جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فالگیری پدیده ای است که در طول زمان همواره در زندگی انسان وجود داشته و به شیوه های گوناگون در جوامع مختلف رایج بوده و هست . اما امروزه در جامعه ما ارتکاب به فالگیری جرم و گناه محسوب می شود. در یک کلام موضع گیری ها به نحوی است که گویی فالگیری یک پدیده غیر انسانی است که به جامعه و روابط مردم تحمیل شده است . در حالی که با دیدگاهی انسان شناختی ، این پدیده مخرب به عنصری فرهنگی تبدیل می شود زیرا توسط همین انسان صاحب فرهنگ ساخته شده و در طول زمان متناسب با سبک زندگی مردم باز تولید شده است . حتی امروز با پیشرفت علم و تکنولوژی فالگیری به صورت امری روزمره در زندگی مردم حیات دارد . بنابراین لازم است بدون هر گونه پیش داوری و نگاه انتقادی و با در نظر گرفتن همه عوامل موجود در بستر فرهنگی- اجتماعی جامعه ، فالگیری را عمیقأ مطالعه کنیم تا از این طریق بتوان به منطق فرهنگی آن در حیطه زندگی روزمره پی ببریم . از این رو با نظریه ساختی – کارکردی وارد میدان شدیم و از توصیف ساخت های قابل مشاهده آغاز کردیم اما خلأ توجه به ساخت های درونی و پیامدهاشان که همان کارکرد فالگیری بود وجود داشت لذا از پژوهش کیفی و روش های مشاهده مشارکتی ، مصاحبه آزاد و عمیق و مصاحبه گروهی استفاده کردیم و موضوع را توسط افراد تحت مطالعه به چالش کشیدیم تا ضمن آشنایی با باورها و ارزش های افراد ، دیدگاه های آنها را نسبت به این پدیده بشناسیم . در نهایت اینکه فالگیری در جامعه ساخت – کارکردی مشخص دارد و ماهیتش به شکلی متناقض شکل می گیرد . مردم تحت تأثیر دیدگاه حاکم از آن دوری می کنند اما در واقعیت و عمق زندگی خود با انگیزه های مختلف به آن گرایش دارند . ساخت – کارکرد فالگیری نه تنها بر یکدیگر تأثیر می گذارند بلکه خود متأثر از ساخت کلی جامعه نیز هستند که تبعاتش در حیطه زندگی روزمره نمایان است . فالگیری چون همواره کارکردی در زندگی افراد داشته و نیازی را برطرف می کرده خود را با ساخت کلی تطبیق داده و تغییر کرده یا به عبارتی مدام در طول زمان متناسب با شرایط حاکم بر جامعه بازتولید شده است . لذا تغییر در یک عنصر منجر به تغییر سایر عناصر شده است و متعاقبأ ساخت- کارکرد فالگیری نیز متفاوت شده است .

ترس از جرم در میان زنان به یک نگرانی عام در سطح جوامع دنیا تبدیل شده و سبب گردیده تا صاحبنظران و محققان در حوزه های مختلف، در ایران و سایر کشورها به ریشه یابی و تحلیل مسئله و ابعاد مختلف آن بپردازند. تحقیقات نشان می دهد، علی رغم اینکه زنان به میزان کمتری قربانی جرائم مختلف می گردند، اما ترس بیشتری را به لحاظ ذهنی تجربه می کنند و در حیات اجتماعی خود احساس ناامنی بیشتری را نسبت به مردان دارند. پژوهش حاضر در پی آن است تا ترس زنان از جرم را از دیدگاه جامعه شناختی بررسی کرده و عوامل تأثیر گذار و همچنین پیامدهای آن را به بحث بنشیند. این تحقیق علاوه بر مسئله ترس از جرم، به ترس از رفتارهای غیر مدنی که همان مزاحمت ها و بی نزاکتی های خیابانی است، اشاره می کند. این تحقیق در پی پاسخ به این پرسش می باشد که در فضا و عرصه عمومی جامعه، چه ویژگی ها و خصایصی به لحاظ ساختاری و همین طور کنش گرانی که در این عرصه وجود دارند، برای زنان آسیب زا و آزار دهنده است و ناامنی اجتماعی را برای آنان به دنبال دارد. تحقیق با روش کیفی و ابزار مصاحبه عمیق صورت گرفته است. جامعه آماری شامل زنان 18– 55 ساله ساکن تهران هستند که از میان آنها، نمونه ای در دسترس به حجم 40 نفر انتخاب گردیده است.