جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مسائل مهمی که اسلام برای آن اهمیت قائل شده و در معارف قرآنی نیز مورد توجه قرار گرفته؛ موضوع قبیله گرایی و گرایشات قبیله ای است. این پژوهش ضمن تبیین موقعیت حساس برای این نظام در حقیقت، سعی بر آن است که با استناد بر شواهد و قرائنی همچون ساختار و تعریف قبیله که به مراتب و مرزهای درونی و بیرونی اشاره دارد، به بررسی زمینه تاریخی هویت قبیله ای بپردازد کهاین زمینه تاریخی در چهار مرحله مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد: در دوران جاهلیت (قبل از اسلام)، در دوران پیامبر(ص)، در دوران بعد از رحلت پیامبر(ص) و دوران خلافت امام علی (ع)،در دوران جاهلیت امروزی. سپس عوامل و زمینه های بروز قبیله گرایی را مورد بررسی قرار داده و آنها را در دو عامل فردی و اجتماعی خلاصه می کند؛ که هر کدام از این دو عامل دارای زیرمجموعه هایی می باشند که عوامل فردی آن عبارتند از: ناآگاهی به مواضع حق(بی بصیرتی)، خودپرستی (کبر، عُجب، لجاجت)، تقلیدهای کورکورانه، از دست دادن روحیه اخلاص و بروز ریاکاری (نداشتن اخلاص). عوامل اجتماعی را نیز در مواردی خلاصه کرده است همچون: نیاز به هم نوع، غفلت از ارزش ها، خرافات و چگونگی آن در اجتماع، ریاست طلبی، ملاحظات خویشاوندی و دوستی(خویشاوند سالاری).و در آخر با تحلیل و بررسی آثار و پیامدهای این نظام؛ بیان می داردکه؛ در حقیقت قبیله گرایی، خودخواهی است که از حدود و حیطه فرد و خانواده تجاوز کرده شامل افراد قبیله گردیده است و خواه و ناخواه عوارضی را در بر دارد؛ عوارض مثبت و عوارض منفی. عوارض مثبت آن را در عواملی چون؛ میهمان نوازی، غیرت، حس سلحشوری، لزوم تعاون و همکاری در نیکی ها و صله رحم تبیین و توضیح می دهد که نتیجه پدید آمدن چنین آثاری در یک جامعه، وجود جامعه ای مطلوب است که باعث تنظیم روابط انسان با خدا گشته و ارتباط او را با اعضای جامعه سامان می بخشد و عوارض منفی را نیز در تعصبات شدید نژادی و قبیلگی، تفاخر، کتمان حق، غارت بیت المال، نبودن قانون عادلانه، سرمایه داری و مال اندوزی، خلاصه نموده است که همگی آنها منشأیی جز جاهلیت انسان نداشته و نتیجه ای نیز جز حاکمیت حکومت جور بر آینده جوامع از خود بر جای نخواهد گذاشت. در این تحقیق که از روش تحلیلی- توصیفی استفادهشده؛ پاسخ تمام سوالات مطرح شده در آناز منابع اسلامی یعنی قرآن و حدیث استخراج گردیده است که در ضمن بحث ها، مویدها و شواهدی نیز از میان احادیث و یافته های پژوهشی جدید بیان شده است.

در تقابل با سياست های خصمانۀ غرب تنها راه حفظ عزت و كرامت ما، رويكرد اقتصاد مقاومتی است؛ که به جز وسوسۀ خناسان، وجود مفاسد در چهره های مختلف مانع مهم پیش روی تحقق آن می باشد. نويسنده در اين نوشتار كوشيده است، در حد امکان آسیب هایی كه از اين ناحيه متوجه مقصود می شود را همراه با راهکارهای عملی ارائه نماید. نوشتۀ حاضر كه به شيوۀ توصيفی و روش كتابخانه ای یا آرشيوی یا اسنادی و در مايۀ بنيادی یا راهبردی بحث می كند، شامل مقدمه و سه بخش عمده می باشد: مقدمه با تعريف برخی مفاهيم كه در طول بحث مورد استفاده واقع می شوند آغاز و در ادامه تبعات كلی فساد و ارائۀ راهبردهايی برای نهادينه كردن فرهنگ مقاومت را مد نظر قرار می دهد. بخش اول، به مفاسد اقتصادی و رابطه اش با اقتصاد مقاومتی و چگونگی تهديد آن توجه دارد. بخش دوم، مفاسد اداری ـ سياسی را مورد كنكاش قرار می دهد: آفات و تبعات آن، بسترها و زمينه ها و مايه های آن، و گونه هايی از آن و ارائۀ يك راهبرد. وی در اين بخش علت كم توجهی مسؤولان را در برخورد با فساد مورد نقد و تحليل قرار می دهد. بخش سوم، به ساير شاخه های فساد همچون علمی، فرهنگی، هنری و معرفتی می پردازد. نويسنده در اين بخش هنجارشكنی در عرصۀ اخلاق اجتماعی را مورد تجزيه و تحليل قرار می دهد. وی در پايان با ارائۀ يك راهبرد اخلاقی و نتیجه گیری بحث خود را به پايان می برد.