جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عاشورای صبر و تحمل و سکوت،به هدف پاسداری از «امامت قرآنی»،و زمینه سازی عاشورای قیام،برای نفی سلطنت اموی. جامعه ای که در آن عدالت نباشد،تقوی نیز نیست.(إعدلوا هو اقرب للتقوی).و جامعه ای که در آن تقوی نباشد،جامعه ای قرآنی نیست.و کسانی نباید ـ در چنین جامعه ای ـ از قرآن و پیروی قرآن دم زنند،و نام امام عدالت گستر را دستاویز قرار دهند!!

این نوشته کوشیده است بر اساس منابع تفسیری اهل سنت،دیدگاه مفسران این طائفه را دربارە شخصیت امام حسن مجتبی(ع) در حوزە مباحث تفسیری، گزارش، بررسی و تحلیل نماید.صلح امام مجتبی(ع)،دیدگاه آن حضرت دربارە قرآن و چگونگی تفسیر آن،و سرانجام نوع تفسیر ایشان از آیات قرآن کریم،سه محور این نوشته است. کلید واژه ها:امام حسن،صلح امام حسن،قرآن،تفسیر قرآن،نکته های تفسیری امام حسن و روش شناسی تفسیر.

امام حسن(ع) یکی از انسان های نمونه در تاریخ بشر می باشد.او دارای ملکات نفسانی و صفات منحصر به فردی بود.تواضع و فروتنی،خضوع و خشوع،شجاعت و کرامت،ترس و خوف از خداوند،خشم و غضب در برابر همە ناجوانمردی ها و… سبب امتیاز و جدایی ایشان از دیگران بود.مجموعە صفات ذاتی و موروثی،او را بردیگران برتری داده بود به طوری که از نظر بیان شجاعت،سخاوت،هیبت،تقوا و عبادت زبانزد خاص و عام بود.با این که نمی توان عظمت های وجود امام حسن(ع) را به طور کامل بیان کرد،به بعضی از سجایای اخلاقی و علمی ایشان می پردازیم.

مقالە حاضر با عنوان شخصیت قرآنی و کریمانە امام حسن(ع)،به توضیح و تبیین شخصیت و فضایل امام حسن(ع) در آیات و روایات فرقانی و توصیف شخصیت کریمانە آن حضرت می پردازد.امام حسن(ع) از شخصیت ها،اسوه ای مشهور اخلاقی است که شخصیت انسان کریم و رفتار کریمانه را بر اساس سیرە رفتاری آن حضرت می توان ترسیم کرد.شخصیت کریمانه تجلی خلق عظیم قرآنی در سیرە اجتماعی نسبت به دوست و دشمن نمایان می گردد که مبتنی بر حلم و عقل سلیم است و مفهوم حلم حسنی از شیوە رفتاری امام مجتبی(ع) با دوستان و دشمنان اهل بیت(ع) به دست می آید.عقل سلیم و طهارت تکوینی و نفسانی و شرافت نسب و نفاست ذاتی از عوامل موثر برگزیدگی امام مجتبی(ع) در بین برگزیدگان الهی است.زیرا وی شبیه ترین مردم در خلق و خوی و خلقت،به پیامبر اعظم(ص) و نخستین ثمرە شجرە بوستان نبوی است .

در این مقاله سعی شده است تا با توجه به آیات قرآن کریم،شیوه های رفتاری انبیا (ع) با مخاطبان خود تبیین گردد و از آنجایی که راه و شیوه مکتب اهل بیت(ع) - چنان که از تعلیمات آنها استنباط می شود- همان راه فطرت است و قرآن به عنوان بزرگترین پشتوانه ایشان در اجرای رسالت توحیدی و هدایتگری شان می باشد،ضمن بیان مختصری از زندگانی و وضعیت فرهنگی و سیاسی عصر دومین پیشوای شیعیان،امام حسن مجتبی(ع)، راه و شیوه برخورد ایشان با مخاطبانشان که در منابع روایی و حدیثی ما ثبت و ضبط شده، مورد بررسی قرار گیرد تا از این طریق شیوه های رفتاری این امام همام استنباط و استخراج گردیده و مورد استفاده رهپویان راه امامت و ولایت قرار گیرد.

