جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع پژوهش حاضر غضب ، آثار و پیامدهای آن در آیات و روایات است . هدف کلی این پژوهش به تصویر کشاندن ارزش و اهمیت غضب ، بکارگیری صحیح ، تبیین علل و پیامدهای آن و همچنین ارائه راهکارهایی برای دستیابی به آرامش در هنگام غضب می باشد. منابع مورد استفاده در این تحقیق متون دینی ، تالیفات دانشمندان اسلامی و غربی می باشد که با روش تحقیق ترکیبی ( بنیادی ، علی ، تحلیلی و کتابخانه ای ) بیان گردیده است . غضب نیروی دفاع انسان در مقابل عوامل زیانباری است که حیات و سلامتش را تهدید می نماید و برای دفاع از مصالح و منافع فردی و اجتماعی در نهاد بشر مستقر شده است . و دارای سه مرتبه افراط ، تفریط و اعتدال است . اگر این غریزه در حد اعتدال و مطابق با حکم عقل و شرع قرار گیرد ، پسندیده است و چون از محور اصلی خود خارج شود به یک رذیله اخلاقی تبدیل می گردد . هر چیزی که موجب نارضایتی یا تهدید انسان شود زمینه به وجود آمدن خشم را در وی فراهم می سازد . کم ظرفیتی ، انتظارات بی جا از دیگران ، ناکامی و فشارهای روحی روانی از علل فردی هستند و عوامل اخلاقی همچون کبر ، حب نفس ، حرص و دنیا طلبی حتی برخی بیماری ها و عوامل محیطی نقش مهمی در تشدید این غریزه دارند که از مهمترین آن ها عدم اقتدار ذهنی است . بنابراین اگر خشم از حد اعتدال خود بگذرد و در جهت خواسته های نفسانی رها شود ، پیامدهای مهلکی مانند : کینه ، حسادت ، انتفام ، غیبت ، ضرب و شتم و بیماری های جسمانی را به وجود می آورد ، که در نهایت موجب پشیمانی ، ضعف ایمان ، تباهی و هلاکت انسان در دنیا و عذاب خداوند در آخرت می گردد . لذا به منظور غلبه بر خشم می توان با شناخت عواقب و پیامدهای آن ، استفاده از آیات و روایات و بکارگیری دستورالعمل های علمی و عملی مثل : سکوت ، تغییر حالت ، ذکر و یاد خداوند ، عفو و گذشت همچنین کنترل نطق و کلام و تواضع گامی به سوی کنترل و پیشگیری از بروز غضب برداشته تا از ظهور مشکلات اخلاقی و دینی در خانواده و اجتماع جلوگیری به عمل آید .

موضوع پژوهش حاضر بررسی مسأله شفاعت از دیدگاه قرآن و سنت است. شفاعت یکی از باورهای عمیق شیعه می باشد، امّا این باور گاهی با تصورات غلط مورد خدشه قرار گرفته است. عده ای گمان می کنند به صرف شیعه بودن و انجام عملی خاص مورد شفاعت قرار می گیرند و در انجام تکالیف الهی و اوامر و نواهی خدای سبحان دچار تسامح می شوند. لذا ضروری است با نگاهی دقیق و عمیق به مسأله شفاعت این تصورات غلط را از میان برداشت و شرایط کسانی را که مورد شفاعت واقع می شوند بررسی نمود. این پژوهش در 3 فصل تنظیم گردیده است: در فصل اول مفهوم شفاعت و دسته بندی آیات قرآن در مورد مساله شفاعت و دیدگاه های مختلف در این زمینه بررسی شده است. شافعان و مشفوعان عنوان فصل دوم این رساله می باشد که به بررسی صفات و ویژگی های شافعان و مشفوعان پرداخته است. شبهاتی که در مورد مساله شفاعت مطرح شده در فصل سوم این رساله بررسی شده است. منابع مورد استفاده در این پژوهش متون اسلامی است ( قرآن کریم، کتب روایی، تفاسیر و ...) که محقق با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بررسی موضوع مورد نظر همت گمارده است. نتایجی که از این پژوهش حاصل آمد: 1.ماده شفاعت و مشتقات آن در 26 آیه قرآن آمده که 24 آیه آن، مربوط به شفاعت مورد بحث ما می باشد، واضح است که کثرت آیات قرآن مجید، در یک موضوع حاکی از اهمیت آن است. 2.شفاعت کنندگان به اذن خدا عبارتند از: پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم ، اهل بیت پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم ، علما، شهیدان، قرآن، خویشاوندان، امانتداران امین و ... . 3. شرایط شفاعت عبارتند از: ?مسلمان باشد و از امت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم محسوب شود. ?محب اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم باشد و ... . 4. اعتقاد به شفاعت پدید آورنده امید در دل ها و مایه بازگشت گنه کاران در نیمه زندگی به سوی خدا است.

