جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 15
مقایسه آموزه های اخلاقی شاهنامه فردوسی و مهابهاراتا
نویسنده:
فاطمه زارع حسینی، مجتبی زروانی، قربان علمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
شاهنامه فردوسی و مهابهاراتای هندی اگر چه در نگاه نخست منظومه هایی حماسی به شمار می روند، برخلاف انتظار، گنجینه هایی بی همتا و آکنده از آموزه های اخلاقی و شایست و ناشایستها هستند و همچون آینه ای صاف و درخشان، واقعیات، اوضاع و احوال و فرهنگ زمانه ی خویش را بازتاب می دهند. امور اخلاقی و گزاره های مطرح شده در این دو اثر، طیف گسترده ای را در بر می گیرد که هم شامل اخلاقیات کلی و عمومی که در مورد تک تک افراد بشر در هر زمان و هر مکان و هر شرایطی صدق می کند و هم شامل اخلاقیات طبقات و اصناف گوناگون اجتماع می شود. در این گفتار برآنیم تا با بررسی گزاره ها و آموزه های اخلاقی این دو اثر و ارزیابی آنها با دیدگاه های رایج در علم و فلسفه ی اخلاق، به پاسخی درخور درباره ی مفهوم اخلاق از نگاه این منظومه های بزرگ و گران سنگ دست یابیم و دریابیم که اخلاق مطرح شده در آنها - از حیث مفهوم و معنا - با کدام یک از اقسام اخلاق شباهت و قرابت بیشتری دارد.
بررسی اصل غایت فی‌نفسه بودن انسان در فلسفه وظیفه‌گرایانه کانت
نویسنده:
ژاله رضایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دیدگاه متداول این است که نظریه اخلاقی کانت یکی از نظریات وظیفه‌گرایانه در اخلاق هنجاری است. یعنی درستی و نادرستی فعل اخلاقی را بر دو مفهوم خوبی و بدی و نتایج فعل استوار نمی‌کند و بدین‌ترتیب در تقابل با دیدگاه غایت‌گرایی است. کسانی که دیدگاه کانت را وظیفه‌گرایانه می‌دانند مدعی‌اند در نگرش کانت درستی و نادرستی فعل مقدم بر خوبی و بدی آن است. بر اساس تقریر متداول از اندیشه کانت، درستی مبتنی بر ارزش خود فاعل یا نتایج فعل او نیست. کانت با توجه به مفهوم امر مطلق و اراده نیک از الزامات اخلاقی سخن می‌گوید و با تأکید بر خودمختاری و خودآیینی انسان و اهمیت قانون اخلاقی پنج صورت‌بندی مختلف از امر مطلق ارائه می‌کند تا کلیت و ضرورت قوانین اخلاقی را در عرصه اخلاق و با ابتنای بر عقلانیت تضمین کند. یکی از صورت‌بندی‌های امر مطلق صورت‌بندی اصل غایت فی‌نفسه است که بر اساس آن انسان باید به عنوان غایت فی‌نفسه لحاظ شود. هر انسانی یک شخص است نه شیء؛ از این‌رو کرامت ذاتی دارد و باید مورد احترام قرار گیرد. برخی اندیشمندان، از جمله دیوید کامیسکی، پل گویر، آلن وود، باربارا هرمن و ری لانگتون، تقریر وظیفه‌گرایانه از اندیشه کانتی را نمی‌پذیرند و یا دست‌کم معتقدند می‌توان تقریرهای غایت‌گرایانه، پیامدگرایانه و حتی ناپیامدگرایانه از اندیشه کانت داشت. به اعتقاد این مفسران، در نظریه اخلاقی کانت صورت‌بندی غایت فی‌نفسه و برخی مفاهیم و مضامین دیگر این امکان را فراهم می‌کند که بتوانیم نشان دهیم نظریه اخلاقی کانت نیز می‌تواند در زمره نظریه‌های ارزش‌محور و غایت‌گرا طبقه‌بندی شود. این رساله عهده‌دار بررسی این مسئله است. لذا نخست نظریه اخلاقی کانت را بر اساس مولفه‌های ارزش‌محور و الزام‌محور تبیین می‌کنیم. سپس مروری بر انسان‌شناسی اخلاقی کانت خواهیم داشت. درنهایت صورت‌بندی‌های امر مطلق را بیان می‌کنیم و ضمن تحلیل صورت‌بندی غایت فی‌نفسه نشان می‌دهیم که تقریر غایت‌گرایانه از اندیشه اخلاقی کانت امری است ممکن. البته راه‌حل نهایی این مسئله را باید در فرااخلاق جست‌وجو کرد.
