جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 14
متشابهات قرآن از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
مجید فلاح پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دانشمندان مسلمان در فرق مختلف با گرایشهای گوناگون فکری، درباره متشابهات قرآن سخن گفته و در این موضوع دچار اختلافات بسیار شده اند. ملاصدرای شیرازی با رویکردی روش شناسانه، این دانشمندان را از حیث آرایی که درباره متشابهات قرآن اخذ کرده اند، به چهار دسته تقسیم می کند: 1- اهل ظاهر 2- اهل تاویل 3- دسته ای که ترکیبی از اهل ظاهر و اهل تاویلند 4- اهل جمع میان ظاهر و باطن. او ضمن بررسی و نقد آرا سه دسته نخستن، دیدگاه دسته چهارم را مورد بررسی قرار می دهد و تنها به تایید روش آنها می پردازد. در این نوشته کوشش شده است با استفاده از آثار گوناگون ملاصدرا، دیدگاه او در این موضوع، مورد تحقیق و بررسی و نقدی مختصر قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 73 تا 88
تفسیر معناشناسانه آیه محکم و متشابه
نویسنده:
نکونام جعفر
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
تفسیری که در این مقاله از آیه محکم و متشابه قرآن به دست داده می شود، به روش معناشناسی است و در آن سعی بر این است که معنای واژگان و عبارات از رهگذر نحوه کاربرد آن ها در جملات مشابه کشف گردد. واژگان و تعابیر کلیدی که در اینجا معناشناسی شده اند، عبارت اند از: فتنه، تاویل، متشابه، راسخون، علم، ایمان و زیغ. حاصل بررسی این است که مراد از فتنه عذاب اخروی و آیات متشابه، آیات قیامت و تاویل این آیات تحقق خارجی آنهاست و راسخان در علم عبارت از مومنان به کتاب آسمانی و زائغان عبارت از مشرکان مکه است.
صفحات :
از صفحه 39 تا 66
شرح و تحلیل تشابه القرآن ابن شهر آشوب
نویسنده:
علی آقا تبار رودباری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , شرح اثر , مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
موضوع این پایان نامه شرح و تحلیل متشابه القرآن ابن شهر آشوب است. این پایان نامه مشتمل بر یک مقدمه و دو بخش است. در مقدمة این رساله به شرح حال ابن شهر آشوب مفسر قرآن(قرن ششم هجری)، پرداخته شد. بخش یکم آن مشتمل بر ذکر معانی لغوی و اصطلاحی محکم و متشابه، فلسفه و حکمت وجود آیات متشابه در قرآن، ذکر اسباب تشابه و اقسام آن، اهم کتبی که در موضوع آیات متشابه نوشته شده است و در پایان این دو بخش به بررسی کلی کتاب متشابه القرآن و مختلفه از جهت: مضمون، ویژگی، ابواب و فصول، مآخذ و طریقه مؤلف و نقاط ضعف او اشاره شده است. بخش دوم این رساله شامل آیات متشابه ای است که ابن شهر آشوب به تفسیر و تأویل آن پرداخته است. سبک و روش ما در این بخش عبارت است از: الف طرح سؤال پیرامون آیه ای که مورد ابهام واقع شده است. ب پاسخ به سؤال با استفاده از کتب تفسیری عصر مؤلف و معاصرمان. ج تأیید یا رد نظر مؤلف پیرامون آیه با استفاده از تفاسیر ارائه شده.
مطالعه تطبیقی آیه هفتم سوره آل عمران، از دیدگاه آیات علامه طباطبایی، جوادی آملی و ملکی میانجی
نویسنده:
محمدامین تفضلی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
آیة هفتم سورة آل عمران به مبحث مهمی از مباحث علوم قرآنی اشاره دارد و مفسران غالباً در ذیل آن به بررسی محکم و متشابه می پردازند. آیة الله جوادی هم در تفسیر تسنیم بدان پرداخته است. و آراء و افکار خود را که غالبا وامدار المیزان است مطرح نموده و به شرح و بسط هایی پرداخته که این امر در برخی موارد، سبب بروز تضادهایی درون متنی شده است. در ادامه به بررسی دیدگاه های ایشان پرداخته تضاد های درونی آن را بیان نموده و آراء ایشان را با دیدی منصفانه توصیف و تحلیل می نماییم.