موضوع پژوهش حاضر نگاهی است به اهمیت دوستی از منظر قرآن و روایات و آثار آن هدف کلی این تحقیق ارائه راهکارهایی مناسب برای انتخاب و گزینش دوستان و بیان نمودن ویژگیهای دستان شایسته و ناباب و آگاه ساختن افراد از آفتها و عواقب دوستی های ناآگاه و خطرساز می باشد. این رساله از چهار فصل تشکیل شده که در قسمت اول کلیات تحقیق اعم از تعریف و تبیین موضوع، ضرورت و اهداف تحقیق و... می باشد. در فصل اول مفهوم دوست و واژه های مرادف آن بررسی شده و نیز دوستی از منظر آیات وروایات بیان گردیده است. در فصل دوم ویژگیهای دوستان شایسته و خوب و آثار آنان و امتحان و آزمایش دوستان موردبحث قرار گرفته است. در فصل سوم حقوق دوستان و عوامل تقویت دوستی ها ) پایه های دوستی( تبیین گشته است. فصل چهارم نیز به بررسی دوستان ناشایست و پیامدهای آنان پرداخته شده است. در پایان رساله نیز به نتیجه گیری و ارائه پیشنهادها پرداخته شده است. منابع مورد استفاده در این تحقیق متون اسلامی و تألیفات نویسندگان این عصر می باشد که بااستفاده از روش تحقیقی توصیفی، صورت گرفته است. از مجموع بررسی های صورت گرفته نتایج ذیل حاصل شده: - در آیات روح بخش قرآن واژه های صدیق، خلیل، اخ، اَحبَّ به کار رفته است که همگی به معنای دوست می باشند واژه اخ به معنای برادر است که منظور از آن در برخی آیات دوست می باشد. - با توجه به روایات برای دوستی ها، پاداشی در نظر گرفته شده است که این پاداش به کسانی داده می شود که به خاطر خدا با دیگران دوستی بورزند و دیگران را در راه خدا و برای خدا دوست داشته باشند. - انسانها باید در دوستیابی معیارهایی چون عقل، علم، دینداری، صداقت، تقوی و... را ملاک خود قرار دهند و بر این اساس دوستانشان را انتخاب کنند تا هیچ گاه احساس پشیمانی نکنند. - نتیجه حاصل از بررسی حقوق دوستان بیانگر این است که دوستان حقوقی نسبت به یکدیگر دارند که آن حقوق جزء وظایف دوستی می باشد و عمل نکردن به آن حقوق پیوند دوستی رامی گسلد و سبب خشم الهی می شود که از جمله حقوق حق مال، نفس، انصاف، دعا در حق آنان می باشد.

موضوع تحقیق مقابله با افسردگی در خانواده از منظر مبانی دینی است.هدف تحقیق ارائه نمودن راهکارهایی کاربردی برای پیشگیری و درمان بیماری افسردگی در خانواده با استفاده از آموزه های اصیل دینی می باشد که در جهت تحقق آن، اهداف جزیی چون شناخت صحیح افسردگی به واسطه بررسی ماهیت و علل آن و آشنایی با عوامل پیدایش افسردگی دنبال می شود. با توجه به اهمیت تامین سلامت روانی خانواده و شیوع افسردگی بین اقشار جامعه به عنوان سرماخوردگی اختلال های دماغی، لازم و ضروری است با تمسک به مبانی دینی راهکارهایی در جهت مقابله با افسردگی در خانواده ارائه شود تا خانواده بتواند نقش سازنده ی خویش را در تامین سلامت روانی جامعه بهتر ایفا کند. از این رو در این تحقیق که با توجه به نوع از سنخ تحقیق های کاربردی و بنیادی و با در نظر گرفتن جهت گیری کلی از سنخ تحقیق های ترکیبی(توصیفی- تحلیلی) است؛ محقق در حدتوان علمی خود به تحلیل مسائل مرتبط با موضوع می پردازد و قواعد و قوانینی را به عنوان راهکار از آموزه های دینی ارائه می کند، که رعایت آن ها از سوی اعضای