جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پیش از آنکه بتوان از اقلیم زایشی (Genetic Climatology) ایران سخن گفت باید ساختار زمانی و مکانی عناصر اقلیمی در قلمرو ایران زمین روشن شده باشد. کوشش این مقاله آن است تا با بهره‌گیری از اصول سیستمهای اطلاعات جغرافیایی و بکارگیری روشهای چگال‌سازی و میانیابی پرتویی روشنگر بر ساختار دمای ماهانه ایران بیاندازد و نقش ارتفاع، عرض و طول جغرافیایی را در ساختار مکانی دما آشکار سازد. اینگونه مدلها از این سودمندی نیز برخوردارند که هم امکان برآورد دمای ماهانه هر نقطه دلخواه کشور را فراهم می‌ آورند و هم راه را برای تحلیل حساسیت باز می‌کنند. برای نمونه این بررسی روشن ساخت که با هر یک درجه افزایش دمای میانگین ایران زمین ارتفاع همدمای صفر درجه حدود 160 متر بالاتر خواهد رفت و از توان انباشت برف و یخ در کوهستان ها کاسته خواهد شد.

برای ارزیابی روند دمای شبانه، شبانه روزی و روزانه در حوضه مارون طی نیم سده گذشته داده های دما از ژانویه سال 1991 تا دسامبر سال 1999 پس از میانیابی به روش کریکنیگ در یک تحلیل رگرسیون خطی وارد شد و فاصله اطمینان 95 درصد شیب خط برای هر پیکسل بدست آمد. این بررسی نشان داد که در طی نیم سده گذشته دمای ماه های گرم سال از بخشهای گرم حوضه روند افزایش داشته است. روند افزایش دمای شبانه نسبت به دمای روزانه قوی تر بوده است.