جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رواج گفتمان عقلگرايی و علمگرايی را بايد فرصتی مغتنم برای ترسيم تصويری شايسته و بايسته درباره تعامل عقل، علم و دين برشمرد. در منظومه معرفتی شيعه عقل از دو منظر هستی شناختی و كاركردشناختی و علم از سـه منظـر 1.علـوم تجربـی ؛2 .مطلـق علـوم؛ 3 .علـوم وحيـانی و الهـامی می تواند مورد توجه قرار گيرد. بر اين اساس، عقل و علم از دو حيث 1 .حيث ملازمت؛ 2 .حيث تاثيرپذيری می توانند با هم تعامل داشته باشند. از حيث ملازمت، عقل با علـمِ از نـوع سـوم رابطـه تساوی برقرار ساخته كه در آن، سخن از ملازمت و معيت عقل و علم است؛ يعنی هر عاقلی عالم وهر عالمی عاقل است و با علمِ از نـوع اول و دوم رابطـه عمـوم و خصـوص مـن وجـه را برقـرار می سازد؛ يعنی عدم ملازمت و معيت عقل با علم غير الهامی. از حيث دوم، يعنـی كـاركرد متقابـل عقل و علم، عقل جهت باروری خود علم را خوانده و علم نيز برای رشد و شكوفه اش دستش بـه سوی عقل بلند است. به بيان ديگر، عقل و علم موجب هم افزايی و تكامل يكديگر بـرای كشـف حقيقت می باشند. سخن آخرآنكه دين نه تنها مانع، بلكه هادی ای اسـت كـه انسـان را بـه سـوی عقل و علم والاتر و برتر رهنمون ساخته و قادر است انقلاب عقلی و علمی برپا كند.