نتایج مصاحبه های عمیق نشان می دهند که عوامل محیطی و فضایی ( تاریک و خلوت بودن مکان ها )، ترس از آسیب فیزیکی و تجاوز جنسی، عدم مراقبت، ضعف کنترل نهاد های امنیتی بر فضای عمومی، تجربه پیشین بزه دیده گی، تسلط مردان بر فضا، جامعه پذیری جنسیتی زنان و طرد های فضایی و اجتماعی زنان در شهرها از مهم ترین علل ترس زنان از جرم و رفتارهای غیر مدنی در فضای عمومی جامعه بوده اند. در مجموع بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که فراتر از علل مذکور و علی رغم شرایط فردی، اجتماعی و محیطی زنان مورد مطالعه، ترس زنان از جرم و رفتارهای غیر مدنی، ریشه در جنسیت اجتماعی و جامعه پذیری جنسیتی آنان دارد که هویت جنسی زنان را برجسته و بر هویت انسانی و مدنی آنان مسلط ساخته است و از این طریق موجب آسیب و آزار دیده گی عینی زنان در فضای عمومی و به تبع آن، تولید ساختار ذهنی مشترک در زنان و دختران، یعنی ترس از جرم و رفتارهای غیر مدنی، احساس ناامنی و نگرانی از حضور و فضای عمومی انجامیده است که حاصل نهایی آن، طرد ارادی و کنار کشیدن زنان از عرصه عمومی خواهد بود.1-1- مقدمه و طرح مسأله :از دیر باز بین مفهوم شهر و جرم، ارتباط تنگاتنگی بوده است. شهر به لحاظ توسعه درونی و کارکردهای متنوع و جدید آن، پدیده ای کاملا نوین تلقی می شود. امروزه زندگی شهری دشواریهایی را برای انسان پدید آورده است. یکی از این دشواریها، مسئله جرم و راههای مقابله با آن است. جرائم شهری در روال عادی فعالیت های انسانی اختلال ایجاد کرده و یک تهدید برای ساز و کار طبیعی و هنجارهای زندگی شهری است. این تهدیدها، امنیت افراد را در جامعه - که به مفهوم کلی آزادی و رهایی از ترس و خطر و احساس ایمنی از هر گونه تهدید است - به چالش کشیده و به گسترش ناامنی در جامعه دامن می زند. ایده امنیت انسانی که در آن آحاد جامعه بشری، حریم خویش را از هر گونه تعرض و تهدیدی، آزاد، رها و ایمن حس کنند، آرمان والایی است که انسان ها همواره در انتظار نیل به آن هستند. مسئله امنیت اجتماعی و عوامل و موانع آن از جایگاه مهمی در همه جوامع برخوردار است. از دیگر سو، این مفهوم با تمام حوزه های فعال زندگی فردی و اجتماعی سروکار دارد. امنیت اجتماعی در بستر جامعه شکل می گیرد و هدف آن حفظ و تداوم و تکامل شرایط قابل پذیرش برای گروهها و افراد است و از این جهت تضمین امنیت و آرامش در اجتماعات انسانی، لازم و ضروری است، چرا که حیات انسان در گرو آنهاست و اختلال در ساز و کار آنان موجب ناامنی و پریشانی احوال فردی و جمعی خواهد بود. یکی از شاخص های مهم این مفهوم، ترس از جرممی باشد. از نظر بسیاری از محققان "ترس از جرم" به طور خاص، مسئله ای شهری است که تأثیر قابل توجهی بر نارضایتی شهری دارد. از طرف دیگر ترس از