جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

روند مدرنیته شدن جوامع که در نتیجه رشد روز افزون وسایل ارتباطی از قبیل جراید، ماهواره، اینترنت و عرضه سهل و آسان عقاید مختلف در میان جوامع را در پی داشته است. کشور ما نیز از این امر مستثنی نبوده و رفته‌رفته موجب شد علاوه بر عرضه تمام قد مکاتب و فرقه‌های وارداتی، برخی نیز با التقاط و یا بهره‌گیری از همان مکاتب شرق و غرب دست به تأسیس مکتب یا فرقه معنویت‌گرا بزنند. عرفان حلقه (کیهانی) نیز از این دست می‌‌باشد. این مکتب کوشیده تا با التقاط آموزه‌های شرقی همچون بودا، برخی آموزه‌های صوفیه و برخی از آموزه‌های اسلام آن هم به صورت تحریف شده و ترکیب آنها با علوم تجربی همچون نظریه کوانتوم با عنوان آشتی‌دهی دنیای عرفان، معجونی از این باورها به دست مریدان خود با نام عرفان ایرانی دهد.بنیان‌گذار فرقه عرفان کیهانی تاکنون چند کتاب با نام‌های «عرفان کیهانی»، «انسان از منظری دیگر»، «بینش انسان»، «اسب تراوا»، «چند مقاله» و «انسان و معرفت» به چاپ رسانده است. در میان این کتب کتاب «عرفان کیهانی» به دلیل اینکه حاوی اساسنامه و اصول این فرقه و پایه‌ی فکری این مکتب می‌‌باشد برای همین از جایگاه خاصی برخوردار است. از این رو قرار دادن این کتاب در ترازوی نقد می‌تواند ارزش آموزه‌های این مکتب را زیر سوال برده و کژ‌راهه بودن این به اصطلاح عرفان ایرانی را نمایان می‌‌سازد. با توجه به مطالب بالا در این تحقیق سعی بر این شد، علاوه بر نقد برخی آموزه‌های این مکتب، بیشتر تمرکز بر نقد اصول کتاب عرفان کیهانی که حاوی عقاید کلی آموزه‌های این مکتب است گذاشته شود. عقاید و آموزه‌های عرفان کیهانی دچار آسیب‌هایی همچون تناقضات درونی، مخالفت با آیات و روایات، تفسیر به رأی آیات قران، ابهام‌آمیز بودن مفاهیم و برخورداری از مغالطات بسیار می‌‌باشد.برای رسیدن به این منظور سعی شده از کتب معتبر و مورد اتفاق علما استفاده شود؛ نوع ایراداتی وارده به این تفکر بخشی در حوزه درون دینی و بخشی در حوزه برون دینی می‌‌باشد، اما با توجه به اینکه لازم بود در این تحقیق با استناد به آیات و روایات بحث نظری این تفکر مورد بررسی قرار گیرد لذا لازم است بخش‌ها و اقسام دیگر ایرادات وارده به عرفان کیهانی در رساله‌ها و کتاب‌های دیگر مورد بررسی و نقد قرار گیرد.در عرفان کیهانی برای رسیدن به پروردگار، عدم ضرورت پذیرش مذهب و عدم تقید به دین خاص به طور مستقیم مورد تأکید قرار گرفته است؛ در این راستا نه تنها سخنی از لزوم وجود اهل بیت^ به عنوان واسطه‌ی رسیدن به خداوند و دریافت فیض او به میان نمی‌‌آید، بلکه با مطرح کردن چیزی با عنوان شعور کیهانی به عنوان واسطه فیض، واسطه‌های اصلی فیض که همان اهل بیت^ هستند را از این مدار خارج می‌‌کنند. لازم به ذکر است با توجه به بومی‌بودن این فرقه و استفاده آن از ابزارهای جذب و تبلیغ متأسفانه در طول چند قرن اخیر شاید تنها فرقه نوظهوری است که توانسته است این همه ذهن افراد را درگیر و نهایتاً از نظر کمی‌تعداد زیادی از افراد را جذب خود کند.در این نگارش فصل اول به توضیح کلیات انحراف این تفکر و ذکر مفاهیم آن اختصاص دارد و فصل دوم به نقد برخی از آموزه‌های این تفکر با استناد به آیات و روایات پرداخته است و فصل سوم هم به تبیین مغالطات برخی آموزه‌های این فرقه توجه دارد. کلید واژه: شعور کیهانی، فرقه، عرفان، کتاب عرفان کیهانی(حلقه).

با گسترش مکتب حلقه از دهه هفتاد و با توجه به روش خاص این مکتب نسبت به مباحث معرفتی و عرفانی؛ و همچنین روش خاص درمانی آن، پرداختن به مبانی این مکتب ضرورت می یابد.در این پژوهش سعی شده است بدون هیچ‌گونه پیش‌داوری، مبانی این مکتب به صورت کامل و صریح از منابع معرفی شده توسط صاحب مکتب حلقه نقل شده و با توجه به مبانی صحیح علمی و معرفتی نسبت به مطابقت و یا مغایرت این مکتب با آن مبانی، نقد و بررسی صورت پذیرد.بدیهی است که به علت کثرت گزاره‌های علمی و معرفتی و هم‌چنین، عرفان مکتب حلقه و اهمیت بالای این گزاره‌ها نسبت به سایر گزاره‌های این مکتب، نقدِ صورت گرفته بر اساس روش‌شناسی معرفتی و علمی و هم‌چنین عرفانی مبتنی گردد.ارزیابی صحیح مبانی معرفتی و عرفانی از مجرای روش شناسی معرفتی بر پایه حکمت اسلامی و روش شناسی عرفان ناب و هم‌چنین مبانی درمانهای معنوی انجام گرفته است. با انجام این تحلیل و مقایسه روش این مکتب با مبانی صحیح، مغایرت‌هایی اساسی در روش این مکتب نمایان می‌گردد.از مهم‌ترین فوایدی که بر این نوشتار مترتب است، علاوه بر آشنایی با مبانی صحیح معرفت شناسی و عرفانی؛ با مقابله این مبانی بر مکتب حلقه نقاط ضعف و کاستی این مکتب با روش کاملاً علمی، آشنا شویم. و هم‌چنین، برای کسانی که در صدد فهم این مکتب از نگاهی برون-دینی بر اساس مبانی روش‌شناسی، در صدد فهم موضوعات هستند، بسیار کارآمد خواهد بود