جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

صداقت از دیدگاه آیات و روایات موضوع این تحقیق است که صدق عبارت است از مطابقت کردن گفتار با اعتقاد انسان و آنچه که از آن خبر می دهد. این موضوع با هدف افزایش اطلاعات و آگاهی افراد جامعه و نیز با اهمیت جلوه دادن این فضیلت بزرگ اخلاقی ارائه شده است. ضرورت این بحث از آنجا نشأت می گیرد که با توجه به اینکه دین اسلام اهمیت زیادی برای آن قائل شده است و نیز در آیات و روایات بسیار زیادی به آن اشاره شده است، در بین افراد جامعه کمتر به آن اهمیت داده شده است. این پایان نامه در سه بخش تهیه و تنظیم گردیده که هر بخش آن دارای چند فصل است. تا ان شاء الله افراد با مطالعه آن آگاهی کافی را در این زمینه بدست آورند. این تحقیق براساس روش کتابخانه ای تهیه شده که در آن از کتب روایی، تفسیری و اخلاقی استفاده گردیده است. آنچه برآیند بخش اول است را می توان اینگونه بیان کرد که؛ صدق مطابقت کردن گفتار با اعتقادات است که به شش شاخه تقسیم می شود از جمله آن می توان به صدق در گفتار، صدق در نیت و قصد و اراده و عزم و... اشاره کرد. برخی از بزرگان و علمای دین با تمسک به قرآن و احادیث معصومین? در رابطه با مراتب صدق نظراتی را بیان نموده اند. و نیز باید اشاره کرد برخی از انگیزه ها و صفات باعث می شود که انسان به راستگویی روی بیاورد که از جمله آن می توان به عقل، اعتماد به نفس و شجاعت و... اشاره کرد. در بخش دوم به ارزش و اهمیت صدق از دیدگاه آیات و روایات اشاره شده است. بخش سوم پیرامون آثار و مستثنیات صدق می باشد که آثار آن از دو جنبه فردی و اجتماعی بررسی شده است و در قسمت مستثنیات به مواردی که راست گفتن جایز نیست اشاره شده است.

این پژوهش تحقیقی درصدد بررسی تحلیلی « صداقت وصادقین » از منظر قرآن کریم وروایات است . در فصل اول این پژوهش پس از مقدمه ای بر موضوع تحقیق ، مسأله نیاز جامعه به شناخت انسانهای صادق ونیز ابعاد مختلف موضوع از قبیل : خصوصیات ، مصادیق آثار ونتایج صادقین و ..... تبیین شده ، سپس به ضرورت واهمیت تحقیق پرداخته شده به همین منظور پرسشهای تحقیقی ذیل مطرح شده است . 1- مفهوم صدق وصداقت از دیدگاه قرآن کریم وروایات چیست ؟ 2- اهمیت وارزش عمل صادقین ومقام صدیقان از دیدگاه قرآن کریم وروایات چگونه است ؟ 3- رابطۀ ایمان با صداقت از دیدگاه قرآن کریم وروایات چگونه است ؟ 4- مهمترین ویژگیهاو خصوصیات افراد صادق از دیدگاه قرآن کریم وروایات چیست ؟ 5- عمده ترین آثارو نتایج اعمال صادقین از دیدگاه قرآن کریم وروایات چیست ؟ در فصل دوم تعدادی از متون تحقیقاتی مرتبط با موضوع از قبیل کتاب اخلاق در قرآن ، معراج السعاده ، پیام قرآن ،دایره المعارف قرآنی ، علم اخلاق اسلامی ........و عنوان شده است . در فصل سوم با توجه به ماهیت وهدف موضوع ، روش تحقیق توصیفی که شامل پرسش تحقیق ، طرح تحقیق ، فن تحقیق ، طرح تحلیلی وطرح اجرائی می باشد برای این تحقیق انتخاب گردیده است . فصل چهارم شامل 6 بخش می باشد در بخش اول به مفهوم صدق و صداقت از نظر لغوی و اصطلاحی پرداخته شده، در بخش دوم اهمیت و ارزش صداقت و مقام صادقان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در بخش سوم به آثار صداقت و اوصاف راستگویان از نظر اخروی و تفسیری مورد بررسی قرار گرفته، و در بخش چهارم به تشریح رابطه ایمان با صدق و صداقت مورد تحلیل قرار گرفته است، در بخش پنجم خصوصیات صادقان و اینکه صدیقون کدامند مورد تحلیل قرار گرفته است و در بخش ششم که آخرین بخش از این فصل می باشد مصادیق صدق در قرآن کریم و روایات و آثار و نتایج صداقت را از نظر اخروی ودنیوی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است و در قسمتهای مختلف این فصل آیات قرآن و سخنان گهربار معصومین به عنوان شاهد آورده شده است. فصل پنجم تحقیق ، مشتمل بر نتایج تحقیق است که در آن بر اساس بررسیهای انجام شده نتایج ذیل حاصل شده است : 1- فرد صادق کسی است که آنچه را که او می گوید با آنچه را که عمل می کند یکی است وظاهر وباطن شخص صادق یکی است . 2- ارزش واهمیت عمل صادقان تا آن اندازه است که مرضی' حضرت حق قرار می گیرد وبه پیشگاه با عظمت الهی عرضه می گردد و مقبول درگاه ابدی واقع می شود ،و در بیان مقام صادقان همین بس که نام ایشان در کنارنام انبیاءوشهداءوصلحاء ذکرگردیده است . 3- رابطه ایمان وصدق، رابطه ای لازم وملزومی است وتنها در صورتیکه همراه یکدیگر باشند تضمین کنندۀ سعادت ورستگاری بشرند. 4- صدیقان منصف به صفاتی نظیر :ایمان ، تقوی، توکل ، جهاد در راه خدا، امانتداری، وفا داری، شجاعت و.....می باشند . 5- مصادیقی از قبیل انبیای الهی ، مؤمنین ، متقین ، زاهدین ، مخلصین و.....برای صادقین بیان گردیده است. 6- برای صداقت آثار دنیوی نظیر : مشمول بودن ومورد رحمت انعام خداوند وسعادتمندی بین دو دنیا و .... نتایج اخروی همچون رسیدن به بهشت ورضوان خداوند ، آمرزش گناهان و .....آثار دنیوی – اخروی از قبیل : هدایت الهی وحیات طیبه و....... بیان گردیده است . نتیجه گیری پژوهش ، اختصاص به پاسخگویی مختصر ومفید به سؤالات ویژه تحقیق دارد که به آن پرداخته شده ، وسپس محدودیتهای تحقیق ودر پایان پیشنهاد گردیده است که تحقیقی جامع پیرامون صداقت وصادقین از دیدگاه ومنظر قرآن کریم وروایات صورت بگیرد و در پایان فهرست منابع وآیات می باشد که در این تحقیق عنوان شده است.