جرم در همه افراد یکسان نمی باشد. بر طبق نظر استانکو(1992)، زنان به طور ثابتی سه برابر بیش از مردان می ترسند. همچنین در پیمایش ملی که در سال 1386 توسط مرکز مطالعات کودکان، نوجوانان و جوانان دانشگاه الزهراء صورت گرفته است، یافته ها حاکی از آن است که میزان احساس امنیت، در مکان های عمومی در میان زنان با میانگین (18/4) و مردان با میانگین (78/5)؛ در معابر عمومی ( شامل گویه های هنگام رفت و آمد در خیابان های شلوغ، هنگام رفت و آمد در کوچه های خلوت، در محیط های تفریحی و ورزشی، در وسایل نقلیه عمومی و در مسافرت های بین شهری) در میان زنان با میانگین (05/5) و در مردان با میانگین (11/6) بوده است. لذا می توان گفت که میزان احساس امنیت در میان زنان و مردان اختلاف معناداری وجود دارد که نمی توان آن را جزئی یا تصادفی قلمداد کرد.در واکاوی جامعه شناختی و جستجوی عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با ترس از جرم در میان زنان، با این قضیه مواجه خواهیم شد که این پدیده، مسئله ای اجتماعی و انعکاسی از موقعیت اجتماعی زنان در ساختارهای جنسیت و قدرت است. زنان در مقایسه با مردانی که در همان جایگاه اجتماعی زنان جای دارند، از منابع مادی، منزلت اجتماعی، قدرت و فرصتهای تحقق نفس کمتری برخوردارند. بر این اساس، نابرابری در اصل مبتنی بر تفاوتهایی است که جامعه در رفتار و برخورد با افراد بین آنها قائل می شود و علت این فرق گذاری، مشخصه هایی همچون طبقه اقتصادی و نژاد و قومیت و جنسیت و دین است که به طریق اجتماعی تعریف شده اند (گرب، 1381: 11)با توجه به این مطالب، می توان گفت که زنان نه تنها در جایگاه و موقعیت نابرابری با مردان قرار دارند، بلکه فرایند جامعه پذیری و شکل گیری هویت های اجتماعی خاص، این موقعیت نابرابر را هر چه بیشتر تقویت و باز تولید می کند. زنان در پروسه جامعه پذیری، هویتویژه ای پیدا می کنند که تنها بر جنسیت آنان تکیه دارد. چنین هویت یا تعریفی از زن، هنگامی که محور اصلی شناسایی و برخورد جامعه با زنان قرار می گیرد، تعامل انسانی با زن در اجتماع را مخدوش و به اشکال مختلف، آنان را در معرض تعرض و آسیب دیده گی و ترس و دلهره مزمن ناشی از آنها قرار می دهد. مسئله ای که در حال حاضر، جوامع مختلف، درگیر آن بوده و مورد توجه صاحبنظران و محققین و مدیران اجتماعی و فرهنگی در کشورهای مختلف می باشد. مانند سایر کشورها، چند سالی است که در ایران به مبحث ترس از جرم توجه خاصی می شود و نشان می دهد که حال حاضر به این موضوع، به عنوان یک مسئله اجتماعی نگریسته می شود. زهرا میر حسینی (1387) در پایان نامه خود نشان می دهد که در شهر تهران مهمترین جلوه ترس زنان از جرم در قالب ترس از اجتنابات فضایی آشکار می شود، بدین معنا که مکانهای تاریک، ناشناخته و خلوت برای زنان ترس آور است و همچنین زنان از جرائم و آزارهای جنسی بیش از سایر جرائم می ترسند.