جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

كتاب المواعظ تاليف رئيس المحدثين شيخ صدوق رحمه يكي از نفيس ترين كتب حديث مي باشد، مشتمل بر شمارى از احاديث پيشوايان دين است كه صبغه موعظه و نصيحت دارند. كتاب تماما حاوي احاديث اخلاقي از پیامبر صلی الله علیه و آله و حضرت امام علی علیه السلام و ديگر امامان است. از جمله بخشهای کتاب به شرح زیر می باشد: - مقدمه - وصیتهای حضرت رسول (ص) - مواعظ حضرت رسول (ص) - شیخی از اهل شام در خدمت امیر المؤمنین (ع) - حدیث زیدبن صوحان با امیرالمؤمنین (ع) - وصیت امیرالمؤمنین (ع) به محمدبن حنفیه - مواعظ حضرت صادق (ع) - وصیتهای حضرت رسول (ص) - وصیتهای حضرت صادق (ع) - وصیتهای حضرت باقر (ع) - موعظه امام سجاد (ع) - سخنی از حضرت کاظم (ع) - کلام حضرت رضا (ع)

این پژوهش تحقیقی درصدد بررسی تحلیلی « صداقت وصادقین » از منظر قرآن کریم وروایات است . در فصل اول این پژوهش پس از مقدمه ای بر موضوع تحقیق ، مسأله نیاز جامعه به شناخت انسانهای صادق ونیز ابعاد مختلف موضوع از قبیل : خصوصیات ، مصادیق آثار ونتایج صادقین و ..... تبیین شده ، سپس به ضرورت واهمیت تحقیق پرداخته شده به همین منظور پرسشهای تحقیقی ذیل مطرح شده است . 1- مفهوم صدق وصداقت از دیدگاه قرآن کریم وروایات چیست ؟ 2- اهمیت وارزش عمل صادقین ومقام صدیقان از دیدگاه قرآن کریم وروایات چگونه است ؟ 3- رابطۀ ایمان با صداقت از دیدگاه قرآن کریم وروایات چگونه است ؟ 4- مهمترین ویژگیهاو خصوصیات افراد صادق از دیدگاه قرآن کریم وروایات چیست ؟ 5- عمده ترین آثارو نتایج اعمال صادقین از دیدگاه قرآن کریم وروایات چیست ؟ در فصل دوم تعدادی از متون تحقیقاتی مرتبط با موضوع از قبیل کتاب اخلاق در قرآن ، معراج السعاده ، پیام قرآن ،دایره المعارف قرآنی ، علم اخلاق اسلامی ........و عنوان شده است . در فصل سوم با توجه به ماهیت وهدف موضوع ، روش تحقیق توصیفی که شامل پرسش تحقیق ، طرح تحقیق ، فن تحقیق ، طرح تحلیلی وطرح اجرائی می باشد برای این تحقیق انتخاب گردیده است . فصل چهارم شامل 6 بخش می باشد در بخش اول به مفهوم صدق و صداقت از نظر لغوی و اصطلاحی پرداخته شده، در بخش دوم اهمیت و ارزش صداقت و مقام صادقان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در بخش سوم به آثار صداقت و اوصاف راستگویان از نظر اخروی و تفسیری مورد بررسی قرار گرفته، و در بخش چهارم به تشریح رابطه ایمان با صدق و صداقت مورد تحلیل قرار گرفته است، در بخش پنجم خصوصیات صادقان و اینکه صدیقون کدامند مورد تحلیل قرار گرفته است و در بخش ششم که آخرین بخش از این فصل می باشد مصادیق صدق در قرآن کریم و روایات و آثار و نتایج صداقت را از نظر اخروی ودنیوی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است و در قسمتهای مختلف این فصل آیات قرآن و سخنان گهربار معصومین به عنوان شاهد آورده شده است. فصل پنجم تحقیق ، مشتمل بر نتایج تحقیق است که در آن بر اساس بررسیهای انجام شده نتایج ذیل حاصل شده است : 1- فرد صادق کسی است که آنچه را که او می گوید با آنچه را که عمل می کند یکی است وظاهر وباطن شخص صادق یکی است . 2- ارزش واهمیت عمل صادقان تا آن اندازه است که مرضی' حضرت حق قرار می گیرد وبه پیشگاه با عظمت الهی عرضه می گردد و مقبول درگاه ابدی واقع می شود ،و در بیان مقام صادقان همین بس که نام ایشان در کنارنام انبیاءوشهداءوصلحاء ذکرگردیده است . 3- رابطه ایمان وصدق، رابطه ای لازم وملزومی است وتنها در صورتیکه همراه یکدیگر باشند تضمین کنندۀ سعادت ورستگاری بشرند. 4- صدیقان منصف به صفاتی نظیر :ایمان ، تقوی، توکل ، جهاد در راه خدا، امانتداری، وفا داری، شجاعت و.....می باشند . 5- مصادیقی از قبیل انبیای الهی ، مؤمنین ، متقین ، زاهدین ، مخلصین و.....برای صادقین بیان گردیده است. 6- برای صداقت آثار دنیوی نظیر : مشمول بودن ومورد رحمت انعام خداوند وسعادتمندی بین دو دنیا و .... نتایج اخروی همچون رسیدن به بهشت ورضوان خداوند ، آمرزش گناهان و .....آثار دنیوی – اخروی از قبیل : هدایت الهی وحیات طیبه و....... بیان گردیده است . نتیجه گیری پژوهش ، اختصاص به پاسخگویی مختصر ومفید به سؤالات ویژه تحقیق دارد که به آن پرداخته شده ، وسپس محدودیتهای تحقیق ودر پایان پیشنهاد گردیده است که تحقیقی جامع پیرامون صداقت وصادقین از دیدگاه ومنظر قرآن کریم وروایات صورت بگیرد و در پایان فهرست منابع وآیات می باشد که در این تحقیق عنوان شده است.