خانواده از بروز ناراحتی ها و بیماری های روحی و روانی مانند افسردگی جلوگیری می نماید. فعالیت انجام شده در روند تحقیق از سنخ تحقیق های سیستمی و ترکیبی است که محقق برای جمع آوری اطلاعات با رجوع به کتابخانه، اینترنت و استفاده از تجارب علمی از طریق فیش برداری از اسناد و مدارک معتبر وحیانی و روان شناسی موجود در کتابخانه به توصیف و تحلیل موضوع در سه فصل پرداخته است. در فصل اول برخی از تعاریف افسردگی و علایم آن بیان شده است. فصل دوم به بررسی علل پیدایش افسردگی درحیطه درونی، بیرونی، ایجابی و سلبی می پردازد. و در فصل سوم به بیان راهکار درباره پیشگیری و درمان افسردگی از منظر مبانی دینی پرداخته می شود. از جمع بندی مطالب بدست می آید که افسردگی اختلال خلقی و عاطفی طولانی مدت همراه باغم و اندوه شدید است که بیمار را دچار کاهش فعالیت و احساس های منفی مانند نا امیدی، یاس و...می کند و دارای علائمی از قبیل اضطراب، کاهش انرژی، تغییر در خلق و خوی و احساس و...می باشد. علل پیدایش افسردگی در حوزه درونی، بیرونی، ایجابی و سلبی قابل تقسیم بندی است که این روند مسیر ارائه راهکار را آسان تر می سازد.در این تحقیق بیست راهکار دینی در جهت مقابله با افسردگی با توجه به آموزه های قرآن و سنت ارائه شده است که بیان گر اهتمام دین اسلام نسبت به حفظ سلامت وپویایی نظام خانواده ومصون نگه داشتن آن از بیماری های جسمی وروانی از جمله افسردگی می باشد.

پژوهش حاضر نگاهی است به سیره امام حسن مجتبی ( علیه السلام) که به بررسی سیره اخلاقی، اجتماعی و سیاسی آن امام همام می پردازد هدف کلی این پژوهش آشنایی با زندگی پیشوای دوم و معرفی ایشان به عنوان الگوی صبر و حلم و مدارا و قیام آفرین می باشد. که با استفاده از منابع و متون اسلامی با روش توصیفی تحلیلی صورت پذیرفته است. این پژوهش از سه فصل تشکیل شده است. فصل اول: نگاهی گذرا به زندگی امام حسن ( علیه السلام) و تولد، همسر و فرزندان و مقام حضرت. فصل دوم: سیره اخلاقی اجتماعی امام حسن ( علیه السلام) در این فصل به بررسی خصوصیات اخلاقی حضرت و ارتباط ایشان با خداوند و همچنین به بررسی رفتار حضرت در برخورد با مردم پرداخته شده است. در فصل سوم این رساله به بررسی سیره سیاسی حضرت در زمان پدر گرامی شان و زمان امامت حضرت پرداخته شده و ماجرای صلح حضرت مورد بررسی قرار گرفته است. از مجموع برسی های صورت گرفته نتایج ذیل حاصل آمد. 1- امام حسن الگویی نمونه در عبادت و زهد، وارستگی، صبر و حلم و بخشش و مدارا با مردم است. 2- مکتب امام حسن ( علیه السلام) مکتب سکوت قیام آفرین و مکتب جهاد فی سبیل الله در قالب صلح است. 3- امام حسن ( علیه السلام) مبارزی خستگی ناپذیر بود، ایشان مبارزه ای را علیه معاویه آغاز نمود که تجلی آن را در عاشورای حسینی می بینیم. 4- نتیجه سستی مردم و عدم یاری امام حسن ( علیه السلام) در جنگ با معاویه سبب شد معاویه ستمگر بر آنان فشارهای سختی را وارد آورد. 5- عدم یاری امام زمان و سستی در اوامر او سبب یاغی شدن ستمگران خواهد شد همچنان که معاویه بعد از صلح تمام تعهدات خود را زیر پا گذاشت و پیمان صلح را آشکارا نقض کرد. واژگان کلیدی: سیره، اخلاق، سیاست می باشد.