از دیگر سو، رفتارهای غیر مدنیکه در این تحقیق به آنها اشاره می شود، بی نزاکتی های اجتماعی هستند که در واقع حقوق شهروندی زنان را مورد تهدید قرار می دهند و زنان را از دسترسی آسان و آزاد به محیط و فضاهای اجتماعی وسیعتر یا به تعبیری، دنیای بیرون از محدوده خانه، محروم می کنند. واکنش نسبت به ترس از قربانی شدن، باعث می شود که بسیاری از مردم از خطرات دوری کنند یا حداقل میزان در معرض جرم قرار گرفتن خود را کاهش دهند که این خود می تواند منجر به عدم حضور مردم نه تنها در یک مکان خاص، بلکه در بیشتر فضاهای عمومی شود(carmona,2003: 12-119). هر چند چنین سوء رفتارهایی، بعضا یا عمدتا به لحاظ قانونی، جرم محسوب نمی شوند، اما راحتی حضور مردم در فضاهای عمومی را از بین می برد و بنابراین مسئله ساز بوده و نیاز به توجه جدی دارند. از آنجا که، زنان هر روز با این گونه رفتارها که شامل مزاحمت های کلامی، رفتاری و لمسی می باشند، مواجه هستند و احساس امنیت آنان را خدشه دار می سازد، بیشتر این رفتارها در کشور ما حتی هنوز به عنوان یک جرم شناخته نمی شوند و یا لااقل برای آن مجازاتی تعیین نشده است و از سوی دیگر نیز، مسئولان امنیت عمومی و همچنین افکار عمومی بیشتر بر زنان متمرکز شده و با ایجاد کننده مزاحمت، برخورد جدی چندانی نشده است، آن هم با این استدلال که اگر محرک های رفتار ناامن ساز حذف شوند، این مزاحمت ها نیز کاهش خواهند یافت. از این رو، مطرح کردن این موضوع به عنوان یک مسئله اجتماعی و طرح و انعکاس زوایای پیدا و پنهان و نگرانی روز افزون زنان درباره آن، خواهد توانست قدمی در راه شناخت بیشتر و دقیق تر آن و رسیدن به راهکارهای عملی را برای رویارویی و حل این مشکل باشد. بنابراین، از منظری کلان تر، ترس از جرم، مدعیات جامعه امن مدرن، مدنی و مشارکت جو را به طور جدی به چالش می کشد و به همین جهت یک مسأله اجتماعی محسوب می شود.در همین راستا در پژوهش سعی بر آن شده است تا از منظری جامعه شناختی به بررسی عوامل ناامن کننده اجتماعی و نقش این عوامل در ترس زنان از جرم بپردازد و بتواند منتج به ترسیم مدل نظری پیش گو در زمینه عوامل خطر زا و محافظت کننده مرتبط با ترس از جرم و رفتارهای غیر مدنی در فضای عمومی شود.2-1- ضرورت و اهمیت تحقیق :به نظر می رسد، ترس از جرم، یک نگرانی شدید برای بعضی گروههای اجتماعی- جمعیتی نسبت به دیگر گروهها باشد. تفاوتهای جنسیتی توضیحاتی را ارائه می دهد، مبنی بر اینکه چرا افراد از قربانی شدن بوسیله جرم، در صورتی که به نظر می رسد با آن هم روبرو نمی شوند، می ترسند. بیشتر تحقیقاتی که در ایران و سایر نقاط جهان صورت گرفته است نشان می دهند که عوامل فیزیکی و طراحی شهری، تا چه اندازه ترس از جرم را در میان زنان باعث می شوند و به نظر می رسد که در این میان، عوامل اجتماعی مرتبط با ترس از جرم زنان نادیده گرفته شده و یا کمتر به آن پرداخته شده است.ضرورت و اهمیت بررسی این تحقیق در این مطلب می باشد که دلایل ترس بیشتر زنان از جرم را علی رغم اینکه از نظر آماری کمتر از مردان قربانی جرم می شوند، شناسایی کرده و سهم عوامل اجتماعی را در کنار عوامل محیطی و فضایی شهری نشان دهد. آنچه که در این تحقیق بسیار اهمیت دارد و می تواند آن را در مقایسه با تحقیقات پیشین در این زمینه، برجسته تر سازد، این موضوع است که، ترس از جرم در میان زنان، مدعای " شهر امن " از جانب مسئولین را زیر سوال می برد (در تعارض با