جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 7
نقد و بررسی ادله متکلمان اسلامی در مورد اثبات وجود خدا
نویسنده:
علی کریمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در کلیات این تحقیق سه مبحث مطرح شده که عبارت است از: الف: اثبات پذیری وجود خدا. ب: روشهای مختلف اثبات وجود خدا. ج-ویزگیهای روش کلامی در اثبات وجود خدا و مقایسه آن با روشهای دیگر که در این بحث هم مسائلی از قبیل: برتری روش عقلی بر سایر روشها، روش عقلی و کاربرد آن در مسائل کلامی، اهمیت تفکر عقلی از دیدگاه قرآن کریم و امام علی و سایر ائمه معصومین ادله مخالفان روش عقلی،‌ نظیر خطاپذیری معرفت عقلی،‌ و تحلیل و بررسی آن. در فصل اول برهان امکان و وجوب طرح گردیده که ضمن آن، تاریخچه برهان و تعاریف مفاهیمی نظیر واجب الوجود، ممکن بالذات،‌ امکان فقری، علت، دور، تسلسل مطرح و چهار دلیل برای استحاله تسلسل و تقریرات برهان از نظر خواجه نصیرالدین طوسی، و عبدالرحمن بن احمد ایجی، و معلم ثالنی فارابی، و ابن سینا و صدرالمتالهین مورد بررسی قرار گرفته. در فصل دوم: برهان حدوث،‌ تاریخچه برهان، حادث و قدیم در لغت و عرف و اصطلاح و تعریف قدم زاتی و قدم زمانی، و تقریرات برهان از عبدالجبار معتزلی،‌ و از محقق طوسی،‌ و اشکال و پاسخ آن و برهان حدوث و مفاد آن مطابق با محتوی متون دینی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و نظریات فیلسوفان و نقد ایشان نسبت به این برهان از مطالب مهم این بخش است. در فصل سوم: برهان حرکت و تاریخچه آن و مباحث مرتبط نظیر اقسام حرکت و تقریرات مختلف برهان مورد بررسی قرار گرفته و سیر تاریخی این برهان در کلمات متکلمان و فیلسوفان به خوبی گزارش شده است. در فصل چهارم: برهان ترتب و تقریرهای برهان از صدرالمتالهین، عبدالرزاق لاهیجی و ملاهادی سبزواری مورد بررسی قرار گرفته.در فصل پنجم: برهان صدیقین، تاریخچه برهان و تقریر آن از ابن سینا،‌ صدرالمتالهین، ملاهادی سبزواری،‌ علامه طباطبایی و امتیازات تقریر علامه وفرق میان فسلفه مشا و حکمت متعالیه در تقریر برهان، به همراه نقدها مورد توجه قرار گرفته. فصل ششم برهان فظرت،‌لغتفطرت، فطرت در قرآن،‌ مقصود از فطریات و نشانه های فطریات طرح گردیده. در فصل هفتم: برهان نظم،‌ تاریخچه برهان تعریف نظم و اقسام آن و و نظم مطلوب و تقریر برهان نظم مورد بررسی قرار گرفته و در نهایتا در فصل هشتم به دسته بندی دلائل اثبات وجود خداوند و نیز به جمع بندی و مقایسه ادله پرداخته شده.
بررسی و نقد کتاب التوحید ماتریدی
نویسنده:
عبدالریوف مصباح
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش تحت عنوان "بررسی و نقد کتاب "التوحید" ماتریدی نگارش یافته است سوالی که برای نگارنده مطرح بوده این است که اندیشه کلامی ماتریدی چه تفاوتها و اشتراکات با تفکر کلامی شیعه امامیه دارد؟ برای دستیابی به پاسخ صحیح برای این پرسش و آشنایی با جایگاه و شخصیت علمی ماتریدی، ابعاد مختلف زندگی وی مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است، از جمله: 1- زندگی و شخصیت ماتریدی، وضعیت جامعه اسلامی و بستر فرهنگی و علمی که شخصیت او در آن شکل گرفته و رشد و نمو یافته است. 2- تاثیرپذیری ماتریدی از ابوحنیفه و مکتب عقلی معتزله در حوزه اندیشه دینی، تآثیر ماتریدی بر اندیشه های کلامی متکلمان متآخر و معرفی کتاب "التوحید" که نظریات کلامی او در آن ترسیم یافته است. 3- بررسی آراء کلامی ماتریدی، که سعی شده است با نگاه تطبیقی و مقایسه ای با اندیشه کلامی شیعه امامیه بدان نگریسته شود و مورد نقد قرار گیرد. ماهیت تحقیق به گونه ای بوده است که به صورت اجمالی اندیشه کلامی معتزله واشاعره نیز مورد کاوش قرار بگیرد، در فرآیند تحقیق علاوه بر آثار ماتریدی از آثار مهم اندیشمندان و متفکران اسلامی اعم از ماتریدیه، امامیه، اشاعره و معتزله در حوزه دینی و اعتقادی مورد بهره برداری قرار گرفته است. دست آورد و حاصلی که در سیر پژوهش بدان دست یافته ایم عبارتند از: 1- مکتب کلامی ماتریدی، یک مکتب تنزیهی بوده گرچه چالشهایی نیز در آن به چشم می خورد. 2- این مکتب کلامی مبتنی بر عقل و وحی بوده که نقش عقل در آن پر رنگ تر به چشم می خورد. 3- مکتب فوق در اهم مسائل کلامی با اندیشه کلامی شیعه امامیه، اشتراکات قابل توجهی دارد که نمی توان از آن چشم پوشی کرد.
