جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 20
خرافه از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه
نویسنده:
اعظم خود
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهطبع کنجکاوبشر او را به جستجو و بررسی اسباب و علل حوادث بر می انگیزد و انسان را وا می دارد تا درباره ی پیدایش جهان و سبب آفرینش آسمان و زمین و حوادث جوی و زمینی بیندیشد.بدیهی است بشر نمی تواند همواره پاسخ هائی صحیح و مبتنی بر اصول علمی بیابد و لذا گاه از قوه ی تصور وخیالبهره جسته،پاسخ هائی برای سوالات خود می تراشد و بدین سان به وادی موهومات و خرافات در می غلتد.یکی از خطرهائی که بنیان زندگی را تهدید می کند و آدمی را از مسیر صحیح حرکت منحرف می سازد، خرافه است.خرافه یعنی هر امری که علم و عقل و دین آن را تأیید نکند ،مردم به آن معتقد بوده و از مخالفت با آن هراس داشته باشند.زمینه ها و عوامل بسیاری از جمله جهل و نادانی،تقلید کورکورانه،تعصب،غلو و ...در پیدایش خرافات و رواج آن در بین جوامع دخیل بوده اند.خرافات را به لحاظ میزان ثبات و نهادینگی آنها در باورهای مردم می توان به دو دسته ی اجتماعی، اعتقادیتقسیم نموده ،اعتقاد به خرافه – در بعضی موارد _منجر به جاری ساختن احکام ساختگی، خواهد شد.قرآن کریمو نهج البلاغه برای از بین بردن خرافات و رهائی از چنگال توهمات دو شیوه را پی گرفته اند،از طریق سلبی، یکایک عقاید خرافی را با بیاناتی محکم و روشن ،مهمل و بی اثر معرفی ساخته و در مقابل به اندیشه ای سالم یا سنتی شایسته و صحیح ارشاد می نمایند از طریق ایجابی با دعوت به تفکر صحیح ،تعقل و بسط علم و فرهنگ هر گونه نفوذ و مدخلیت خرافات را از صحنه ی زندگی ساقط می نمایند؛ تا این که چراغ معرفت در حیات آدمی فروزان گردد و ریشه ی خرافه و خرافه سازی را بسوزاند.واقعیت امر حاکی از آن است که انسان با بهره گیری از قرآن کریم و نهج البلاغه و منطق عقل و برخورداری از علم و دانش ،می تواند زندگی خود را به گونه ای سامان بخشد که کوچکترین خرافه ای در آن راه نیابد.کلید واژه ها:خرافه ، جهل، تقلید ،ترس ،تعصب ، غلو .
جایگاه و آثار دعا در نظام هستی
نویسنده:
حیدر هنردوست
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در عرصه ی دین پژوهی بعد از قرآن کریم و روایات حضرات معصومین علیه السلام موضوعات زیادی وجود دارد که هنوز قابل تحقیق و بررسی است و چه بسا موضوعاتی وجود دارد که گرچه در طول زمان شرح و بسط زیادی به ان افزوده شده است ولی نگاه تحقیقی در آن کم تر به چشم می خورد. کار و اثری که می تواند از نظر نگارنده قابل قبول باشد باید دو ویژگی داشته باشد: 1- تحقیقی و علمی باشد 2- در عین اینکه تحقیقی است به زبان ساده و روان تدوین گردیده باشد. موضوعاتی که به عنوان موضوعات ضروری و جزء پژوهش های دینی در حال حاضر به چشم می خورد زیاد است اما از میان این موضوعات گوناگون آنچه را که بنده به عنوان یک ضوروت در دنیای امروز تشخیص داده ام و آن را یکی از نیازهای واقعی مردم و جامعه دانسته ام عبارت است از جایگاه و آثار دعا در نظام هستی این موضوع از جهات مختلف طی چند فصل مورد بحث و تحقیق قرار گرفته است. فصول و مباحث آن به ترتیب زیر است: 1- در فصل اول به کلیات بحث پرداخته شده است و سعی شده است که ضرورت بحث اثبات شود و سوالات تحقیق مطرح گردیده و اشاره ی مختصری به پاسخ پرسش های مذکور گردد و جواب های تفصیلی به فصل های بعدی موکول شود. 2- در فصل کوشش شده است که مسابقه دعا در جوامع گذشته اثبات گردیده و سپس همین روی کرد در ادیان الهی لحاظ شود تا متوجه این امر باشیم که در متون ادیان سابق نیز وجود دارد.3- در فصل سوم دعا در آیات و روایات بررسی دشه است تانشان داده شود که متون دینی ما چه انداره توجه به امر عا مبذول داشته است.4- در فصل چهارم اشاراتی به آثار و برکات و تاثیرات علمی و عملی دعا گردیده و به خصوص از نگاه روانشناختی به این مساله بیشتر نگاه شده است.5- در فصل پنجم به رابطه دعا با اصل علیت و قضا و قدر توجه شده است و اینکه آیا با وجود جهان نظام مند (علت و معلولی) و اصل قضا و قدر دعا کردن فایده دارد و آیا دعا با این دو اصل در تضاد نیست و در نهایت اثبات شده است که دعا خود جزئی از همین نظام علی و معلولی و موافق با قضا و قدر است نه مخالف آن.