ادعای شهر امن از طرف نهادهای تأمین آن است). از طرف دیگر، ترس از جرم در میان زنان، نشانه مهم وجود ناامنی عمومی در یک جامعه است. به بیان دیگر میتوان گفت که امنیت زنان – عدم احساس ناامنی- کودکان و افراد مسن، محک امنیت عمومی در یک جامعه است. از طرف دیگر، شناسایی و بررسی عوامل اجتماعی زمینه ساز در تولید و باز تولید ترس از جرم در میان زنان، در این پژوهش نقش محوری دارد و نشان می دهد، احساس ناامنی و ترس از جرم در میان زنان در فضاهای عمومی شهر، تصویر جامعه مدنی را مخدوش می کند، (که به معنای ایجاد/ وجود محدودیت زنان برای حضور برابر، آزاد و بی مخاطره در فضای بیرون از خانه، تسلط مردان بر این فضا و مسئله حقوق انسانی و مدنی زنان خواهد بود). از سوی دیگر، اهمیت تحقیق حاضر در این مورد می باشد که نشان می دهد، ترس از جرم و احساس ناامنی، تبعات منفی برای زنان، خانواده و خصوصا اجتماع عام دارد. این تبعات و پیامدها شامل کناره گیری نیمی از اعضای جامعه (زنان) از عرصه عمومی و مشارکت فعال و سازنده در آن است و عملا نیمی از سرمایه انسانی یک جامعه به هدر می رود.3-1- سوالات تحقیق :1-

آموزش و پرورش، از دیرباز در ایران، از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و با گسترش اسلام نیز بر میزان این اهمیت افزوده شده است. در کنار جایگاه ممتاز آموزش در ایران، مراکز مرتبط با فعالیت های آموزشی نیز اهمیت یافتند و با روی کار آمدن حکومت شیعه مذهب صفوی و تاکید بر علوم مرتبط با دین اسلام، آن دسته از مراکزی که در آنها دین و علوم وابسته به آن تدریس می شد نیز از اهمیت بیشتری برخوردار شدند. روند شکل گیری مدارس علوم دینی، به صورت رسمی و با شکل گیری نظامیه ها در دوره سلجوقی آغاز شد و با فراز و نشیب هایی تا به دوره قاجار نیز ادامه یافت، به گونه ای که در شهر تهران، به عنوان پایتخت ایران در این دوره، بیشترین تعداد مدارس علوم دینی را مشاهده می کنیم. از سوی دیگر، در شهر مذهبی قزوین نیز، به عنوان پایتخت ایران در اوایل دوره صفوی و یکی از نزدیکترین شهرها به پایتخت ایران در دوره قاجار، مدارس علوم دینی قابل توجه و ممتازی وجود داشته است. مدارس علوم دینی علاوه بر کارکردهای اجتماعی و فرهنگی، از دید باستانشناسی و معماری نیز حائز اهمیتند. نکته جالب توجه آن است که تا پیش از دوره قاجار، در دیدی کلی، در ساخت این مدارس از الگوی معماری کاملا مشخصی پیروی می شده است. اما با ورود به دوره قاجار، با وجود شباهتهای چندی که دست کم در میان مدارس دو شهر تهران و قزوین وجود دارد و مرکزیت این تحقیق بر آنها استوار شده است، نمی توان مانند دوره های گذشته، الگویی کاملا یکسان و مشخص را برای مدارس علوم دینی دوره قاجار این دو شهر ارائه داد. از سوی دیگر، بر اساس مشاهدات میدانی و کتابخانه ای، پراکنش منطقه ای این مدارس در بافت قدیم تهران و قزوین مرکزیت یافته است که در زمان خود، هسته اصلی این دو شهر به شمار می رفتند. نگارنده در طول روند تحقیقات خود به این نتیجه رسید که یکی از عواملی که در حفظ و نگهداری مدارس علوم دینی قاجار دو شهر تهران و قزوین نقش مهمی ایفا کرده است، پدیده وقف به شمار می رود.