موضوع پژوهش در این رساله نحو? تعامل شیطان با انسان و تنوع وسوسه های آن است که با هدف شناخت شیطان و فلسفه وجودی آن صورت پذیرفته است و همچنین بیان چگونگی راههای ورود شیطان به دل انسان و وسوسه گری او و ارائه بهترین راه حلها برای رهایی از شیطان از دیگر اهداف این پژوهش می باشد. از آن جا که انسان موجودی است طالب کمال و همیشه در اندیشه شناخت کمال و راه های وصول به آن بوده و برای رسیدن به آن می بایست موانع را شناسایی کند. یکی از این موانع و دشمنان، شیطان است که قسم یاد نموده که انسان را در این مسیر به انحطاط و بی راه بکشاند. لذا ضروری است که به شناخت این موجود وسوسه گر و برنامه ها و نحوه ی تعامل او با انسان و تنوع وسوسه های آن پرداخته شود تا با آشنایی با دامها و ابزار و وسایل اغواگری شیطان و کیفیت مبارزه با او انسان بتواند خود را از دامهای این موجود اغواگر برهاند و به هدف آفرینش خود و کمالات انسانی نائل گردد. این رساله شامل سه فصل می باشد که در فصل اول به بررسی خلفت شیطان و وسوسه های این موجود می پردازد و در ادامه به فلسفه و ماهیت وجودی شیطان و به چگونگی اغواء شیطان از طریق دعوت، تزیین، تسویل، تسویف و... پرداخته است که البته این امور هیچ منافاتی با اختیار داشتن انسان ندارد به این معنی که انسان در برابر شیطان مسلوب الاختیار نخواهد بود، البته خداوند متعال در آیات متعددی به انسان هشدار می دهد که مبادا از شیطان اطاعت کند. این مساله کمال لطف و عنایت الهی را نسبت به بندگانش می رساند که آنها را به نحوه احسن هدایت می کند تا مبادا دست خوش وساس و حیله های شیطان قرار گیرند. در فصل دوم به دامها و گامهای شیطان و نحو? نفوذ شیطان به دل انسان مورد بررسی قرار گرفته و به انواع دامهای شیطان اشاره شده: غفلت از یاد خدا، دنیاپرستی، وعده فقر، امر به فحشائ و منکر، آرزوهای طولانی، ایجاد تفرقه و دشمنی بین مسلمانان، تقویت عیوب اخلاقی و... نکته ی دیگری که در این فصل مورد مطالعه محقق قرار گرفته است اینکه شیطان همواره به صورت تدریجی عمل می کند و فرد را گام به گام اما همه جانبه(معنوی) مورد حمله و هجوم قرار می دهد و از یک سو انسان را به گناه وادار می کند و از سوی دیگر راه توجیه آن را نشان می دهد. و در فصل سوم به راه رهایی از شیطان و چگونگی حفظ خود در مقابل او، پرداخته شده و راه مصونیت از دام های شیطان با توجه به آیات الهی و احادیث تبیین گشته است بنابراین وظیفه انسان هنگام مواجهه با وسوسه های شیطانی پناه بردن به خداوند سبحان است. ذکر قلبی و زبانی و همچنین توکل به خداوند می تواند از جمله راههای مبارزه با شیطان باشد. روش تحقیق در این رساله از نوع تحقیقات ( توصیفی- تحلیلی) است که با استفاده از منابع و متون اسلامی به توصیف و تحلیل موضوع پرداخته شده است. نتایجی که از این پژوهش به دست آمده: - شیطان یک موجود موذی و وسوسه گر است که در صدد نفوذ به دل انسان است و خداوند سبحان در آیات الهی نیز به بعضی از صفات این موجود عصیانگر اشاره می کند، از آن جمله: رجیم، کفور، غم برانگیز، فتنه برانگیز و امر کنننده به فحشا و منکر... - مهمترین فلسفه آفرینش شیطان، آزمودن بندگان است چرا که شیطان با وسوسه هایش، انسان را بر سر دو راه قرار می دهد و باید خود انتخاب گر باشد. - سیاست شیطان، سیاست گام به گام است و به صورت تدریجی وارد می شود. - دام های شیطان بسیار زیاد است، اما مهمترین دام شیطان، غفلت از یاد خداست. - راههای مقابله در برابر شیطان، یقظه، تقوا و ذکر قلبی و زبانی است. - شیطان تنها بر مخلصان نمی تواند تسلطی پیدا کند. کلید واژه ها: تعامل، شیطان، انسان، تنوع، وسوسه. کلمات کلیدی: تعامل شیطان انسان تنوع وسوسه