خداگونگی اخلاقی در آيين يهود؛ مفهومی در حال دگرديسی و تحول
نویسنده:
محمدحسن صالح
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
معرفت ادیان,
چکیده :
يكي از عناصر مهم در هر نظام اخلاقي، نظرية ارزش است كه بر اساس آن، ملاك درستي يا نادرستي اعمال در آن نظام اخلاقي تبيين مي گردد. در نظام اخلاقي يهود، نظرية ارزش از نوع غايت محور بوده كه آدمي با عمل به فضايل و دوري از رذايل اخلاقي، به غايت خداگونگي دست يافته و مستحق عناويني همچون مقدس، عادل و صديق مي گردد. اين تحقيق، بر آن است كه ضمن واكاوي لوازم و قلمرو مفهوم خداگونگي بر اساس منابع درون ديني، فرايند آن را بر اساس ادوار چهارگانه اخلاق يهودي تحليل نمايد. به نظر مي رسد، خداگونگي در ادوار اخلاقي پيش از مدرن، جايگاه خود را به عنوان غايت در نظام اخلاقي يهود حفظ كرد. اما در دوران مدرن و با تأثيرپذيري از نظريات كانت، اخلاق يهودي در حال تبدل ماهيت از غايت گرايي به وظيفه گرايي است. با اين حال، نمونه هايي از اصالت خداگونگي را مي توان در اين اخلاق مشاهده كرد.
صفحات :
از صفحه 85 تا 107
ساختار کلى نظام اخلاقى اسلام
نویسنده:
سید جعفر موسوى گیلانى, محمدرسول روزبه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
دین اسلام درختى است که ریشه هایش در توحید فرو رفته است و اخلاق میوه این درخت تنومند است. بنابراین، در دین اسلام اخلاق جنبه دینى پیدا کرده است. اخلاق اسلامى به لحاظ گستردگى، هم به پرسش هاى بنیادین اخلاق پاسخ مى دهد و هم انسان کامل و مطلوب را در حوزه صفات نفسانى و الگوهاى رفتارى مى نمایاند و هم راه کارهاى عملى را براى رسیدن به انسان کامل و عالى ترین مقامات معنوى نشان مى دهد. پژوهش حاضر تلاشى هرچند اندک در حوزه مباحث نظرى از مباحث اخلاق اسلامى است، و ما در این مقاله براى تبیین ساختارى، ابتدا تلاش کردیم دیدگاه هنجارى اخلاق اسلامى را بیان کنیم و سپس مبانى نظرى آن را برشمرده و تبیین نماییم.
صفحات :
از صفحه 13 تا 30
تاثیر رسانه بر تغییر الگوهای رفتاری و اخلاق رسانه ای
نویسنده:
سید مهدی خاموشی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
در جهان حاضر، وسایل ارتباط جمعی و رسانه های گروهی با انتقال اطلاعات و معلومات جدید و تاثیر بر افکار و عقاید عمومی نقش بسیار مهمی بر عهده دارند. سیر تحول سریع در عصر اطلاعات و لزوم مبادله هر چه بیشتر بین نظام های سنتی و مدرن، رسانه های گروهی را اهمیتی خاص بخشیده است تا جایی که بعضی از اندیشمندان معتقدند توسعه نظام های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی و پیشرفت رسانه ها و تکنولوژی های ارتباطی لازم و ملزوم یکدیگرند.
صفحات :
از صفحه 169 تا 181
بعد عملی مثال خیر در فلسفه‌های افلاطونی و ارسطویی
نویسنده:
علیرضا ارشادی‌فرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
افلاطون در دوره‌ افول امپراطوری آتن چشم به جهان می‌گشاید و به واسطه تعالیمی که در فلسفه هراکلیتوس می‌بیند، می‌فهمد که تاریخ بشری به موجب پیروی از قانون سیلان دایمی رو به سوی یک تباهی دارد. او با پذیرش این اصل و برای یافتن پاسخی در باب چگونگی اعراض از این تباهی، به تعالیم سقراط روی می‌آورد. تعریف جویی سقراط به او نشان می‌دهد که تعاریف، برخلاف متعلقاتشان همواره ثابت می‌مانند. افلاطون برای مستدل کردن تعالیم سقراط نظریه مثل را بر می‎‌سازد. این نظریه درصدد بیان این حقیقت است که هستی واقعی نه در جهان محسوس بلکه در جهان معقول خانه دارد. بر این اساس حکومت‌های زمینی، حکومت‌هایی هستند که قانون تباهی در آنها جاری است. تنها حکومتی که از این تباهی می‌گریزد، حکومت فیلسوفان است. در آرمان‌شهر، فیلسوفان به موجب دانشی که از جهان مثل و در راس آنها مثال خیر دارند، می‌توانند به تربیت شهروندان پرداخته و فضایل را در جان آنها موکد کنند و کل شهر را نیک‌بخت سازند. بی‌شک این نیک‌بختی در سایه دانشی که حاکمان درباره مثال خیر دارند، حاصل می‌شود.