پایان نامه حاضر به مقایسه فرهنگ و اعتقادات نگهداری از حیوانات اهلی در شمال و جنوب تهران و عوامل موثر بر این تغییرات از لحاظ اقتصادی، زیستی و روانی می‌پردازد. در گذر زمان مراحل رشد تطور اجتماعی باعث شده است، که انسان تحولات مختلفی را در زندگی خویش تجربه کند. تغییر در نحوه نگهداری و نگرش نسبت به حیوانات، نیز نمونه‌ای از این تحولات است. در این پژوهش، تحلیل مردم‌شناختی نگهداری حیوانات مدنظر می‌باشد، تا شاید بتوانیم با مقایسه‌ای بین نقش و اهمیت نگهداری از حیوانات در زندگی گذشتگان و نیز وضعیت حال حاضر، به رهیافتهای تازه‌ای در این خصوص رهنمون شویم. در این پژوهش، روش میدانی با ابزارهایی از قبیل دوربین عکاسی، دوربین فیلمبرداری، ضبط صوت و مصاحبه استفاده شده است. در طرح این پژوهش، فرهنگ و اعتقادات نگهداری از حیوانات اهلی در شمال و جنوب تهران مورد مقایسه قرار گرفته است. در این مقایسه دو رویکرد اساسی مورد توجه قرار گرفته شده است، یکی فرهنگ و اعتقادات نگهداری از حیوانات در گذشته، که به خوبی پاسخگوی نیازها و کارکردهای فرهنگی زمان خود بوده و دیگری فرهنگ نگهداری حیوانات در جامعه امروز با نگاهی به تحولات سریع اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ورواج فرهنگ نگهداری از حیوانات خانگی به کشور به عنوان الگوی برتر یا عدم هم خوانی این فرهنگ با آموزه‌های فرهنگ ایرانی اسلامی، که باعث عدم جوابگویی درست به کارکردهای فرهنگی و دینی شده است. یافته‌های پژوهش نشانگر آن است که رابطه میان انسان و حیوان و آگاهی از فرهنگ و اعتقادات نگهداری حیوانات، که ریشه در نسل‌های گذشته دارد کهبدون توجه و اعتنا نسبت به این فرهنگ، توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر جامعه‌ای موثر نخواهد بود و بدون شک توسعه‌ای در اهدافش موفق است که شرایط اقتصادی، اعتقادی و روانی مردم را در نظر بگیرد.

در پژوهش حاضر به بررسی رويكرد برنامه درسي آموزش مفاهیم دینی در مهد های قرآن شهر تهران پرداخته شد.چهار سوال در این پژوهش مطرح شده است وجامعه آماری در این پژوهش 200نفر از مربیان مهدهای قرآن شهر تهران می باشد. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه است که به صورت انفرادی اجراءگردید در مورد مسئله پژوهش، که رویکرد برنامه درسی آموزش مفاهیم دینی در مهد های قرآن شهر تهران کدام است؟ نتایج بدست آمده در این پژوهش نشان دهنده این است :که در مهدهای قرآن شهر تهران علاوه بر حفظ قرآن مفاهیم دینی از قبیل خداشناسی، نبوت، امامت، نماز، احادیث، دعا، نیکی به والدین، نظافت، عدلو سلام آموزش داده می شود. وهمچنین در این پژوهش نشان داده شد که مهد هایقرآنی شامل مقاطع مختلف هستند که در هر مقطع آموزشهای خاص که متناسب با سن قرآن آموزان است آموزش داده می شود .واین آموزش با استفاده از روش های جدید آموزشی مانندروش تلفیقی،نوین (نمایشی، شعر و قصه و.... )به متربیان داده می شود. تااثر گذاری بیشتر وبهتری داشته باشد .

پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی رواندرمانی دینی و تعیین اثربخشی آن بر اختلال استرس پسضربهای (PTSD) مزمن آزادگان ایرانی انجام شد. نوع تحقیق حاضر نیمه آزمایشی یانیمه تجربی می باشد. جامعهی پژوهشی عبارت بود از کلیهی آزادگان ساکن شهر تهران که به اختلال استرس پس از ضربهای (PTSD) مزمن مبتلا بودند. به منظور انتخاب نمونه ی آماری، با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند (در دسترس) افراد به دو گروه 12 نفری (گروه آزمایش و گروه کنترل) تقسیم وانتخاب شدند.به منظوراثر بخشی دوره با استفاده از پروتکل آموزش روان درمانی دینی کهبا تاکید بر آموزه های اسلاممی باشد، به گروه آزمایش به مدت 10 جلسه ی دو ساعته ( هفته ای دو جلسه)، آموزش های لازم ومرتبط با موضوع داده شد. داده‏های حاصل از پیش آزمون و پس آزمون با استفاده ازآزمون های چک لیست اختلال استرس پس ضربه ای(TSC-40 و PCL-17) و سلامت عمومی(GHQ) مورد تجزیه وتحلیل‏آماری قرار گرفت.در این تحقیق با توجه به آموزه‌های اسلام که با استنادات عقلی، نقلی و استدلال‌های فلسفی طراحی شده بود به تدوین الگوی روان‌درمانی دینی پرداخته شد و پس از اجرای پروتکل (برنامه آموزشی) نتایج به‌دست‌آمده در 8 فرضیه تنظیم و پس از تحلیل آن‌ها مورد تأیید قرار گرفت. فرضیه‌های اصلی عبارت بودند از: اثربخشی دوره آموزشی روان‌درمانی دینی در کاهش علائم و نشانه‌های اختلال استرس پس ضربه ای (PTSD) آزادگان ونیز افزایش سلامت جامعه هدف اثربخش بوده است. همچنین با توجه به خرده مقیاس‌های آزمون‌ها سایر فرضیه ها نیز مورد تأیید قرار گرفت که عبارتند از:آموزش روان درمانی دینی برکاهش علایم ونشانه های اختلال استرس پس ضربه ای(PTSD) آزادگان ایرانی مانند تداعی ها وافکار مزاحم، اجتناب ها ومحدودیت عواطف، بیش انگیختگی وخشم، اضطراب وافسردگی وتقویت عملکرد اجتماعی، شغلی وصبوری موثر بوده است.در نهایت ، نتایج نشان داد که آموزش روان‏درمانی ‏دینی درکاهش‏ علایم و نشانه‏های اختلال استرس پس ضربه ای (PTSD) آزادگان ایرانی موثر می باشد.این یافته ها می تواند کاربردهای مفیدی برای درمان مبتلایان به اختلال PTSD و سایر اختلالات مشابه داشته باشد که در تحقیق حاضر به آن پرداخته شده است.

در رسالهحاضر هدف اصلی شناسایی گونه های متفاوت سکونتگاههای غیر رسمی در سطحشهرستان تهران ، با تاکید بر راهکارهای ساماندهی مبتنی بر توانمندسازی سکونتگاههای غیر رسمی می باشد . بدین منظور چارچوب نظری مدلی ترکیبی از نظریات مکتب اقتصاد سیاسی فضا و نظریات ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای غیر رسمی بوده است. بدین منظور مطالعه میدانی در 2 بخش صورت گرفته است بخش اول مطالعه میدانی از سکونتگاههای غیر رسمی خجیر و کرشت از بخشداری مرکزی ، و سکونتگاههای مرتضی گرد ، رشید آباد ، دانگه ، باغ رضوان ، میان آبادو خورائین از بخشداری آفتاب و سکونتگاههای غیر رسمی تپه اکبری ، اسلام آباد شمالی و فرحزاد از شهر تهران،از این رو فرمی با عنوان شناسنامه محلات تدوین گردید و پس از تکمیل آنها در محلات ،با استخراج اطلاعات و شناخت مشخصه های اصلیو بررسی شباهت ها و تفاوت ها ، سکونتگاههای مورد مطالعه در 4 گونه اصلی دسته بندی شده اند. 1) روستا – شهرها2) روستای خارج از محدوده شهر3)بافت حاشیه ای و کاملا خودرو4) سکونتگاههای غیر رسمی درون شهری. در بخش دوم ، پس از انجام گونه شناسی ،بخشی از سکونتگاههای غیر رسمی واقع در بافت محله فرحزاد به عنواننمونه موردی از گونه روستاهای غیر رسمی درون شهری مورد مطالعه قرار گرفته است . روش به کار رفته ،پیمایش از طریق تکمیل پرسشنامه می باشد . جامعه آماری 590 خانوار و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 147 خانوار محاسبه گردیده است.در انتها برای تحلیل و استخراج داده های پرسشنامهنرم افزار SPSSمورد استفاده قرار گرفته است .در فصل آخر بعد از معرفی گونه ها و مشخصه های اصلی هرکدام که سوالات اصلی تحقیق بوده اند،راه حل های کلی ساماندهی در سه بخش ساماندهی اجتماعی ، ساماندهی اقتصادی و ساماندهی کالبدی (بر روی نقشه پیشنهادی ) ارائه گردیده است .