جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شیوه‌های تبلیغی انبیاء، مجموعه‌ راهکارهای رساندن پیام، بر اساس دستورات سازنده‌ی الهی به منظور هدایت جامعه‌ی بشری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شیوه‌های تبلیغی حضرت محمد(ص) و حضرت موسی(ع) در آیات و روایات است. پژوهش، از نوع کاربردی و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و روش تحلیل داده‌ها، مقایسه‌ای می‌باشد. جامعه‌ی تحقیق، متنی و شامل آیات و روایات بحارالانوار است که به صورت هدفمند و در راستای سوالات تحقیق انجام گرفته است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که شیوه‌های تبلیغی حضرت محمد(ص) و حضرت موسی(ع)، با بهره‌مندی از ابزار مناسب و بر مبنای اصول روان‌شناختی مخاطب، «قولی و عملی» و بر اساس مکان و زمان‌شناسی، «قبل از هجرت و بعد از هجرت» می‌باشد. شیوه‌های قولی بر حسب ظرفیت و استعداد مخاطب به «حکمت، موعظه‌ی حسنه و جدال‌احسن» تقسیم می‌گردد. شیوه‌های عملی شامل مجموعه راهبرد‌ها و اقداماتی فرا‌تر از سخن گفتن است. به دلیل شباهت‌های مخاطبان دو پیامبر از نظر اعتقاد و رفتار، شباهت‌های شیوه‌های تبلیغی عمدتا در تبلیغ قولی بوده اما با توجه به شرایط و بستر تبلیغی متفاوت دو پیامبر و همچنین گستردگی طیف مخاطبان حضرت محمد(ص)، تفاوت‌ها غالبا، در تبلیغ عملی می‌باشد. نتیجه آنکه با وجود تفاوت‌ها در شیوه‌های اتخاذی، میزان موفقیت دو پیامبر به دلیل همسانی در هدف، یکسان و صد در صد بوده؛ گر چه از نظر پایایی و مانایی تبلیغ، حضرت رسول، پیشتاز همه انبیاء بوده است.