زبان نمادین دین از دیدگاه پل تیلیش بر مبنای کتاب الهیات نظام مند او
نویسنده:
مهدی میرهاشمی اسفهلان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
بررسی و تطبیق تفسیر آیات صفاتی خداوند بین تفسیر المیزان و تفسیر المنار
نویسنده:
مظهر نعمتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آیات صفات خداوند ، از جمله آیات متشابهی است که از یک سو با صفات خبری خداوند که یکی از اختلافی ترین مباحث کلامیست مرتبط می باشد و از طرفی دیگر با متشهابهات قرآن که قابل فهم بودن این آیات برای بشر و چگونگی رفع تشابه آنها حایز اهمیت است. سرو کار دارد. در طول تاریخ مباحث کلامی در اسلام، این گونه از آیات به دلیل اینکه در آنها صفاتی برای خداوند ثابت شده که مفاد ظاهری آنها موید تجسیم و تشبیه پروردگار است، زمینه ساز پیدایش گروه ها و مکاتب مختلفی در میان مسلمانان شده و سبب ایجاد مناظرات و بحث های عدیده ای در میان آنان گردیده است که گاه موجب تکفیرهم و در گیریهای تاسف باری در میان آنان گشته است. لذا با عنایت به اینکه دین اسلام دین وحدت و یکپارچگیست و آیات قرآن الهام بخش صلح و آشتی در بین مسلمانان است، و با توجه به وسعت این گونه آیات در قرآن، مساله ای که هر پژوهشگر دینی را به کنجکاوی واداشته و در پی رسیدن به جواب آن است، علت و زمینه های بروز اختلاف بین گروه های تفسیری این گونه آیات از طرفی و چگونگی رسیدن به اعتقادی متعادل در خصوص تفسیر این آیات می باشد. گرچه ممکن است گفته شود چنین مسایلی از مباحث اختلافی قرون اولیه اسلامی بوده و پژوهش در آنها، جزء ضروریات در عصر حاضر نمی باشد، اما با توجه به ظهور مجدد عقاید تندی از سوی یکی از مکاتب تفسیری آیات صفات، که اخیرا در برخی جوامع اسلامی مشاهده می شود بطوریکه هیچ مخالفی را بر نمی تابد و حق را منحصرا در عقیه و نظر خود می بیند، بررسی ریشه ای این مساله جهت پرهیز از هر گونه افراطی گری در این باره ضرورت می یابد، لذا جهت دست یابی در حد امکان به این مهم بررسی و تطبیق دو تفسیر وزین المنار و المیزان را در زمینه ی تفسیر آیات صفات خداوند، برگزیدم بدان جهت که این تفاسیر از یک طرف از قله های رفیع تفسیر قرآن در جهان اسلام بوده و از جهتی دیگر این تفاسیر نمایندگان بزرگ دو حوزه ی اندیشه ی اسلامی هستند که نماینده ی اهل تشیع و مشربی فلسفی. با نگاهی به نظرات متفاوت پیرامون تفسیر آیات صفات می توان به دو شیوه ی کلی مثبتین (سلف) با تاکید بر اثبات صفات خبری موجود در این آیات برای خداوند موولین (خلف) با تکیه بر تنزیه خداوند از این صفات، رسید، اگر چه اصول مورد تاکید هر کدام مورد پذیرش دیگری هم می باشد اما در درون هر کدام از این شیوه ها، افراط و تفریطهایی در اصول یاد شده صورت گرفت، که منجر به روییدن مکاتب منحرفی همچون مجسمه در گروه اول به سبب