جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از عمده‌ترین مسائل هر جامعه کارآیی و بهره‌وری می‌باشد که در این راستا باید با ایجاد انگیزه‌های مناسب و تامین آنها به آن نایل شویم. اگر چه عقب‌ماندگی از توسعه علل و عوامل متعددی دارد ولی اصلی‌ترین این عوامل، کم کاری نیروی انسانی و یا بکارگماری آنان در جاهایی است که یا به آن مقام و پست علاقه نداشته و یا در آن رشته و کار، تخصص و تجربه لازم را ندارند، البته بگوییم که بیشتر نیروی انسانی سازمانی فاقد انگیزه لازم برای کارکردن می‌باشند و این خود دلیلی بر کندی فعالیتها و کاهش کارآیی و بهره‌وری می‌باشد. حال برای اینکه کارکنان بتوانند وظایف خود را به بهترین نحوه انجام دهند باید در آنها ایجاد انگیزه نماییم. فرهنگ غنی اسلام به تمامی مسایل مدیریتی، مانند ماسئل دیگر توجه کافی مبذول داشته است و لذا انگیزش در دیدگاه ارزشی اسلام نیز دارای اهمیت فوق‌العاده‌ای می‌باشد و کار بدون انگیزش در این دیدگاه، عامل فرسایش نیروی انسانی و سازمان شمرده می‌شود. به ایده ما تنها در دیدگاه اسلام و معصومین (ع) است که انگیزش به نحو مطلوب و شایسته تبیین شده است ، زیرا این دیدگاه با شناخت دقیق ابعاد وجودی انسان به ارائه راههای صحیح و مشروع برای نیل به اهداف والای انسانی می‌پردازد. راههایی که با فطرت سلیم بشری سازگار بوده و در نهایت کارگزاران نظام اسلامی را در بکارگیری هر چه بیشتر توانائیها، قابلیتها و استعدادهای نهفته خود، در جهت ایفای محوله به نحو احسن یاری می‌دهد. لذا مدیران باید با بهره‌گیری از منابع اسلامی و دیدگاههای معصومین(ع)، راههای مناسب ایجاد انگیزه در افراد را شناخته و انگیزه افراد را به خوبی احساس و درک کرده و نیازهای شخصی و روحی آنان را مورد بررسی قرار دهند. رساله حاضر به بررسی ایجاد انگیزه از دیدگاه قرآن و کلام معصومین (ع) می‌پردازد. کلیات رساله شامل مواردی همچون، اهمیت موضوع، هدف از انتخاب موضوع و سازماندهی تحقیق و .... می‌باشد و در طول نگارش رساله راههای ایجاد انگیزه از دیدگاه اسلام و قرآن به تفصیل بیان شده است . یافته‌های حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که با بررسی و شناخت راههای انگیزه وتامین نیازهای مادی و روحی افراد، بهره وری نیروی کار نیز افزایش خواهد یافت و همچنین با شناخت ابعاد مختلف وجودی کارگزاران و استعدادها و تواناییها و نیازهای آنان، نیز خواهیم توانست در آنها انگیزه مناسب بنماییم و با بهره‌گیری و کنکاش از آیات و روایات و متون اسلامی این مهم فراهم و تبیین شده است .

فشار روانی در عصر حاضر بعنوان طاعون سیاه قرن و بصورت یک پدیده بی رحم و عامل انهدام نیروی انسانی ظاهر شده است. اثرات جسمانی و روانی فشارهای قابل تامل و توجه است و از آنجا که هر چیز می تواند در مقابل انسان بعنوان یک عامل فشارآور عمل کند. انسان در هیچ نقطه ای از آسیب جدی آن ایمن نیست. صاحب نظران و دانشمندان روشها و راههای متعددی را برای رهائی انسان از این فشارها پیشنهاد کرده اند این روشها و رهنمودها را از دیدگاهها و ابعاد مختلف می توان دسته بندی کرد. گروهی برای پیشگیری از فشارهای روانی است و دسته ای برای مقابله با آن. برخی راههای مقابله فردی است و بعضی تدابیر سازمانی که مدیران برای پیشگیری و یا کاهش فشارها طراحی و اجرا می نماید. از نگاهی دیگر شاید بتوان روشهای مبتنی بر دارو درمانی و راههای غیر آن را برشمرد. دکتر لوئیس بروتو روانپزشک و روانکاو و انگلیسی در کتاب ((طریقت آلفا رسیدن به آرامش در 5 گام))حدود 20 روش غیردارویی را معرفی می نماید و خلاصه اینکه هر چند بشر در طول تاریخ علم همواره نشانه هائی برجسته از تلاش برای دستیابی به راهی برای کاهش فشارهای روانی دارد اما بخصوص از زمانی که هانس سلیه ((واژه استرس)) را بطور مشخص مطرح کرد پژوهشگران به دنبال راهها و روشهایی بوده اند که انسان را در مقابله با این پدیده روانی یاری دهد. اگرچه مطالعات انجام شده از نظر تعداد رقم بالائی را بخود اختصاص می دهد اما تقریبا هیچ بررسی روی باورهای دینی و جهت گیری های اعتقادی افراد نشده است و این که به دلیل کیفی بودن عنصر دعا و ارتباط با خدا و مشکل تبدیل آن به معیارهای کمی است که دانشمندان سعی بر تعریف همه چیز براساس آن دارند بلکه عمدتا به دیدگاههای غرب در مورد دین و باورهای دینی برمی گردد و شاید بتوان گفت بخش عمده ای از مشکلات روانی موجود در غرب حاصل همین دین گریزی و دوری از معنویات است هدف این تحقیق آن است که نقش دعا و ارتباط با خدا و بعنوان نشانه هایی از باورهای دینی مورد بررسی قرار دهد.

