جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده: در مطالعه و بررسی صفحات تاریخ اسلام، با شخصیت‌هایی مواجه می‌شویم که، نامشان به دفعات در صحنه‌های سرنوشت ساز آن روزگار ثبت و تکرار شده اما با این حال بررسی زوایای زندگی آنان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. عدی ابن‌حاتم که چند دهه از عمر خود را صرف حمایت از اسلام و یاری معصومین(ع) کرده است در زمره این شخصیت‌ها می‌باشد.عدی ابن حاتم صحابی رسول الله(ص) بخاطر بخشش ، سخاوت ، جوانمردی، بزرگ منشی ، عزتمندی و شجاعت یکی از بزرگان و بزرگ زادگان عرب به شمار می‌آید. او فرزند حاتم طایی یکی از بزرگترین سخاوت‌مندان و نامداران عرب است که نامش در همه جا به سخاوت زبانزد است. عدی‌ابن‌حاتم ابتدا به دین نصرانیت، و از پذیرش دین اسلام گریزان بود. سال نهم هجرت که قدرت روز افزون اسلام به گوشش رسیده بود، نگران و مضطرب فرار به سرزمین شام را هدف خویش قرار داد. اما پس از مدتی به سفارش خواهرش سفانه که اسیر سپاه اسلام شده بود، به مدینه بازگشت و اسلام آورد. ایمان آوردنش از اعماق قلب و وجودش بود، چرا که بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) ، بسیاری از افراد و قبایل مرتد شده و از دین برگشتند ، او نه تنها مرتد نشد بلکه به حمایت از اسلام پرداخت و مردمان ، به ویژه قبیله‌ی خودش(طی) را نصیحت کرد که بر دین اسلام بمانند و گمراه نشوند. در دوران خلافت ابوبکر و عمر در بسیاری از جنگها از جمله جنگهای رده و نبرد های ایران و عراق شرکت کرد در دوره حکومت خلیفه‌ی سوم بخاطر عملکرد ضعیف و رفتارهای نادرست عثمان، نسبت به اعمال او معترض بود و زبان انتقادش گویا، و همین رفتارها باعث تبعید عدی شد. در دوران امامت حضرت علی(ع) عدی از جان و دل در رکاب امام خویش بود .در سه جنگ جمل، صفین و نهروان یکی از فرماندهان و شمشیرزنان سپاه علی(ع) بود و در این راه جانفشانی کرد و جانباز شد و از جان ودل ازعلی(ع) حمایت کرد. در دوران امامت امام حسن(ع) نیز ملازم و همراه آن حضرت بود و جانانه از آن امام همام پشتیبانی می‌کرد. خدعه ، وعده‌ها و رشوه‌های معاویه نتوانست وی را متزلزل کند. سرانجام عدی‌ابن‌حاتم ،حدوداً در سن 120 سالگی در دوران حکومت مختار ثقفی در سال 68 هجری، در حالیکه اواخر عمر نابینا شده بود، باعشق به علی(ع) واهل بیت گرامیش بدرود حیات گفت.این نوشتار زندگانی عدی ابن حاتم را با استفاده از منابع معتبر تاریخی مورد بررسی قرار داده، تاثیر وی را بر استحکام تشیع تحلیل می نماید.