ارسطو در مواجهه با آموزه‌های استادش در باب مثل و مثال خیر، ضمن آنکه با کل نظریه مثل مخالفت می‌کند این نظر را نیز مطرح می‌سازد که حتی اگر ما به نظریه مثل قایل شویم، این نظریه نمی‌تواند در حکمت عملی ما را یاری کند. چرا که به موجب آموزه تقسیم علوم، موضوعات حکمت عملی برخلاف حکمت نظری، ثابت نیستند و ما در این حوزه فقط می‌توانیم به قواعد عام استثناپذیر رضایت دهیم. پس مثال خیر افلاطون مفهومی پوچ است که در حوزه عمل کارآیی ندارد و ما در این حوزه فقط می‌توانیم به مطالعه قواعدی بپردازیم که به خیر زندگی بشری بیانجامد. این خیر را دانش سیاست می‌تواند برآورده سازد. سیاستمدار باید بر مبنای دانشی که از نفس بشر دارد، شهروندان خود را فضیلت‌مند سازد. این فضایل در حوزه فضایل نفسانی با انتخاب قاعده حد وسط حاصل می‌آید. در حوزه فضایل عقلانی نیز آنچه بالاترین قوه نفس بشری را بالفعل می‌کند، حکمت نظری است. چون با فعالیت نظری میتوانیم در سعادتی که خدا همیشه از آن برخوردار است، مشارکت کنیم و از شریف‌ترین لذایذ بهره‌مند شویم. در این پایان‌نامه بر آن هستیم تا نشان دهیم که به رغم اعراض ارسطو از مثال خیر در بعد عملی، او همچنان فیلسوفی خیرگرا و غایت‌گرا باقی می‌ماند.
رابطه‌ی اخلاق و سیاست در اندیشه‌ی ارسطو
نویسنده:
مهدی شریفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اخلاق چنان‌که می‌نماید دانشی است که به بایدها و نبایدهای رفتار فردی انسان می‌پردازد؛ و سیاست علمی است که درباره‌ی یک گروه یا همه‌ی افراد یک جامعه بحث می‌کند. شاید به همین خاطر است که برخی معتقد شده‌اند که اخلاق و سیاست ارتباطی بایکدیگر ندارد، یا نباید داشته باشند.اندیشمندان یونان باستان از جمله ارسطو متونی را در این‌باره از خود به یادگار گذاشته‌اند. اکنون سوال اصلی تحقیق، این است که «ارسطو مناسبات اخلاق و سیاست را چگونه و با چه استدلالی برقرار کرده است؟» و نیز این‌که «آیا ارسطو در این پیوند یکی را بر دیگری ترجیح داده است یا خیر؟».این تحقیق برای این که رابطه اخلاق و سیاست را از منظر ارسطو تبیین نماید، پس از ارائه‌ی تصویری از دو مقوله‌ی اخلاق و سیاست، با روش تحلیل کیفی متن، نخست به نگاه سیاسی ارسطو به اخلاق پرداخته و سپس با استناد به دیدگاه‌های او در کتاب سیاست، به دنبال اثبات نگاه اخلاقی ارسطو به سیاست می‌باشد.آنچه این تحقیق بدان دست یافته است این است که: در فلسفه‌ی ارسطو، اخلاق به دو معنا به کار می‌رود، یک معنای عام و یک معنای خاص. از آنجا که در معنای عام، حکمت عملی ارسطو شامل اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن می‌شود، می‌توان گفت وی سیاست را تابع اخلاق می‌داند. اما در معنای خاص چون مراد وی همان اخلاق در ابعاد فردی است، یعنی دانشی که از بایدها و نبایدها و خیر فردی بحث می‌کند. به این معنا می‌توان قضاوت آنانی که اخلاق را تابع سیاست می‌دانند صحیح به شمار آورد. چون در اولی خیر فرد و در دومی خیر افراد حاصل می‌شود.چنین است که با تفکیک دو معنای عام و خاص از اخلاق، هر دو نتیجه‌گیری صحیح به نظر می‌آید و از این منظر است که می‌توان گفت: در اندیشه‌ی ارسطو، اخلاق و سیاست، هر دو، ترجمان یکدیگرند.
