جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیدهبی‌شک رسیدن به سعادت، همیشه دغدغه بشر به شمار رفته و از این نظر مسئله تربیت از سوی مربیان موفقی همچون امام سجاددر ابعاد فردی و اجتماعی و نیز قالب‌های متنوع پیگیری شده است؛ به طوری که به گواهی تاریخ برطرف‌کننده مشکلات فرهنگی عصر خویش به شمار می‌رفتند.این پژوهش با مطالعه مکتب امام سجاددر صدد بررسی نظام‌مند مبانی، اهداف، اصول و روش‌های تربیتی مبتنی بر آموزه‌های آن حضرت می‌باشد که در مجموع، یک الگوی تربیت اخلاقی را نمایان می‌سازد. ضمن اینکه روش‌های تربیتی به عنوان حلقه پایانی این الگو، با عنایت به مراحل مختلف تربیت و با تاکید بر اسلوب‌های «زمینه‌ای»، «بینشی»، «گرایشی» و «کنشی» کامل می‌گردد.الگوی امام چهارم در تربیت، منطبق بر ویژگی‌های فطری انسان پی‌ریزی گردیده که مبانی تربیتی ایشان را تشکیل می‌دهد. برای نمونه می‌توان به ذکر «خداجویی»، «خوددوستی»، «نوع‌دوستی» و... پرداخت. با تکیه بر مکتب انسان‌ساز امام سجادباید در تعلیم و تربیت، اصولی همچون «امنیت‌بخشی»، «اصلاح محیط»، «تهذیب ظاهر و باطن»، «عینیت‌بخشی به آموزش»، «عمل‌گرایی»، «درونی‌سازی آموزه‌ها» و... را مدّنظر قرار داده و با روش‌های «ابراز محبت»، «تغییر موقعیت»، «آموزش به شرط عمل»، «گفتگو درباره مسائل اخلاقی»، «سوال و جواب»، «تحریک انگیزه»، «بازگشت»، «خوبی در مقابل بدی»، «فریضه‌سازی» و... به رشد متربی همت گماشت؛ تا وی از این رهگذر به هدف غایی تربیت یعنی «قرب الهی» دست یابد.روشی که برای رسیدن به این منظور در پیش گرفته شد، ترکیبی از روش‌های توصیفی و تحلیلی می باشد. بدین صورت که ابتدا در آموزه‌های امام سجادو شروح آن ها دقت شده و برای فهم عمیق‌تر، آیات و روایات مرتبط با موضوع نیز مورد استفاده قرار گرفت؛ سپس با استفاده از روش اکتشافی، الگوی تربیت اخلاقی مبتنی بر معارف گفتاری و رفتاری آن حضرت در قالب‌هایی همچون مبانی، اهداف، اصول و روش‌ها ارائه گردید.از آن جا که آموزه‌های گفتاری و رفتاری امام سجادو به ویژه صحیفه سجادیه، سرشار از راهنمایی‌های تاثیرگذار برای مربی و به تبع آن متربی است، می توان تصویر جامعی از یک نظام تعلیم و تربیت را برای پیرایش رذائل و پرورش فضائل در قالب الگو نشان داده و جایگاه عظیم و نقش آن حضرت را در نخبه‌پروری علمی و ایمانی نمایان ساخت.کلید واژه ها: امام سجاد ، صحیفه سجادیه، آموزه های تربیتی، الگوی تربیت اخلاقی