با توجه به جهان‌بینی اسلامی رهبران جوامع اسلامی و در نتیجه نگرشخاصآنها در مورد انسان از طرفی و اهمیتنقشنگرشرهبران در مورد انسان در سبکرهبری آنمها از طرفدیگر، به اهمیتو ضرورتاین تحقیق پی می‌بریم. سبکرفتار رهبر مبتنی بر طرز فکر او در مورد منشاء اختیار خود و طبیعتانسان است . رهبری که سبکآمرانه برای خود انتخابکرده استمناشء قدرتخود را مقام خود دانسته و انسان را موجودی ذلتا تنبل و غیرقابل اعتماد می‌داند (تئوری X) اما رهبر که سبکدموکراتیکبرای خود برگزیده استمنشاء قدرتخود را افراد تحترهبری خود دانسته و انسان را موجودی می‌داند که اگر به طرز صحیح انگیشپیدا کند در کار خود خلاق و خود فرمان خود خواهد بود. (تئوری Y). هر چند با ارائه مدل سه بعدی اثربخشی رهبر مشکل عدم وجود بهترین سبکرهبری تا اندازه‌ای حل شد اما با توجه به ایدئولوژی اسلامی رهبران مسلمان، این رهبران باید در چارچوبایدئولوژی خاصخود سبکرهبری خاصخود را داشته باشند. بر اساساظهارنظر محققان سبکرهبری، نتایج بدستآمده در این زمینه بطور مطلق برای تمام مدیران و شرایط زمانی و مکانی قابل اتکا نیستند. تحقیقاتانجام شده توسط لیرکت ، هالپین و وانیر و همچنین تحقیقاتانجام شده در یکمجتمع صنعتی کشور نیجریه موید این مطلبمی‌باشد. با توجه به تنوع نظریاتموجود در مورد سبکرهبری و در مواردی وجود نظریاتضد و نقیضبا یکدیگر لازم استاز زاویه مباحثارزشی سبکرهبری مطلوبارائه گردد در غیر این صورتممکن استرهبران مسلمان با انتخابیکی از الگوهای رفتاری ارائه شده توسط محققان غربی و بکارگیری آن، از فرهنگو تعالیم اسلامی دوری گزینند. با توجه به نقشموثر الگو در تربیتافراد، ارائه سبکرهبری اسلامی به رهبران اسلامی به رهبران مسلمان بعنوان الگوی رفتاری آنها گامی بلند در جهتتربیتصحیح آنها می‌باشد. قرآن‌کریم حضرتپیامبر را به اقتدا به سایر پیامبران امر نموده استو همچنین حضرتابراهیم (ع) و حضرتپیامبر (ص) را بعنوان الگوی مسلمانان معرفی نموده است . در این تحقیق سبکرفتاری حضراتپیامبر اکرم (ص) و ائمه‌اطهار (ع) در قبال دو دسته مسائل اصولی و مسائل شخصی و به عبارتدیگر سبکرهبری آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد. و به این پرسشپاسخ داده می‌شود که آیا حضراتپیامبر اکرم (ص) و ائمه‌اطهار (ع) در قبال تمام مسائل یکسان رفتار می‌کردند، یعنی سبکرهبری واحد داشتند و یا بر اساساختلافماهیتمسائل، داری سبک‌های رفتاری متفاوتی بودند. با توجه به اهمیتو اعتبار آثار شهید مطهری (ره) این تحقیق در چارچوبآثار آن شهید والا مقام انجام شده است .