ساز و کار تفسیر محکم و متشابه از دیدگاه معرفت شناسی کلامی
نویسنده:
ناصر گذشته
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سه اصطلاح محکم متشابه و تاویل (تفسیر) تعبیرهایی قرآنیند. دانشمندان مسلمان از دیرباز هم بر سر تبیین معنای آنها و هم در مورد تعیین مصداق این مفاهیم با یکدیگر اختلاف نظر دارند. محمد حسین طباطبایی در تفسیر المیزان 16 نظر مختلف را درباره تفسیر اصطلاحات محکم و متشابه آورده و یک به یک همه را رد کرده و در نهایت نظر هفدهمی را درباره این مساله ارائه کرده است. وی ملاکی برای تعیین اینکه کدام آیه محکم و کدام متشابه است به دست نداده این مقاله در پی عرضه کردن نظریه جدیدی از این امر نیست بلکه بحث در اینجا معطوف به معرفت درجه دوم است. به عبارت دیگر با ریشه یابی مبانی معرفتی هر مفسر در آیات مربوط به خداشناسی سعی شده است تا تناسب آن مبانی با جدولی که از آیات محکم و متشابه ارائه کرده اند نشان داده شود. حاصل پژوهش این است که کسانی که به الهیات تنزیهی باور دارند طبعا آیات تنزیهی قرآن را محکم و آیات تشبیهی را متشابه میگیرند هر دو گروه نیز برای یکسان سازی اطلاع هندسه معرفتی خود آیات به زعم خود متشابه را به گونه ای تفسیر یا تاویل می کنند که با آیات به زعم خود محکم همساز بشود.
صفحات :
از صفحه 57 تا 71
تاویل در دستگاه معرفتی صدرالمتالهین
نویسنده:
کیاشمشکی ابوالفضل
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
درمباحث مربوط به فهم متون دینی، یکی ازمهمترین مسائل مساله تاویل است. پرسشهای اساسی در این مساله اینهاست : فرآیند فهم متن دینی مثل قرآن و روایات چگونه شکل می گیرد؟ نقش معارف عرفی و زبان عادی در فهم این متون چیست؟ عقل و یافته های عقل نظری چه نقشی را در این باره بازی می کنند؟ روش شهودی – عرفانی چقدرکارآیی دارد؟ و ... پاسخ ملاصدرا به پرسشهای مذکور موجب شکل گیری دستگاه تاویلی خاصی شده است که در این نوشتار به بحث کشیده می شود. او با نقد سایر نظرهای موجود در باب تفسیر و تاویل متون دینی، دیدگاه خاص خویش را با عنوان « روش راسخان در علم» تبیین و توجیه می نماید. آنچه او در نهایتا اظهار می دارد گونه ای هم آرایی بین زمینه های مختلف معارف بشری همچون یافته های حسی، عقلی و عرفانی است که در یک سیستم سازگار، بستر مناسبی برای فهم متون دینی فراهم می آورد.
