جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در عهدعتیق از سه نوع روح سخن به میان می‌آید (روح انسان، روح خدا و روح شریر) که هدف و تمرکز اصلی این پژوهش بر مفهوم «روح انسان» است. در تحقیق حاضر، نه تنها مفهوم روح انسان، بلکه کلیه‌ی مفاهیم مرتبط با آن نظیر جان، نَفس، شبح، روح خدا، حیات پس از مرگ، رستاخیز، جاودانگی و ... نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. به طور کلی، مهمترین واژگان عبری برای این مفهوم (رواَح، نشاماه و نفش) اساساً به نیرو یا چیزی ماوراءالطبیعی اشاره نمی‌کنند و روح در بخش عظیمی از عهدعتیق کاملاً با حیاتِ شکل گرفته در موجود زنده مترادف است. اما با نگاهِ تفکیکی به سه بخش عهدعتیق (تورا، انبیاء و مکتوبات)، سیر تحولی- تکاملی در مفهوم روح و دیگر مفاهیم وابسته مشاهده می‌گردد. در واقع، نه تنها مفهوم «روح» سیر تحولی را از مفهومی جان‌مانند و مادی (بخش‌های اولیه‌ی عهدعتیق) به مفهومی مستقل و ماورایی (بخش‌های متأخر مخصوصاً کتب مزامیر، ایوب، جامعه، امثال، اشعیا و حزقیال) پیموده است، بلکه هر کدام از مفاهیم جان، نَفَس، دم خداوند و دیگر مفاهیم آخرت‌شناختی نیز به تنهایی در مفهوم خود چنین سیری را تجربه کرده‌اند. در نهایت، «روح انسان» (رواَح و نشاماه) وجودی تقریباً مستقل توصیف می‌شود که مختص به انسان است، از خدا می‌آید، واسطه‌ی او و خداست، با مرگ جاوید می‌ماند و به خدا نیز باز می‌گردد. در بخش دومِ این پژوهش، سیر تحولی- تکاملی این مفاهیم در بخش‌های جداگانه‌ی عهدعتیق به طور مبسوطی مورد بحث قرار می‌گیرد.عموماً محققان، تناقض و عدم یکنواختی این مفاهیم را در عهدعتیق- با توجه به تاریخ قوم یهود و تاریخچه‌ی تکوین عهدعتیق- ناشی از تحول و تکاملِ مفهومی عهدعتیق می‌دانند که حاصل رویدادهای تاریخی و فرهنگی هم‌زمان و تأثیر از آنهاست. از آنجا که این عقاید اغلب بعد از تبعید و در قرن سوم ق.م نمودِ بارز یافته‌اند، علتِ ظهور مفهوم روح و دیگر مفاهیم آخرت‌شناختی را در رویدادهای تاریخی همچون اسارت بابلی، غلبه‌ی ایران، حمله‌ی اسکندر و یونانی‌مآبی، قیام مکابی‌ها و تأثیر از ادیان و تمدن‌هایی مانند آشور، کنعان، بابل، مصر، ایران و یونان باید جستجو کرد.