صفات خدا در کلام اسلامی و کلام مسیحی (قرون وسطی)
نویسنده:
شاهد علی هادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بحثی که در این رساله بررسی شده است صفات خدا در کلام اسلامی و مسیحی (قرون وسطی) است به این معنی که بحث توصیف در کلام اسلامی و مسیحی چگونه است. دیدگاه های مکاتب مختلف کلام اسلامی و کلام مسیحی در مورداین بحث چیست. معروفترین مکاتب کلام اسلامی معتزله اشاعره و امامیه می باشد در این رساله سعی شده است که دیدگاه هر مکتب را از نظر بزرگان آن مکتب بررسی شود. دیدگاه معتزله که عینیت ذات با صفات باشد از دیدگاه بزرگان این مکتب استخراج شده است و همچنین ثابت شده که معتزله دو نظریه و دو تفسیر جداگانه درباره عینیت ذات با صفات را مطرح کرده اند که یکی دیدگاه معروف نیابت است و دیگری همان دیدگاهی است که متکلمان امامیه به آن معتقدند که قدما معتزله به این دیدگاه اعتقاد دارند. مکتب اشاعره نیز معتقد است که صفات خداوند زائد بر ذات اند البته اشاعره نیز دو تفسیر کلی از این دیدگاه ارائه داده اند بعضی از بزرگان اشاعره بر تعدد قدما اعتقاد دارند بعضی ها سعی می کند ثابت کنند که لازمه نظر اشاعره تعدد قدما نیست. مکتب امامیه نیز صفت را مفهومی می داند که ذهن انسان از کمالات یک شی استنباط می کند و معتقدند که صفات خداوند مصداق عین ذات خداوند اند و تغایر صرفا مفهومی است نه مصداقی. در کلام مسیحی هرچند درباره صفا خداوند دیدگاهایی مانند دیدگاه های بزرگان کلام اسلامی مطرح شده اند و درباره صفات خداوند تشابهات زیادی بین دو دین است ولی در صفت توحید که مهمترین وصف خداوند کاملا از یکدیگر متمایز اند. چون متکلمان مسیحی در عین حالی که بر وحدت خدامعتقدند خدا را یک ذات در سه شخص می دانند. آنها معتقدند که ذات خداوند یکی است که در سه شخص ظهور نموده است و پدر پسر و روح القدس این سه شخص با سه اقنوم اند.