صفحات :
از صفحه 199 تا 218
محکم و متشابه و تأویل در قرآن با تکیه بر آثار سید مرتضی (ره)،شیخ طوسی(ره)، علامه طباطبایی (ره) و آیت الله معرفت(ره)
نویسنده:
داود ترابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
طی این تحقیق به اثبات رسانده‌ایم که تأویل در آیه 7 آل عمران به معنی تفسیر متشابهات نبوده بلکه به معنی حقایقی است که آیات متشابه در صدد تعبیر و بیان آنهاست و از اینجا به این نتیجه رسیده‌ایم که متشابهات آیات دربردارنده و بیان کننده حقایق غیبی و ذات و صفات خداوند هستند که از طریق تعقل و تعمق به فهم آنها نمی‌توان نایل شد و تنها خداوند به این معنا، که همان تأویل است آگاه بوده و به افرادی که صلاح بداند مانند انبیا و امامان معصوم (ع)تعلیم می‌دهد.با این بیان رسوخ در علم به معنی فرو رفتن در علم و دانش زیاد نبوده بلکه به معنای ثبات در ایمان و توقف در هنگام شبهه می‌باشد و راسخان در علم که در آیه، مطرح شده به سبب ترک تعمق در این آیات و ایمان و تسلیم در برابر آنها مورد مدح و ستایش خداوند قرار گرفته‌اند.همچنین مفهوم راسخان در علم منحصر به پیامبر و امامان نیست بلکه هر کسی را که دارای ایمانی ثابت بوده و در شبهات ورود پیدا نکند در بر می‌گیرد و روایاتی که از سوی معصومین (ع) وارد شده مانند "نحن ا لراسخون فی ا لعلم و نحن نعلم تأویله" تفسیرگر آیه نبوده و بیان‌گر مصداق انحصاری راسخان در علم، در آیه نیستند، بلکه به بیان علامه طباطبایی (ره) از باب جری و تطبیق معنی می‌شوند.
محکمات قرآن؛ نقش و قلمرو آنها
نویسنده:
محمد اسعدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقاله حاضر پژوهشى است در دانش محکم و متشابه که توجه خود را به حوزه محکمات قرآن و مباحث نظرى آن معطوف داشته است. در این پژوهش ملاک‏ها و معیارهاى تشخیص محکمات شامل معیارهاى گوناگون متنى، موضوعى، عقلى و معرفتى و بررسى نقش و جایگاه محکمات در میان آیات به مثابه ام‏الکتاب، و مفهوم‏شناسى ام‏الکتاب و اقتضائات آن و در نهایت قلمرو محکمات قرآنى دنبال مى‏شود. در پرتو این تحقیق، محکماتْ نقش مهم و قابل توجهى در تفسیر قرآن داشته و مى‏تواند ملاک تقریب مذهبى قرار گیرد.
665 پرسش و پاسخ در محضر علامه طباطبایی
نویسنده:
محمدحسین رخشاد
نوع منبع :
کتاب , پرسش و پاسخ
وضعیت نشر :
قم: نهاوندی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب حاضر مجموعه سوالاتی است که توسط مولف و جمعی از فضلای حوزه از محضر علامه طباطبایی پرسیده شده است. سوالات این کتاب در رابطه با موضوعات گوناگون کلامی و فلسفی همانند مباحث خداشناسی، نبوت و امامت، عدل، معاد و زوایای پنهان مرگ و بهشت و جهنم مطرح شده است و به شبهاتی که پیرامون این موضوعات عنوان شده پاسخ داده شده است. از دیگر مباحث این کتاب می توان به مباحث علوم قرآنی و اخلاق عرفانی و حدیث اشاره کرد.