در قرآن آیات بسیاری در رابطه با شناخت اهل بیت و مقامات آنها وارد شده است.در این مقاله در صدد آن هستیم که به این پیوند میان قرآن و اهل بیت توجه بیشتری کرده و نکات آموزنده ای پیرامون اهل بیت و حقایق ولایت آنها از زبان قرآن و کلام امام حسن مجتبی(ع) بیان کنیم.امید،که مقبول اهل نظر افتد.

منشا اصلی جاذبه اخلاقی و شخصیتی رسول اکرم(ص) و جانشینان حقیقی آن حضرت یعنی ائمه معصومین(ع)،آیات قرآن کریم بود.یعنی آیات قرآن در مرتبه ای بسیار متعالی در اخلاق و رفتار وبطور کلی شخصیت آسمانی حجت های پروردگار تجلی یافته بود و منشا کرامت ها و قدرت ها و بزرگواری های اختصاصی آنها شده بود. در این مقاله بنا داریم به جلوه هایی از آیات قرآن در سخنان و رفتارهای امام حسن مجتبی(ع) اشاراتی کرده و آنها را با توضیحات فشرده ای همراه کنیم.

بحث برانگیزترین مسالە روزگار حدود ده سالە امامت و زندگانی 47 سالە حضرت امام حسن بن علی(ع)،موضوع صلح آن حضرت با معاویه بن ابی سفیان است. این موضوع مهم،هم قبل از تحقق صلح و هم در حال انجام و هم پس از آن، مباحثات و مناقشات و جنجال ها و بازتاب هایی را از سوی مخالفان و موافقان و حتی شیعیان آن امام بزرگوار در پی داشت،که می طلبد آن را به بحث و بررسی گذاریم،تا علاوه بر این که ماهیت آن روشن تر شود،از سویی اهداف شوم معاویه در پی پیشنهاد این «صلح» آشکارتر شود،از سوی دیگر مظلومیت و حقانیت آن امام معصوم و نیز سست عنصری پیروان وی روشن تر گردد.

یکی از سوال های مهمی که پیرامون صلح امام حسن(ع) مطرح می باشد و هر کس به زبانی آن را می پرسد،این است که حضرت مجتبی(ع) با معاویه نه تنها جنگ نکرد بلکه صلح هم نکرد و در واقع تسلیم معاویه شد.آیا کار حضرت غیرعاقلانه بوده است یا کار تمامی سلاطین در طول تاریخ،منطق صحیحی دربرندارد یا مساله دیگری وجود دارد؟ جواب به این سئوال با نگرشی جدید،موضوع اصلی این نوشته است که تلاش می شود با استفاده از آیات قرآن و امور مسلم در نزد عقل و شرع مطرح شود.

یکی از راههای رسیدن به کمال،انجام عبادت واطاعت خداوند است.از سویی عقل بشر مستقیما نمی تواند به ماهیت تمام عبادات وچگونگی انجام آن پی ببرد؛بنابراین ناچار است به معصومین(ع) رجوع کرده وبی کم و کاست شیوه آنان را به کار گیرد و در دعا و نیایش که نوعی عبادت است باید روش معصومین به کار گرفته شود.نیایش آن حالت روحی است که میان انسان و معبودش رابطه انس ایجاد کرده و او را در جاذبه ربوبی قرار می دهد،به تعبیری دیگر در آن هنگامی که انسان موقعیت واقعی خود را در جهان با عظمت هستی درک می کند در حال نیایش به سر می برد.نیایش های امام حسن(ع) از زمره نیایش هایی است که سرشار از معانی بلند و دریایی از معرفت است.معارفی که هیچ انسانی در زندگی خود از آن بی نیاز نیست.امام حسن مجتبی(ع) به عنوان مصداق قرآن ناطق درنیایش هایش به 3 محور:معرفت الهی،فضایل اخلاقی،دعا و مناجات اشاره دارند.