بررسی و نقد نظریه تثلیت
نویسنده:
حسین مبارز
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آموزه تثلیث که از اصول دین مسیحیت شمرده می‌شود، خداوند را دارای سه اقنوم متمایز و دارای الوهیت کامل به‌نام‌های پدر، پسر و روح‌القدس می‌داند که در ذات خود، دارای جوهر واحد است. پژوهش حاضر با روش تاریخی تحلیلی، چگونگی شکل‌گیری آموزه تثلیث و شیوه توجیه آن از سوی مسیحیان را مورد بررسی قرار می‌دهد. گزینه توحید را مسیحیان از یهودیت به ارث برده‌اند ولی مفهوم تثلیث را از فلسفه و فرهنگ یونانی اخذ کرده‌اند. در باور آن‌ها عیسی‌، کلمه متجسد خداست که از طرف خدای پدر، مأموریت یافت تا به‌ واسطه روح‌ القدس در رحم مریم قرار گیرد و در جسم انسان ظاهر شود، و پس از نبوتش برای برداشتن گناه نخستین انسان، خود را فدیه کند. چندین قرن بعد از مسیح، فرهنگ چند خدایی یونان به کمک برخی از اصطلاحات موجود در کتاب مقدس مانند "پسر خدا"، و همچنین تبلیغات گسترده فردی به‌نام "پولس"، زمینه‌های شکل‌گیری و گسترش تثلیث را در مسیحیت فراهم آورد؛ این مسأله تا مدت‌ها با مباحث و کشمکش‌ های خونین در جوامع مسیحی همراه بود و قرائت‌های مختلفی از این آموزه در میان مسیحیان پدید آمد، اما تبیین و تفسیرهای چندگانه از وجود واحد بسیط، اساساَ متضاد بوده و در هیچ ‌یک از جوامع علمی بشر، قابل توجیه نیست. به‌علاوه، عهد جدید هم به صراحت موضوع تثلیث را بیان نکرده است و در نتیجه، پذیرش آن برای نسل ‌های جدید که باید کتاب مقدس را بخوانند و ایمان بیاورند ظاهراَ ممکن نیست. قرآن کریم هم حضرت عیسی‌ را یکی از رسولان خدای یکتا می‌داند، و با صراحت، مسأله تثلیث را رد کرده و مسیحیان را به‌خاطر این اعتقاد مورد نکوهش قرار می‌دهد. از منظر قرآن، تولد غیرطبیعی عیسی بن مریم، سبب نمی‌شود تا او پسرخدا باشد، زیرا خلقت او عجیب‌تر از خلقت حضرت آدم‌ نیست. هیچ‌ کس پیوند وجودی، نسبی و فعلی با خداوند ندارد و او در همه امور هستی به‌تنهایی "صاحب امر" است و همه هستی مخلوق اوست. در کل هدف نهایی این تحقیق ثابت کردن این حقیقت است که اعتقاد به آموزه تثلیث باطل بوده و از آموزه های دینی مسیحیت راستین نیست، چون در زمان حضرت عیسی وجود نداشته است بلکه نظریه ای است که در تاریخ کلیسا پدید آمده است.
مقایسه اندیشه توحید در ادیان ابراهیمی
نویسنده:
محمد داود حیدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر با عنوان «مقایسه اندیشه توحید در ادیان ابراهیمی» در صدد تبیین جایگاه توحید در ادیان ابراهیمی و مقایسه آن برآمده است. در این راستا به مهم ترین مباحث الهیاتی و توحیدی در ادیان یهود، مسیح و اسلام و از جمله توحید در عهدین و به خصوص به مسأله تثلیت و نیز به مقایسه اشتراکات و اختلافات توحید پرداخته است. رساله موجود برای نیل به اهدافش در ضمن پنج فصل ارایه گردیده است.فصل اول به کلیات و مفاهیم پرداخته است. در فصل دوم خدا در آیین یهود مورد بررسی قرار گرفته و به اسماء و صفات خدا در عهد عتیق، وحدت و یگانگی خدا و ملّی بودن آن و نیز به عقاید یهود در قرآن اشاره شده است. فصل سوم به توحید در دین مسیحیت اختصاص یافته و به مطالب مهمی در مورد تثلیث از جمله عوامل رویکرد مسیحیت به این اندیشه، تثلیث و عهدین، تثلیث و شوراهای جهانی و در پایان به نقد و بررسی آن پرداخته شده است. در فصل چهارم توحید از دیدگاه اسلام مطرح گردیده، دلایل توحید، اقسام و مراتب توحید مورد بحث قرار گرفته است. در فصل پنجم که آخرین فصل نیز خواهد بود، با توجه به اینکه توحید در ادیان ابراهیمی در فصلهای جداگانه قبلاً مورد بررسی قرار گرفت. در این فصل به بررسی تطبیقی، جمع بندی مطالب و مقایسه آن پرداخته شده است؛ اشتراکات و اختلافات ادیان ابراهیمی در باب توحید، صفات الهی، اقسام و مراتب توحید بازگو و مقایسه گردیده است.