سیری تطبیقی بر علوم قرآن از منظر فریقین
نویسنده:
علی قبادی‌نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علوم قرآن با پردازش به مباحثی خارج از قرآن در فهم و درک واقعیت آن نقش ایفاء کرده، ولی معارف قرآنی با بررسی داخلی و مطالعه آیات شریفه و کمک از این علوم در مسیر فهم عمیق قرآن قدم بر می دارد. آن چه در این پایان نامه به آن پرداخته شده است شامل : کیفیت نزول، ( نزول دفعی و تدریجی و آراء بزرگان متقدّم و متأخّر در مورد آن ) ونیز فایده ها و علل نزول تدریجی قرآن و اولین آیات و سوره نازل شده و همچنین آخرین آنها می باشد. اسباب النزول یا شأن النزول قرآن به عنوان یکی دیگرازعلوم قرآنی مورد بررسی قرار گرفته است.در تعریف آن عده ای فرق قائل شده اند و شأن نزول را أعم از اسباب النزول می دانند.اين گروه معتقدند هر گاه به مناسبت جريانى درباره ‏شخص و يا حادثه‏اى، خواه در گذشته يا حال يا آينده و يا در باره فرض احكام، آيه يا آياتى نازل شود همه اين موارد را شأن نزول آن آيات مى‏گويند. ولی حادثه يا پيش آمدى كه متعاقب آن، آيه يا آياتى نازل شده باشد و به عبارت ديگر آن ‏پيشامد باعث و موجب نزول گرديده باشد را سبب نزول گویند. و نيز درباره آیات مکی و مدنی و ملاک تشخیص و فواید آن ها و برخی از اختلافات فریقین در این زمینه بحث هايي آورده شده است. در مورد اعجاز قرآن پس از بیان پیشینه و تعریف آن اشاره به این نکته مهمّ دارد که معجزه، جنبه دفاعی دارد نه تبلیغی. به این معنا که پیامبران الهی، درآغاز رسالتشان پس از مواجه با تردید های ناشی از جهل و عداوت های مخاطبان، معجزه را ارائه می کردند نه قبل از مخالفتهای آنان. در ادامه بحث، ابعاد و وجوه اعجاز قرآن بررسی می شود، که جنجالی ترین مبحث آن، مسئله صَرفه می باشد که قائلین به آن اعجاز را، در خود قرآن نمی دانند بلکه معتقدند که خداوند انگیزه و اراده را از آنان سلب می کند.وطبق تعریف دیگری، اساساً، خداوند اختیار و امکانات مقابله با قرآن را از همان ابتدا به انسان نداده است. البته این نظریه را اکثریت بزرگان عامّه و خاصّه مردود دانسته اند. محکمات، آیات ناسخ و دارای معنی واضح و دور از شبهه می باشد. متشابهات دارای معانی چند وجهی است که اکثریت عامّه تأویل آن را مختصّ خداوند می دانند که البته شیعه، معصومین علیهم السلام را نیز آگاه بر تأویل می داند. علم ناسخ و منسوخ دارد در تعریف آن، از بین بردن، تغییر دادن و نسخه برداری را ذکر کرده اند. متناسب با هر یک از تعاریف ذکر شده تعداد آیات منسوخه متفاوت گشته است.مثلاً برخی از پیشینیان آیات منسوخه قرآن را تا پانصد آیه شمرده اند و برخی از متأخرین پنج، هشت و یک مورد دانسته اند.آیات منسوخه را به سه نوع مشهور تقسیم کرده اند که عبارتند از: نسخ آیه و محتوا با هم، نسخ آیه بدون محتوا، نسخ محتوا بدون آیه و نوع چهارم نیز نسخ مشروط است. آخرین فصل، عدم تحریف قرآن می باشد که در آن به آراء قائلین به تحریف از هر دو گروه و دلائل متقن در ردّ این پندار باطل مطالبی ذکر شده است.مستندات مدعیان تحریف را، روایات دروغین و برداشتهای ناصحیح از برخی روایات تشکیل می دهد. و دلائل منکرین تحریف كه نظر علماى بزرگ شيعه می باشدبه زير مي باشد:گواهى تاريخ، ضرورت تواتر قرآن، مسأله اعجاز قرآن، ضمانت الهى، عرضه روايات بر قرآن، نصوص اهل بيت علیهم السلام .موضوع وحی را مباحثی همچون: ضرورت نزول، تعریف، اقسام، کیفیت نزول، و برخی از ویژگی های آن در خصوص همسازی با فطرت انسانی و صلاحیت قانونگذاری و ... در بر می گیرد.
  • تعداد رکورد ها : 14