جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در طول تاریخ و حیات فرهنگی انسان،‌کاروان شعرو ادب، پویا و همپا بادانش و معرفت بشری در حرکت بوده و بسیاری از رویدادهای سیاسی، اجتماعی، اعتقادات مذهبی و شخصیت‌های برجسته را در خود پرورانده و به زمان ما آورده است. نگارنده در این اثر، با عنوان «بازتاب سیره و شخصیت اهل بیت در متون ادبی و عرفانی از آغاز تا پایان قرن هفتم » می‌کوشد تا با کاوش و پژوهش در لابه‌لای کتب و دیوان ها، عبارات واشعاری که همانند آب زلال، تشنگی معرفت طلبان را بر طرف می‌کند ،‌شناسایی نماید وسیره و شخصیت اهل بیت– علیهم‌السلام- و اصول عقیدتی و شعائر و برخی اصطلاح‌های شیعی را که از آغاز تا پایان سده هفتم بر زبان شاعران و نویسندگان جاری شده و در دیوا‌‌ن‌هایشان موجود بوده، بیابد و آنها را بازگوید. کار این اثر، ابتدا با شناسایی متون ادبی و عرفانی دوره‌های مورد نظر آغاز گردید و سپس به تدریج با تأنی و استقصایی گسترده، یادداشت‌های شعری و نثری فراهم گشت. پس از تنظیم یادداشت‌ها، نخست عناوین براساس نام اهل بیت و رعایت تقدّم زمانی آنان و موضوعات و مفاهیم مطرح شده در خصوص آن بزرگواران دسته‌بندی گردید. آنگاه با رعایت ترتیب تاریخی کتب و دیوان‌های مورد نظر، شواهد آن‌ها ذکر و تحلیل و نتیجه‌گیری شد. برخی از متون نظم و نثری که دراین اثر، بیشتر از شواهد آن‌ها بهره گرفته شده است عبارتند از: ‌آثار سنایی، عطار و مولوی، دیوان‌های ناصر خسرو و قوامی‌رازی، کیمیای‌سعادت،‌ کشف‌الاسرار، کشف‌المحجوب، رساله‌‌‌‌ قشیریه و روض‌الجنان. از مجموع نتایج به دست آمده، در آثار منثور بیشتر به موضوعات:‌ علم و کرامات، خداشناسی، گزاردن حق صحبت، فقر، زهد، خوف، سخاوت،‌ صدقه، حج،‌ کظم غیظ،‌ عبادت و دعا،‌ و در آثار منظوم بیشتر به موضوعات و مفاهیمی چون مناقب حضرت علی- علیه‌السلام- ولایت و غدیر، ذوالفقار، خمسه طیبه و تولا پرداخته شده است.