جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پژوهش جامعه حجاز در عصر نزول وحی از جهات مختلف با تحولات پس از بعثت مورد بررسی قرار گرفته است. پایان نامه حاضر در هفت بخش تنظیم شده است. نویسنده درباره «امور فکری و اعتقادی» عصر نزول آورده است که مردم از این لحاظ در مسیر صحیحی نبودند و به جای پرستش خدا، بت می پرستیدند، پیامبران و رسولان الهی را تکذیب می کردند و گروهی از آن ها فرشتگان را عبادت می کردند. وی «امور سیاسی و حکومتی» را فاقد هرگونه اتحاد و حکومت مرکزی دانسته و شعله ور بودن آتش جنگ و نزاع همیشه بین آن ها را یادآور شده است. «امور اقتصادی» محور دیگری از این پژوهش است که اشاره دارد بر سالم نبودن پایه های اقتصاد آن دوران و این که ربا، قمار، و اکل مال به باطل از امور رایج اقتصادی آن زمان بود. در ادامه نیز برخی از مسائل خانوادگی همچون آداب و رسوم جاهلانه آن ها در خصوص ازدواج، طلاق و ارث را بیان کرده و در زمینه امور عبادی به بی نمازی و روزه نگرفتن و بدعت های حج آن ها توجه نموده است. در بخش «امور اخلاقی و ادبی» نویسنده گناهانی مثل غیبت، دروغ، سخن چینی، تجسس و خیانت در امانت را برشمرده است و در پایان تحت عنوان «بدعت ها و خرافات» برخی آداب و سنن جاهلی همچون کشتن فرزندان، تغییر ماه های حرام و بدعت های مختلف بیان شده است. نویسنده در رابطه جهت گیری های صحیح قرآن آورده است که پس از بعثت جامعه ای ساخته شد که افرادی همچون سلمان، ابوذر، مقداد و جابر در آن تربیت شدند، و در حقیقت با هدایت قرآن جامعة عصر جاهلیت، در ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و... متحوّل گردید

این تحقیق بر آن است که شیوه های مبارزه پیامبر با آداب و رسوم ناپسند جاهلی را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد . در ابتدا ضمن بیان روشنی از ابعاد مختلف مسأله ، ضروت تحقیق اثبات گردیده است وبرای رسیدن به هدفهای تحقیق اهداف ویژه ای شامل : بررسی وضعیت جغرافیایی عربستان و بررسی جاهلیت از نظر لغوی و اصطلاحی ، بررسی جاهلیت و آداب و رسوم اعراب جاهلی ، بررسی وضعیت شبه جزیره عربستان از لحاظ علم و دانش و برررسی دوره های زندگی پیامبر ( ص ) و بررسی شیوه های مبارزه پیامبر (ص ) با آداب و رسوم اعراب جاهلی مورد بررسی قرار گرفته است . برای رسیدن به اهداف مذکور سئوالاتی به شرح زیر مطرح شده است : وضعیت جغرافیایی عربستان چگونه بوده است و جاهلیت از نظر لغوی و اصطلاحی یعنی چه ؟جاهلیت یعنی چه و رفتارها و آداب و رسوم ناپسند جاهلی کدامند؟ وضعیت شبه جزیره از لحاظ علم و دانش چگونه بوده و دوره های زندگانی پیامبر ( ص ) را نام ببرید ؟ شیوه های مبارزه پیامبر ( ص ) با آداب و رسوم ناپسند جاهلی را نام ببرید ؟ با توجه به ماهیت ، اهداف و امکانات موجود روش تحقیق توصیفی تحلیلی برای انجام تحقیق برگزیده شده است . پس از گرد آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها نتایج ذیل به دست آمده : پیامبر گرامی اسلام (ص) تنها از یک روش برای مبارزه بهره نبرده است ، بلکه متناسب با زمان و مکان و با توجه به هدف خود راههای مبارزه را انتخاب نموده است و شیوه های مبارزه پیامبر همان چیزهایی است که در قرآن آمده و پیامبر آنها را عملی کرده است . با وجود تلاش های زیادی که در هر چه بهتر شدن این پژوهش صورت گرفت ، ولی با این حال ، محقق با محدودیتهایی چون : عدم دسترسی آسان به کتابخانه ، کمبود منابع پژوهشی در این زمینه با توجه به تازه بودن موضوع روبرو بوده است که تا حدودی رسیدن به مطلوب را به طور کامل از بین برده است . بر همین اساس پیشنهاد می گردد که در این زمینه تحقیقات جزئی تری چون: شیوه های مبارزه عملی پیامبر( ص) با آداب و رسوم ناپسند جاهلی صورت پذیرد

تحقیق حاضر در ده فصل با این عنوان ها به نگارش درآمده است: فصل اول، معنای لغوی و اصطلاحی سنت و جاهلیت؛ فصل دوم، زندگی اجتماعی اعراب جاهلیت؛ فصل سوم، ادیان و مذاهب عصر جاهلی: بت پرستی اعراب، قرآن و بت پرستی، فرشته پرستی، ملائکه از دیدگاه قرآن، عبادت جن، پرستش اجرام سماوی؛ فصل چهارم، اصول اعتقادی اسلام از دیدگاه جاهلیان: اعتقاد آمیخته با شرک به الله، روش برخورد اسلام با شرک و بت پرستی، روش قرآن در رهبری به سوی خالق، احتجاج قرآن بر ضد تثلیث، پاسخ قرآن به منکرین معاد، جواب قرآن به شبهات منکرین معاد؛ فصل پنجم، شعائر دینی اعراب جاهلیت: قربانی و نذورات، نماز، شعائر دینی در حج (وقوف در مزدلفه به جای عرف)، لباس احرام (طواف برهنه)؛ فصل ششم، خرافات و موهومات جاهلیان: طیره، کهانت، استقسام به ازلام؛ فصل هفتم، اسلام و تشکلات قبیله ای: نظام قبایل، مواجهه ی اسلام با جنگ و خون ریزی، شرب خمر، قمار، زنا، حرمت زنا، نکوهش تفاخر به انساب در قرآن؛ فصل هشتم، اسلام و نظام خانواده در عصر جاهلیت: محارم از دیدگاه جاهلیت و اسلام؛ فصل نهم، ارزش های اجتماعی خانواده در عصر جاهلیت؛ فصل دهم، راه های کسب معیشت در جاهلیت و نظر اسلام: ربا، تحریم رباخواری، حمی از نظر اسلام، تحریم رشوه