرآن براي تفسير قرآن، استفاده وي از ديدگاه‌هاي تفسيري شخصيت‌هاي شيعه و اهل سنت در تفسير، بهره‌وري ايشان از اقوال مفسران از صحابه و تابعين و مردود شمردن اسرائيليات، توجه کردن وي به جنبه‌هاي عقلي، فلسفي، اجتماعي، تاريخي، امور غيبي، علمي و مبهمات قرآن و نگرش علامه در قبال تأويل و تفسير باطني قرآن بيان مي‌شود. در بخش سوم جايگاه علوم قرآني و عقايد در تفسير الميزان، استفاده علامه طباطبايي از مباحث کلامي و علوم قرآني همچون: قرائت‌ها، مکي و مدني بودن سوره‌ها، شأن نزول، نسخ، آيات‌الاحکام و عقايد تشيع در تفسير الميزان بررسي گرديده است.

دیدگاه حکیم سهروردی در باب مقولات حائز اهمیت است و یکی از نوآوری‌های او در مقام مخالفت با برخی نظرات فیلسوفان مشّائی، آراء خاص وی در مبحث مقولات می‌باشد. شیخ اشراق در آثاری که به سبک مشّائی نگاشته، مقولات عشر ارسطویی را در پنج مقوله منحصر نموده است، بدین ترتیب که ضمن پذیرش جوهر، کم و کیف؛ پنج مفهوم أین، متی، وضع، جده و اضافه را تحت مقولۀ «نسبت» و دو مفهوم أن‌یفعل و أن‌ینفعل را تحت مقولۀ «حرکت» می‌داند. در گام اوّل این نوشتار بیان شده که چنین طرحی در باب مقولات، واجد پیشینه‌هایی بوده است و لااقل هر بخش از دعاوی سهروردی، در یکی از آثار فیلسوفان رواقی، ابن‌سینا، بهمنیار و ابن‌سهلان ساوی ملاحظه می‌شود، هر چند که شیخ اشراق به این پیشینه‌ها اشاره‌ای ندارد و خود را مبتکر چنین طرحی می‌داند. اما در گام دوم، سخنان شیخ اشراق و تحلیلات خاص او در باب تقسیمات امور ماهوی، روش دست‌یابی به مقولات، دفاعیّات وی از طرح خود و میزان اهمیت مبحث مقولات در نزد سهروردی تبیین گردیده است.