صدق ، نوری است که شعاع آن به گستردگی عالم بوده وبه تمام ظاهر وباطن انسان روشنایی می بخشد ، چون آفتابی که هر چه در سیطره ی آن است ، از نور آن بهره مند گشته ، بیآنکه درآن نقصان وضعفی راه یابد . « صدق» در بر دارنده ی تمام فضایل اخلاقی واصول اعتقادی واحکام عبادی است . بدین معنا که انسان صادق ، صدق وراستی وتطابق با واقعیت و حقیقت عالم هستی را در سه محور عقیده وعمل و گفتار به منصه ی ظهور می گذارد . در مقابل ان ، کذب سرمنشاء همه ی بدیها و گمراهی های اخلاقی و اعتقادی است ، چرا که از نظر اخلاقی کلید رذایل و صفات مذموم و ناپسند می باشد واز نظر اعتقادی نیز ، نفاق وکفر و شرک همواره ، با کذب و تکذیب قرین بوده است . مومن ، خدعه درگفتار وغش در کلام ودروغ در سخن خود ندارد ، بلکه همه جا وبا همه کس براساس دستور شرع وحکم عقل ، سخن به راستی وصدق آغاز می کند واز دروغ . گفتار خلاف حقیقت می پرهیزد . اثر حاضر ، برآن است که با بررسی آیات قرآنی و روایات اهل بیت عَلَیْهِم السَّلام مفهوم و ماهیت صدق و عوامل آن ، مراتب و درجات آن و نیز ویژگی های صادقان را مورد بررسی قرار دهد ، تا با تمسک به الطاف الهی وبا ارائه ی راهکارهای قرانی از ابتلا به کذب و عواقب آن در دنیا و آخرت مصون مانده و با آراستگی به صفت صدق و راستی به سعادت واقعی رهنمون گردیم .

یکی از صفات والای اخلاقی که در آموزه های علوی به ویژه نهج البلاغه مورد توجه قرار گرفته، صدق و راستی است. ترغیب انسان به راستگویی و در مقابل آن تحذیر وی از کذب و دروغگویی در مواضع بسیاری از نهج البلاغه به موازات هم قابل مشاهده است. به موجب این آموزه ها صدق اقسام و مراتبی دارد. از جهتی می توان مراتب صدق در نیت، صدق در گفتار و صدق در کردار را در نظر گرفت و از سوی دیگر صدق در حوزه های فردی و اجتماعی قابل تقسیم است و صدق اجتماعی خود محورهای چندی را به خود اختصاص می دهد. صدق و راستی، آثار و دست آوردهای مهمی از جهت زندگانی دنیا و آخرت دارد که در صدر آنها می توان از جلب نظر الهی به انسان، نجات او از مهالک، نیل به موفقیت، به سامان یافتن امور، تحکیم مبانی ایمان، تقویت دیگر صفات اخلاقی از جمله صبر، تسلیم در برابر خداوند، افزایش بصیرت و تقوا و نهایتا دست یابی به پیروزی در دنیا و فوز و فلاح در عالم آخرت اشاره کرد.