رسالة حاضر به معرّفی شخصیت خدیجه ( علیهاالسلام) و نقش تاریخ ساز ایشان در پیشبرد و گسترش اسلام پرداخته است. خدیجه ( علیهاالسلام) یک الگوی نمونه برای زنان و مردان جامعه می باشد چرا که در وجود ایشان ارزشها و کمالات انسانی فراوانی وجود داشت. او تمام ثروت ، امکانات اقتصادی و هستی خویش را در راه رضای حق فدا نمود و با این کار نام خویش را به عنوان الگوی واقعی و راستین در تاریخ آفرینش ثبت نمود. این رساله در هفت بخش نگارش یافته است. در بخش اول: شخصیت خدیجه ( علیهاالسلام) مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش دوم: خاندان این بانوی گرامی معرفی شده است. در بخش سوم: درباره ازدواج خدیجه(علیهاالسلام) و کمتر از سه دهه زندگی ایشان با پیامبر(صلّی الله علیه وآله والسلّم) بحث شده است. در بخش چهارم فضائل و امتیازات این بانوی نمونه ذکر شده است. در بخش پنجم به نقش خدیجه)علیهاالسلام( و ثروت ایشان در پیشبرد و گسترش اسلام پرداخته شده است. در بخش ششم سیمای خدیجه)علیهاالسلام( از دیدگاه معصومین)علیهم السلام( و بزرگان و دانشمندان مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش هفتم به وصیت ها و سفارش های آن بانوی فداکار اشاره شده است. امید است زنان جامعه از زندگی پرثمر ایشان درسهای زیادی فراگیرند

چکیده مطالبی که در این مبحث به آن پرداخته شده است به شرح زیر می باشد : در فصل اول ، مفهوم شناخت و اینکه شناخت قابل مشاهده ی عینی نیست و تحقق معرفت مستلزم تحقق معلوم ، عالم و علم است. و انواع ارتباطات ذهن با موضوعات در پدیده ی شناخت و اینکه پدیده ی شناخت نه نمود فیزیکی دارد و نه نمود فیزیولوژیکی و تشبیه ذهن به آینه و تفاوت های آن ذکر شده است در رابطه با امکان شناخت و اینکه آیا جهانی خارج از ذهن ما وجود دارد مباحثی مطرح شده است. در فصل دوم لغت عقل، قوه ی عاقله و موارد استعمال عقل در فلسفه و تعریف عقل از منظر صاحب نظران و اطلاقات عقل به معنی دوم(نفس) از جهات مختلف و نظر ارسطو و ابن سینا و فارابی در این مورد و نیز نظر صدر الدین شیرازی و اصطلاحات فلسفی عقل تعریف و در بعضی موارد تبیین شده است. تعبیرات قرآن از منبع عقل و کلماتی که در قرآن درباره ی انواع ادراکات انسانی آمده است بررسی و در هر مورد تعریف و مثالی از قرآن با بیان موضوع و تبیین آن ذکر شده است. فصل سوم : و ارزش شناخت و نیاز انسان به ایدئولوژی و جهان بینی و رابطه آن با وحی و نبوت تا حدی بررسی شده است. از جمله این که برای حل اولین اختلاف اجتماع انسانی دین راه حل دارد و نیز خدا هرکس را که بخواهد به راه مستقیم هدایت می کند، نیاز به نبی و بیان کننده ی شریعت الهی و ایدئولوژی انسانی و نیز این که دین نوعی هدایت است، ذکر شده است. همچنین بحث ضرورت نبوت و ضرورت دین براساس حیات اجتماعی بشر و لزوم دین براساس قاعده ی لطف و اینکه اصل نبوت لازمه ی جهان بینی است و خداوند معرفت و پرستش خود را فرض کرده است تا توحید اجتماعی تحقق یابد و نیز اینکه پیامبران برای راهنمایی بشر به سمت سعادت دنیوی و اخروی مبعوث شده اند. از جمله مباحث دیگر مطرح شده این است که شناخت برای انسان به منزله ی پلی است به سوی قیامت و جاودانگی و قرآن ایمان به آخرت را برای سعادت بشر لازم دانسته است. همچنین نوع رابطه دنیا و آخرت و وجوه مشترک زندگی دنیا و آخرت، بررسی کمال حقیقی انسان و روح ملکوتی او بررسی شده است. فصل چهارم : آثار و پیامدهای شناخت در رابطه با دست یابی به حق و بازداشتن انسان از سستی و تنبلی و سهل انگاری و نیز مبحث تقوا به عنوان عمده ترین شرط معرفت حقایق قرآنی و نیز بحث خضوع و شکر و صبر و شکر و نقش آن ها در شناخت حقایق بررسی شده است.