مقایسه اصول کافی با صحیح بخاری در بخش خداشناسی
نویسنده:
علم الرضا الحسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر، مبحث خداشناسی را به‌صورت مقایسه‌ای بین روایات اصول کافی و صحیح بخاری، و بر اساس مبانی کلامی شیعه و اهل سنت، بررسی کرده است. در اصول کافی، این بحث پس از تبیین ارزش و جایگاه آن، در آغاز کتاب و در قالب یک فصل مستقل با نام "کتاب التوحید" انعکاس یافته، و عناوین ابواب آن با ابواب کلام مطابق بوده، و مسایل کلامی در خلال روایات به‌صورت آشکاری ظهور دارد. بخاری نیز اگرچه فصل پایانی کتاب خود را کتاب التوحید نامیده، اما بحث خداشناسی را به‌صورت پراکنده در لابلای کتاب گنجانده، و در چینش ابواب و طرح بحث آن، ارتباط چندانی با مباحث مطرح در علم کلام اهل سنت مشاهده نمی‌شود. بخاری از حیث محتوایی نیز تنها بر ارزش توحید، اجر و پاداش موحدان، و مسایل تشبیه و تجسیم خدا متمرکز شده است. اما اصول کافی ابتدا وجود خدا و سپس توحید را ثابت نموده، و بعد به صفات ذات و فعل، و ثبوتی و سلبی می‌پردازد. اقسام توحید، فرق صفات و اسما، عدل الهی، خیر و شر، هدایت و ضلالت، قضا و قدر، و بداء از مسایل دیگری است که به‌تفصیل در اصول کافی مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر، در باب جبر و اختیار و تفویض، اصول کافی به‌شدت جبر و تفویض را رد کرده و نظریه اختیار و "امر بین الامرین" را تأیید کرده است؛ در حالی که صحیح بخاری، مدعای نظریه تکسب را به‌صورت صریح اما بدون دلیل بیان کرده است. در مجموع می‌توان گفت که ساختار مباحث توحیدی در اصول کافی بر پایه تنزیه خدا، و در صحیح بخاری بر دیدگاه تشبیه و تجسیم استوار است. یکی از تفاوت‌های اصلی دو کتاب تفاوت بنیادین دیدگاه کلینی و بخاری در خضوع و عدم خضوع در برابر مرجعیت علمی اهل بیت(ع) می‌باشد.
الفکر الکلامی عند الشهید الصدر (ره)
نویسنده:
زید بطاط
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این نوشتار به بررسی روش‌شناسی شهید سیدمحمدباقر صدر در مباحث کلامی و ابداعات ایشان در این زمینه می‌پردازد و شیوه مباحث کلامی وی را با استفاده از قیاس و دلیل استقرایی در مسایلی همچون: الهیات، نبوت، امامت و معاد، بیان می‌کند. نویسنده می‌کوشد نوآوری های شهید صدر در طرح مباحثی مانندِ ارتباط مسایل کلامی با مسایل اجتماعی و علمی را به تصویر کشیده و رویکردی جدید از مباحث کلامی از منظر شهید صدر ارائه دهد. پژوهش حاضر در چهار فصل تنظیم شده است. نگارنده در مقدمه تحقیق تعریفی از علم کلام و پیدایی و گسترش آن، موضوع علم کلام، روش این علم در پرداختن به مباحث اعتقادی و نقاط ضعف و قوت موجود در علم کلام را مطرح می‌سازد. وی در فصل اول به معرفی افکار و روش شناسی کلامی شهید صدر پرداخته و روش عقلی و قیاسی، روش استقرایی و مراحل و ویژگی‌های این روش‌ها در تبیین مسایل اعتقادی و نوآوری های وی را در این زمینه بررسی می‌کند. در فصل دوم دیدگاه‌های کلامی شهید صدر در مورد مباحث مربوط به الهیات مطرح شده و راه های اثبات صانع به روش عقلی، علمی و استقرایی و ابعاد اجتماعی توحید، صفات الهی، مسأله بداء و تفسیر آن توسط شهید صدر بیان گردیده است، در فصل سوم تحلیل و تفسیر شهید صدر در باره دین، نبوت و امامت مطرح گردیده و مطالبی مانندِ منشأ دین، مشکلات اجتماعی اسلام، نقش نبوت در زندگی انسان، اثبات نبوت پیامبر اسلام، رابطه معجزه با قوانین طبیعی، نقش امامت در زندگی انسان، اثبات عصمت امام و اعتقاد به مهدویت واکاوی می‌شود. در فصل چهارم برخی مفاهیم اعتقادی مربوط به انسان شناسی همچون: جبر و اختیار و حل شبهه های مربوط به آن، حُسن و قُبح عقلی و ارتباط آن با عدل الهی، اثبات معاد و ابعاد اجتماعی آن از دیدگاه شهید صدر بیان گردیده است
  • تعداد رکورد ها : 7