این پایان نامه در شش فصل با این مباحث نگارش شده است: فصل اول، صدق: معنی و تعریف صدق، حقیقت صدق، برخی از کلماتی که به صدق اضافه شده اند و مفهوم آنها نظیر قدم صدق، مبؤَأ صدق، اقسام صدق، صدق یکی از اوصاف حمیده انسانی است، صدق یکی از شعبه های جهاد و جهاد یکی از ستون های ایمان است، اثرات صدق، صدق یکی از ویژگیهای پیامبران و رهبران است، امتحان یکی از سنت های الهی برای تشخیص صدق در افراد است؛ فصل دوم، صادقین: معنی و تعریف صادق، ظهور صدق صادقین و پاداش آن، انواع صادقین؛ فصل سوم: سیمای صادقین در قرآن کریم: خداوند، قرآن کریم، پیامبران (در این بخش چهارده تن از پیامبران که در قرآن به صدق متصف شده اند، یاد شده و آیات مربوط بررسی گردیده است)، صداقت و تصدیق حضرت مریم(ع)، صداقت فرشتگان، صداقت حضرت علی(ع) و ائمه معصومین(ع)؛ فصل چهارم، سیمای صادقین در نهج البلاغه: خداوند، صداقت و تصدیق قرآن کریم، صداقت پیامبران(ع)، صداقت و تصدیق حضرت محمد(ص)، صداقت اهل بیت(ع)، صداقت و تصدیق حضرت علی(ع)، صداقت فرشتگانی که مأمور انسان هستند؛ فصل پنجم، صدَقه: تعریف صدَقه و اقسام آن، چگونگی صدقه دادن و شروط قبولی و بطلان صدقه، آثار صدقه، موارد مصرف صدقات، متصدّقین و پاداش آنها؛ فصل ششم، صدُقه: مفهوم صدُقه و وجه تسمیه آن. در ضمیمه، موارد استعمال مشتقات صدق در قرآن کریم یاد شده است.

صدق ، نوری است که شعاع آن به گستردگی عالم بوده وبه تمام ظاهر وباطن انسان روشنایی می بخشد ، چون آفتابی که هر چه در سیطره ی آن است ، از نور آن بهره مند گشته ، بیآنکه درآن نقصان وضعفی راه یابد . « صدق» در بر دارنده ی تمام فضایل اخلاقی واصول اعتقادی واحکام عبادی است . بدین معنا که انسان صادق ، صدق وراستی وتطابق با واقعیت و حقیقت عالم هستی را در سه محور عقیده وعمل و گفتار به منصه ی ظهور می گذارد . در مقابل ان ، کذب سرمنشاء همه ی بدیها و گمراهی های اخلاقی و اعتقادی است ، چرا که از نظر اخلاقی کلید رذایل و صفات مذموم و ناپسند می باشد واز نظر اعتقادی نیز ، نفاق وکفر و شرک همواره ، با کذب و تکذیب قرین بوده است . مومن ، خدعه درگفتار وغش در کلام ودروغ در سخن خود ندارد ، بلکه همه جا وبا همه کس براساس دستور شرع وحکم عقل ، سخن به راستی وصدق آغاز می کند واز دروغ . گفتار خلاف حقیقت می پرهیزد . اثر حاضر ، برآن است که با بررسی آیات قرآنی و روایات اهل بیت عَلَیْهِم السَّلام مفهوم و ماهیت صدق و عوامل آن ، مراتب و درجات آن و نیز ویژگی های صادقان را مورد بررسی قرار دهد ، تا با تمسک به الطاف الهی وبا ارائه ی راهکارهای قرانی از ابتلا به کذب و عواقب آن در دنیا و آخرت مصون مانده و با آراستگی به صفت صدق و راستی به سعادت واقعی رهنمون گردیم .