جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب " الدوافع نحو المادية" ترجمه کتاب "علل گرایش به مادی‌گری" اثر استاد شهید مطهری می باشد موضوع اصلي بحث كتاب علل گرايش به مادي‌گري، اثبات يا انكار خداست كه به يقين، حساس‌ترين و شورانگيزترين موضوعي است كه از فجر تاريخ تاكنون انديشه‌ها را به خود مشغول داشته است و مي‌دارد. آنچه در اين كتاب درباره علل گرايش به مادي گري آمده، در حقيقت، نقد و بررسي گوشه‌اي از تاريخ عقايد و انديشه‌هاي بشري است. تجزيه و تحليل رويدادهاي تاريخي، از اين نظر كه با عوامل پيچيده‌اي سر و كار دارد، بسي دشوار است؛ به‌ويژه اگر به تحولات عقايد و انديشه‌ها مربوط باشد. استاد درباره انگيزه نگارش اين كتاب نوشته است: ماترياليسم در عصر ما خصوصا در كشور ما، جامه منطق را از خود دور كرده و به سلاح تبليغ مجهز شده است. از اين رو، ابايي ندارد كه علل گرايش‌ها و اِعراض‌ها را به گونه‌اي ديگر كه با هدف‌هاي از پيش تعيين شده سياسي و اجتماعي منطبق باشد، توجيه و تفسير كند

موضوع اصلی این تحقیق، معرفت شناسی از نظر کانت و مطهری، بر محور نظریه فطرت کانت و چالش مطهری با آن می‌باشد. هدف از تحقیق، بررسی تطبیقی معرفت شناسی این دو متفکر در زمینه نظریه فطرت و بیان محل اختلاف آن دو، در مسأله و محتوای نظریه فطرت و مواضع مشترک آن‌ها در حوزه معرفت شناسی می‌باشد.روش مورد استفاده در این پژوهش، اسنادی- تحلیلی است و بر اساس رجوع به کتب، منابع، سایت‌ها، و فیش برداری و تهیه یادداشت‌ها و تحلیل و جمع بندی و نگارش تحقیق می‌باشد.نتایج پژوهش حاکی از این است که ادراکات و حقایق فطری یا نظریه فطرت کانت در نزد وی و مطهری از مولفه های اساسی واحدی برخوردار نیست. از نظر مطهری حقایق فطری کانت «بالفعل»، «برخورد از تأثیر یک جانبه و یک طرفه»، «بدون وجه استعدادی» و «فاقد هر نوع عینیت» است. ولی از نظر کانت حقایق فطری وی «بالقوه»، «دارای تأثیر متقابل و دوطرفه با ماورای خود» ، «دارای وجه استعدادی» و «برخوردار از نوعی عینیت» است. دیدگاه مطهری در مورد حقایق فطری کانت، فطرت گرایی حداکثری است ولی تصویری که کانت می‌دهد، فطرت گرایی حداقلی است. نتیجه آن که، به نظر می‌رسد که با ملاحظه تفاوت‌های اساسی میان تصویر حقایق فطری نزد دو متفکر، می‌توان اذعان داشت که محل اختلاف این دو متفکر یکسان و مشترک نیست.آرا و اندیشه‌های فلسفی مطهری و کانت به طور کلی متضمن نظریه اصالت چارچوب‌ها و زمینه‌های روان شناختی در امر شناخت و ادراک است. و این امر مستلزم آن است که معرفت شناسی دو متفکر اولاً به طور کلی یک معرفت شناسی زمینه گرا خواهد بود. ثانیاً از جهت پذیرش زمینه‌های خاص در فاعل شناسا، یعنی قبول نظریه قوای ادراکی، معرفت شناسی این دو متفکر نوعی زمینه گرایی مشابه را لازم می‌آورد.