جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تحقیق حاضر با توجه به گسترش رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی و تاثیر مستقیم و غیرقابل انکار آنها بر زندگی افراد جامعه در تمامی زمینه ها، از جمله: رفتارها، عادات، هنجارها و ... با استفاده از نظرهای دبیران و سردبیران «باشگاه خبرنگاران جوان» و با هدف بررسی و ارزیابی نظرهای این رسانه به عنوان یک خبرگزاری در خصوص تاثیر رسانه ها بر ترویج مد و مدگرایی انجام پذیرفته است. در این پژوهش تلاش شده است با اثبات نقش کلیدی رسانه ها بر ترویج مد و مدگرایی و کسب نظرهای متخصصان حوزه رسانه به آسیب شناسی این مساله پرداخته شود و نقاط ضعف و قوت آن مشخص شود.در این تحقیق که با روش پیمایشی انجام شد، نمونه گیری صورت نگرفت و کلیه دبیران و سردبیران باشگاه خبرنگاران جوان به شیوه «کل شماری» مورد سنجش قرار گرفتند. پرسشنامه محقق ساخته ای در اختیار پاسخ گویان گذاشته شد. بعد از جمع آوری پرسشنامه ها، داده ها با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند و نتایج زیر به دست آمد:متغیرهای تحقیق در حوزه های استفاده از «رسانه های داخلی» و «رسانه های خارجی» به عنوان متغیرهای مستقل و گرایش به سمت «مد و مدگرایی»، تاثیر گرایش های «برنامه سازان» و «مدهای ایرانی» به عنوان متغیرهای وابسته تقسیم شده بودند. و روابط میان این متغیرها و ترویج مدگرایی در کشور مورد بررسی و آزمون قرار گرفت که آزمون فرضیه های پژوهش نشان دهنده این موضوع بود که اکثریت رابطه های مطرح شده در این پژوهش معنادار و در جهت مستقیم بوده است و سطوح ارزیابی این رابطه ها اکثریت متوسط و بعضا پایین بوده است.

این تحقیق با اشاره به مفهوم سبک زندگی و استخراج شاخص ها و زیر شاخص های: زندگی روزمره، مصرف، اوقات فراغت، شیوه و هویت آن، از تحقیقات مشابه و چارچوب نظری و احصاء اندیشه های مقام معظم رهبری و سه اندیشمند مطالعات فرهنگی (بوردیو،جان استوری و استوارت هال) تدوین گردیده است. وجود دیدگاه انتقادی به سبک زندگی، مهم ترین تشابه، و نگاه اسلامی به سبک زندگی در دیدگاه مقام معظم رهبری و نگاه مصرفی به سبک زندگی در میان سه اندیشمند، مهم ترین تفاوت؛ و دیدگاه غرب ستیزی در حوزه محتوای سبک زندگی غربی در آراء رهبر معظم انقلاب و فقدان چنین دیدگاهی و پذیرش آن توسط سه اندیشمند، مهم ترین تعارض می باشد که با روش تحلیل محتوای کیفی نتایج مورد اشاره به دست آمده است.

سبك زندگی در جامعه ی قرآنی، از نظر اهداف، مبانی جهان بينی و انسان شناختی تفاوت هايی بنيادين با سبك زندگی غربی دارد. تمايز در اهداف و مبانی، در سبك زندگی اقتصادی نيز تأثير مستقيم خود را بر رفتارهای افراد برجای می نهد، به گونه ای كه دو سبك متمايز از يكديگر را در فعاليت های توليدی، تجاری و نيز مصرف شكل می دهد. در سبك زندگی غربی و متأثر از مكتب سرمايه داری، كمال مطلوب انسان در ارضای هرچه بيشتر خواسته‌های مادی بوده هدف از فعاليت های اقتصادی، دست يابی به حداكثر مطلوبيت (در مصرف) و حداكثر سود (در توليد و سرمايه‌گذاری) تلقی می شود. در حالی كه در سبك زندگی قرآنی، مطلوب نهايی انسان، در نزديك شدن هرچه بيشتر به سرچشمه ی كمال هستی، يعنی قرب الهی و هدف متعالی اش، تكامل اختياری است. در اين ديدگاه، برای دست يابی به هدف نهايی ياد شده، اهداف ميانی، و به تعبير بهتر، راه كارهای تحقق هدف نهايی و رسيدن به كمال مطلوب نيز مطرح می گردد، به گونه ای كه انجام فعاليت های اقتصادی به هدف كسب سود و نيز رفاه اقتصادی، اگر در جهت هدف نهايی صورت پذيرد، با آرمان تعريف شده و كمال آدمي منافاتی پيدا نخواهد كرد. در مورد مبانی جهان بينی و انسان شناختی نيز، مكتب سرمايه داری براساس اصولی همچون دئيسم، ناتوراليسم و اومانيسم استوار گشته كه نتيجه ی آنها، اتكا به خرد انسانی به جای وحی، نفی ارتباط خدا با عالم طبيعت پس از خلقت، جدا شدن انسان از آموزه‌های انسان‌ساز اديان الهی، ليبراليسم اقتصادی، رهايی از تمام قيود محدودكننده ی فرد، سكولاريزم و جدايي اقتصاد از اخلاق متعالی و ارزش های والای انسانی بوده است. اما از ديدگاه قرآن رابطه ی خداوند با انسان، رابطه ی خالقيت، ربوبيت و مالكيت است و نتيجه ی آن، حق حاكميت الهی و نقش او در تشريع قانون برای انسان می باشد كه سبك زندگی اجتماعی و اقتصادی مبتنی بر دين و وحی را شكل می دهد. از اين منظر، انسان جانشين خدا در زمين و دارای ويژگی هايی همچون هدفداری، مسؤوليت الهی و هويت فردی و اجتماعی بوده از زندگی جاويد برخوردار است. روشن است كه اين دو نگاه در مبانی و اهداف، دو نوع سبك زندگی متمايز از يكديگر را موجب می گردد. اين نوشتار با تمركز بر آيات قرآن در اين رابطه و بهره گيری از پژوهش های مرتبط، به مقايسه ی دو نوع سبك زندگی قرآنی و غربی با تأكيد بر اهداف و مبانی در عرصه ی اقتصادی پرداخته است.