تسامح در تنزیه خداوند و باطنیه در گروه دوم به دلیل تأویل بی حد و حصر آیات صفات خداوند ، گردید. با تطبیق و بررسی تفسیر آیات صفات در دو تفسیر المنار و المیزان می توان به این نتیجه رسید که اعتقاد به تجسیم خداوند و تأویل بی حد و حصر آیات صفاتی خداوند، مورد پذیرش هیچکدام از صاحبان آنها نمی باشد، گرچه در تفسیر المنار با اعتماد برفهم اکثر اصحاب و باور به عدم تحریف این دسته از آیات روش اثبات مقبول از نوع تفویض، اعلام گردیده و در تفسیر المیزان هم با پیروی از اهل بیت (ع) و گرفتن اصل معنا با حذف لوازم امکانی، روش اثبات مقبول از نوع ظهور تصدیقی اتخاذ شده است ام به دلیل هم عقیده بودن صاحبان آنها در بسیاری از اصول و مبانی تفسیر این آیات، شاهد بکارگیری معنای کنایه ای و مجازی در تمام آیات در المیزان و در اکثر آیات درالمنار می باشیم. که این نتایج در المیزان با توجه به اعمال شیوه ی مذکور مورد انتظار بوده اما در المنار با شیوه ی اعلامی در آن، همخوانی ندارد، که علت آن را می توان به دو علت دانست‌:‌یکی بهره گیری بیشتر از معنای آیات و دیگری تأویل ندانستن معانی کنایه ای و مجازی آیات. امید است با این کار و بررسی های دیگری به همین شکل به همانندیهای زیادی در مکاتب به ظاهر غیر همسو دست یافته ، از جدلهای بی فایده در این موارد کاسته شده و قدمی در ایجاد وحدت جامعه ی اسلامی برداشته شود.
نفس از دیدگاه علامه طباطبائی (ره)
نویسنده:
قمر مهدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پایان‌نامه مشتمل بر پنج فصل است: فصل اول: کلیات، تاریخچه نفس و معانی نفس و روح در لغت و قرآن مطرح شده است. فصل دوم:به تعریف نفس و اثبات آن پرداخته شده و دلایل متعددی از فلاسفه و بالخصوص از علامه طباطبائی اقامه شده است. فصل سوم: به اثبات "تجرد نفس" اختصاص دارد و توضیح داده می‌شود که نفس یک حقیقت مجرد و جدا از بدن می‌باشد. فصل چهارم: سخن در باب حدوث یا قدم نفس است به فرض اینکه حادث است حدوث آن روحانی است یا جسمانی؟ در این موضوع بین فلاسفه اختلاف شدید وجود دارد. افلاطون اعتقاد به قدیم بودن نفس دارد، ابن‌سینا برخلاف آن به حدوث نفس معتقد است البته حدوث روحانی نفس نه جسمانی ولی ملاصدرا و شاگردان وی از جمله مرحوم علامه طباطبائی قائل به حدوث جسمانی نفس می‌باشند. فصل پنجم: درباره ارتباط نفس و بدن می‌باشد و نظرات فلاسفه در این زمینه ارائه شده است از جمله افلاطون به اصالت نفس قائل است و بدن را فرع آن می‌دند و ارتباط نفس و بدن را از نوع ارتباط مرغ با آشیانه می‌داند ولی ارسطو نفس و بدن را درحقیقت مستقل و ارتباط بین آن دو را از نوع ارتباط بین صورت و ماده می‌داند ولی ملاصدرا و علامه طباطبائی بنابر حکمه متعالیه بین نفس و بدن هیچ جدائی نمی‌بیند و نفس را مرتبه عالی و بدن را مرتبه نازل آن حقیقت می‌دانند.