رابطه دین و اخلاق در قرآن
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
کلیدواژه‌های فرعی :
نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , غایت گرایی , واقع نمایی گزاره های اخلاقی , معاد(کلام) , اوستا , تورات , نظریه امر الهی (فرا اخلاق) , گزاره اخلاقی , گزاره دینی , باورهای اخلاقی , اتحاد دین و‌ اخلاق , تباین دین و اخلاق , تعامل دین و اخلاق , حسن و قبح اخلاقی , علم اخلاق , صراط مستقیم ( قرآن ) , اخلاق حداقلی , فلسفه دین , رویکرد تجربی-بیانی , معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) , معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) , اعتباری((مفاهیم ارزشی)، مقابل مفاهیم وهمی) , دستور اخلاقی , دستور اخلاقی و شریعت , نیازمندی دین به اخلاق , وابستگی اخلاق به دین , اخلاق حداکثری , رویکرد جامعه شناسانه به دین , رویکرد عقلی و منطقی به دین , رویکرد نقلی و درون دینی به دین , گزاره غیردینی , قلمرو اخلاق در قرآن , فلسفه و گزاره های اخلاقی , قلمرو دین در عرصه اخلاق , ضمانت اجرایی احکام اخلاقی , نیاز خداشناسی به اخلاق , تفسیر المیزان (کتاب) , نسبت = رابطه = ارتباط = ربط ,
چکیده :
دانش اخلاق به حوزه‌های مختلف توصیفی و توصیه‌ای در زمینه مباحث معرفت‌شناختی، منطقی و ارزشی می‌پردازد. تبیین رابطه اخلاق و دین، یکی از مباحث گسترده اخلاق‌پژوهی است. اخلاق در اینجا به معنای گزاره‌ها و علم اخلاق و دین نیز به معنای حقایقی است که بیانگر بینش، منش و کنش دنیوی در راستای سعادت انسانی باشند. در تبیین ارتباط اخلاق و دین، سه رویکرد وجود دارد که عبارتند از: تباین، اتحاد و تعامل. نگارنده با بهره‌گیری از آیات قرآن به نظریه تعامل اخلاق و دین روی آورده و نیازمندی‌های دین به اخلاق و وابستگی اخلاق به دین را تبیین کرده است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 52
مقایسه نظریه وظیفه‌گرایی مرکب فرانکنا با نظریه اخلاقی علامه جعفری
نویسنده:
محمد‌امیر سیاوش‌حقیقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریه های فلسفه اخلاق غالبا دو طیف وظیفه گرایی و غایت انگاری را دنبال می کنند. یک گروه به دنبال نتایج اخلاقی اخلاق هستند و گروه دیگر به دنبال نتایج غیر اخلاقی برای تعیین معیار تشخیص خوب و یا بدافعال انسان. در این میان هر دو گروه طرفداران و منتقدینی دارند که به دنبال اثبات حقانیت خود و یا افشای کاستی های نظریه های رقیب ،تلاشهایی نموده اند.کانت، جرمی بنتام و راس از بنیان گزاران این نوع تبیین هستند. در این میان ویلیام کی فرانکنا ی معاصر به تدوین نظریه وظیفه گرایی مرکب همت گمارد. نظریه وظیفه گرایی مرکب با در نظر گرفتن دو اصل عدالت و سودو با نظر به الزامات هر دو طیف نظریات وظیفه گرایی و سود گراییکاستی های یکی را با مدد دیگری ترمیم می کند. در بینمعاصرین ، علامه محمد تقی جعفری بر این باور بود که بدون در نظر گرفتن بعد موحد و معاد اندیش انسان ، هر کدام از این دو نظریه نمی توانند مسیر سعادت و کمال را برای ابنا بشر ترسیم نمایند. لذا با طرح نظریه اخلاق کمالی ، مسیر هر دو نظریه را به سمت تعالی تغییر داده و اندیشه ایی نو در این عرصه ، با رویکرد دینی رقم خورده است.این تحقیق در صدد مقایسه و بررسی دو نظریه وظیفه گرایی مرکب فرانکنا و اخلاق کمالی مرحوم علامه جعفری با رویکرد اخلاق هنجاری و نگاه نقدانه ی این دو اندیشمند به نگاه وظیفه گرایی و سود گرایی صرف است.
رابطه عرفان و سیاست در صحیفه سجادیه
نویسنده:
ابراهیم برزگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله محقق سعی بر آن دارد تا با طرح پرسش هایی در باب رابطه عرفان و سیاست و غواصی در اقیانوس صحیفه، متن را به نطق وادارد و پاس خهای<br /> خود را از آن اخذ کند. برخلاف دیدگاه هایی که قایل به امتناع تأسیس اندیشه سیاسی و رفتار سیاسی در حوزة عرفان می باشند، فرضیه و مدعای نویسنده بر<br /> این است که تعالیم دینی امام در قالب ادعیه موجود در صحیفه سجادیه می تواند به تأسیس اندیشه سیاسی، گرایش سیاسی و رفتار سیاسی بینجامد.
صفحات :
از صفحه 23 تا 46
  • تعداد رکورد ها : 15