ماهیت و مبانی کلامی تکلیف
نویسنده:
محمد هاشم مسعودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تکلیف از نظر بسیاری از علما و متکلمان امامیه، به‌معنای اراده تشریعی خداوند است که به انجام یا ترک کاری از سوی مکلفین، تعلق می‌گیرد. دسترسی مکلفین به پاداش و ثواب اخروی، وجود تکالیف را ضروری می‌سازد؛ همچنین انسان به‌عنوان یک موجود اجتماعی، برای ادامه حیات و رفع نیازهای خود، نیازمند قوانین جامع و کاملی است که بتواند نظم و عدالت را در جامعه برقرار سازد، از هرگونه پیامد منفی به‌دور باشد، و زمینه رشد و کمال و سعادت انسان را فراهم نماید. و از آن‌جایی که تنها خداوند به تمام رمز و راز و نیازهای انسان آگاهی کامل دارد، فقط او می‌تواند چنین قوانینی را در قالب تکلیف وضع نماید. این تکالیف، در واقع راه رسیدن به حقوق انسانی است، و اگر انسان می‌خواهد که به کمال و برتری دست یابد، باید به تکالیف و قوانین الهی عمل نماید. حسن و قبح عقلی، مالکیت خداوند، حاکمیت خدا، قاعده لطف، حکمت الهی، رحمت و عدالت الهی را می‌توان جزء مهم‌ترین مبانی کلامی وضع تکالیف از سوی خدا برای بشر دانست. همچنین وضع این تکالیف، زمانی معنا خواهد داشت که قدرت، آزادی و اختیار انسان را به‌عنوان مبانی انسان‌شناسانه تکلیف بپذیریم. اگرچه درباره اختیار و آزادی انسان، میان متکلمان مسلمان اختلاف‌نظر شدیدی وجود دارد، اما نظریه "امر بین الامرین" که رویکرد کلامی شیعه از آن حمایت می‌کند، تنها اندیشه‌ای است که از هرگونه عوارض و لوازم فاسد به‌دور است، و بر اساس آن انسان‌ها در عقیده، رفتار و گفتار خود، از اختیار و آزادی برخوردارند؛ اما این آزادی مطلق نیست بلکه دارای شرایط و حدود می‌باشد. اساساً پذیرش اسلام به‌معنای پذیرفتن این امر است که در قلمرو آزادی باید حقوق الهی در نظر گرفته شود و رهنمودها و تکالیف خداوند به‌کار گرفته شود.
مبانی و اصول اخلاق عرفانی
نویسنده:
حسین مهدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش درباره مبنای و اصول اخلاق عرفانی پرداخته که شامل کلیات بحث و در دو بخش و خاتمه تنظیم گردید. کلیات حاوی تعریف مفاهیم کلیدی و ربط بین آنها می باشد. بخش اول مربوط به مبانی اخلاق عرفانی است که شامل سه تا فصل می باشد. فصل اول مربوط به مبانی معرفت شناختی است که شامل تعریف معرفت عرفانی و اقسام معرفت و نظریات عرفا درباره معرفت عرفانی است فصل دوم مربوط به مبانی هستی شناختی است که در این فصل درباره وجود بحث و بررسی شده است. فصل سوم مربوط به مبانی انسان شناختی است که شامل دو بعد انسان و عقل و اراده و اختیار انسان و قابلیت انسان برای تجلی اسماء و صفات می باشد. بخش دوم حاوی اصول اخلاق عرفانی است که در این بخش نه تا اصول (اعتدال،‌اخلص، تدرج،‌تعقل و تفکر،‌تغافل تمکن حریت عبودیت و کرامت) بیان شدند. و در خاتمه خلاصه کلیات و خلاصه هر دو بخش و نتایج بدست آمده از آنها مطرح گردیده است.
مفهوم هجرت از منظر قرآن و عترت (ع)
نویسنده:
حمیدالله عادلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هجرت در لغت به‌معنای مفارقت بوده، و در اصطلاح به‌معنای مهاجرت از سرزمین کفر به سرزمین اسلامی است؛ سرزمینی که مهاجر بتواند با کتاب و سنت پیامبر اسلام( آشنا شود و به آن عمل نماید. بر این اساس، هجرت در لسان قرآن و روایات، به‌عنوان یک اصل سازنده که دارای ابعاد مختلف اخلاقی، سیاسی، مذهبی، فرهنگی، علمی، تربیتی و اقتصادی می‌باشد، مطرح شده است. با توجه به پیامدهای مثبت هجرت می‌توان گفت که هجرت می‌تواند هم تکامل معنوی و هم تکامل مادی را در پی داشته باشد. هجرت دارای اقسامی است؛ هجرت اخلاقی و رهایی‌بخش؛ هجرت از سرزمین کفر و شرک و محیط آلوده برای حفظ دین و جان؛ هجرت علمی برای کسب علم و معرفت و فراگیری احکام الهی؛ هجرت تبلیغی به‌منظور تبلیغ دین اسلام و رساندن پیام دین به سایر انسان‌ها؛ هجرت عبرت‌انگیز برای عبرت گرفتن از سرنوشت اقوام پیشین؛ و هجرت اقتصادی با هدف بهبود بخشیدن به وضع اقتصادی. از سوی دیگر، هجرت از آثار و فواید معنوی و مادی نیز برخوردار است، که آمرزش گناهان و رفتن به بهشت، جزء آثار معنوی آن به‌شمار می‌رود. اموری از قبیل گشایش در زندگی را نیز می‌توان جزء آثار مادی هجرت دانست. در قرآن کریم از هجرت ابراهیم(، هجرت موسی(، هجرت اصحاب کهف، و هجرت پیامبر گرامی اسلام( نام برده شده است. بررسی تاریخ صدر اسلام نیز نشان می‌دهد که بنای نخستین مسجد در اسلام، تاسیس حکومت دینی، ایجاد اخوت بین انصار و مهاجرین و اذن جهاد، از مهم‌ترین پیامدهای هجرت مسلمانان صدر اسلام به‌شمار می‌رود. مسأله هجرت در قرآن از ویژگی‌هایی همچون ایمان، جهاد و صبر برخوردار است. در حقیقت، هجرت از صفات مومنین واقعی بوده، و موجب تحمل سختی‌ها گردیده، و عامل اصلی پیروزی اسلام در برابر دشمنان دین می‌باشد.
پژوهشی در حقیقت و معنای عبادت و عبودیت
نویسنده:
علی ناصری فرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بندگی خدا از سوی انسان در قالب عبادت، بروز پیدا می‌کند اما این عبادت زمانی ارزش خواهد داشت که برخوردار از عبودیت و برخاسته از آن باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی حقیقت عبادت و رابطه آن با عبودیت پرداخته است. عبادت به‌معنای برقراری ارتباط با معبود و بیان احساسات نسبت به اوست. این عبادت می‌تواند به‌صورت لفظی و یا در قالب پرستش عملی صورت بگیرد. قرآن کریم، هدف از خلقت انسان و بعثت انبیا را عبادت خدا دانسته است، و بلکه در جهان آفرینش، تمام موجودات نیازمند عبادت خدا هستند. حقیقت عبادت، اظهار خضوع و خشوع بی‌نهایت، و انقطاع از خلق در محضر حق است که البته تنها در پرتو اخلاق می‌توان به این حقیقت دست یافت. بر اساس آیات قرآن و روایات، عبادت صحیح می‌تواند آثاری مانند عدم غفلت از خدا، رسیدن به مقام یقین و شهود، قرب الهی، استجابت دعا و درمان بیماری‌های جسم و روح را در پی داشته باشد. و اما عبودیت به‌معنای اطاعت و فرمان‌برداری مطلق، همراه با سرسپردگی و تسلیم بی‌قید و شرط در برابر اراده و فرمان معبود است. در قرآن، پیامبران و مقربان درگاه الهی با عنوان "عبد" یاد شده‌اند. عرفای اسلامی هم عنوان و مقام "عبدالله" را برای آخرین و بالاترین مرتبه عبودیت به‌کار برده‌اند و هر کسی را شایسته این مقام نمی‌دانند. دستیابی به رحمت و علم الهی، عدم تسلط شیطان، عدم عصیان، رسیدن به قدرت و توانایی و بهشت جاویدان از آثار عبودیت است. میان عبادت و عبودیت، رابطه عام و خاص مطلق وجود دارد یعنی هر عبادتی عبودیت نیست ولی هر عبودیتی، عبادت است. همچنین عبودیت از نظر آموزه‌های اسلامی، برتر و مقدم بر عبادت است و اصل دین بر عبودیت استوار است نه عبادت، در مجموع، عبادت و عبودیتی مطلوب شارع است که بدون افراط و تفریط باشد و هیچ‌گونه محدودیت، بدعت و تحریفی در آن صورت نگیرد.
  • تعداد رکورد ها : 20