جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
نماد
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 66
منابع و قواعد تعبیر رویا در متون حکمی و عرفانی
نویسنده:
افراسیابی‌ غلامرضا, کمیلی مختار
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
هدف این مقاله، بررسی و بیان منابع و قواعدی است که اهل عرفان و حکمت و معبران، درتاویل و تعبیر رویا از آنها استفاده می کردند. اگر رویا را به یک متن تاویل پذیر تشبیه کنیم، دریافت می شود که خوابگزاران قدیم، در تاویل این متن، هم به عبارات متن یا نمادها، هم به احوال نویسنده متن و هم به اوضاع تاریخی و شرایط اجتماعی وی نظر داشتند. به سخنی دیگر، خوابگزاران قدما برسه پایه قرار داشت: نمادهای رویا، احوال بیننده رویا و شرایط زمان و مکانی ای که رویا در آن دیده شده است.خوابگزاران قدیم در تعبیر و تاویل نمادهای رویا، به منابع و ماخذی استناد می جستند؛ قرآن مجید و احادیث و امثال، از مهمترین منابع آنان در تعبیر رویا بود. یافتن تناسب های میان نمادها و معنی آنها، از طریق عقل یا دل نیز از راه های پی بردن به مفهوم و معنی صور ظاهر شده در رویا، بود. توجه به احوال بیننده رویا نیز در تاویل و تعبیر نقش به سزایی داشت. از این رو، دین، زبان و حرفه رویا بین، به هنگام تعبیر، مورد سوال قرارمی گرفت. به جز توجه به احوال شخصی که خواب دیده است، زمان و مکان دیدن رویا، در تعبیر و تاویل نقش مهمی ایفا می کرد.در این مقاله، ضمن بررسی و تحلیل منابع و قواعد رویا ازدیدگاه قدما، نظریه های روانکاوان معاصر نیز در پاره ای موارد، نقل شده است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 148
مشخصات اثر
در پرتو انوار معنوی (تحلیلی ازساختار تجربه عرفانی عرفا در باب نماد نور)
نویسنده:
وفایی عباسعلی, نزهت بهمن
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
مثنوی , نور , مولانا , نماد
چکیده :
نماد «نور» نشانه اصلی و کلید معنایی در فهم متون عرفانی است. یافتن دلالت معنایی نشانه های متون عرفانی به خاطر مناسبات منطقی ومنظم درونی نشانه ها، درک ژرفای معانی را آسان می کند. به گمان در تفاسیری که عرفا از «نور خدا» ارایه می دهند اندیشه عرفانی «اتحاد با مطلق» سر مشق مفسران بوده است. معانی و مفاهیم نمادین «نور» بنا به تجارب عرفانی و روحانی صوفیه مختلف است، لیکن مسایل و موضوعات بنیادینی چون، «خود شناسی»، «خداشناسی» و «وحدت وجود» در چارچوب اساسی تجربه عرفانی آنان نیز مشاهده می شود. در این نوشته سعی شده  است که ضمن بسط و تحلیل ساختار معنایی و محتوایی تجارب مشایخ بزرگ و برجسته عرفان در مورد «نور خدا»، بازتاب اندیشه های خداشناسانه عرفای نخستین نیز در گفتارهای آنان تشریح گردد.
صفحات :
از صفحه 169 تا 198
مشخصات اثر
شیوه های نمادپردازی در داستانی از مثنوی
نویسنده:
خسروی حسین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در این مقاله روش نمادپردازی مولوی با بررسی یکی از داستان های مثنوی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. شیوه نمادپردازی شاعر در این داستان به دو صورت نشان داده شده: ابتدا تحلیل نمادشناسانه داستان ارایه می شود، سپس نموداری که سیر معنا یا اوج و فرود آن را نمایش می دهد.نماد یا سمبل یکی از انواع صورخیال شاعرانه است که به جهت تعدد مفاهیم و ظرفیت معنایی گسترده ای که دارد در مرتبه ای فراتر از استعاره قرار می گیرد. در این مقاله برای نشان دادن تفاوت های نماد و استعاره، بحثی در چگونگی ساخته شدن نماد (تشبیه ¬ استعاره ¬ سمبل) و با محوریت دو واژه «ماه» و «خورشید» مطرح شده است.عنوان داستان مورد نظر در مثنوی «رفتن گرگ و روباه در خدمت شیر به شکار» است و در بررسی آن، معانی سمبلیک واژه «شیر» - که از نمادهای مورد علاقه مولاناست - شرح داده شده است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 53
مشخصات اثر
نمادگرایی در هنر مقدس از منظر گنون و شوان
نویسنده:
ندا نیک‌فرجام
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مبانی هستی شناسی سنت‌گرایان بر اساس چیدمان طولی مراتب هستی و شرح ظهور کثرت از وحدت، اصل مهم اندیشه‌ی ایشان، یعنی وجود یک نمادگرایی یا سمبولیسم کلی را تبیین و اثبات می‌نماید. سمبولیسم در کنار موضوع و نحوه‌ی اجرای معنوی، یکی از ارکان اصلی هنر مقدس را تشکیل می‌دهد. کلیه‌ی مراتب هستی، حقایق بی‌صورت را بواسطه‌ی رمزپردازی در قالب هنر قدسی، مناسک، اسطوره‌ها و... به نمود می‌رسانند. از منظر گنون هر آنچه که وجود دارد اگر در این سلسله مراتب کلی سهیم نباشد، عدم صرف است. کلیه‌ی هستی‌های عالم محسوس و حتی کلمات و صور هنری نیز می‌توانند یک تجلی از تجلیات امر مطلق باشند. در این پژوهش سعی بر آن است تامهم‌ترین وجوه رمز و نماد سنتی در قلمروی عالم محسوس از منظر گنون بررسی گردد. نگاه سنت به مقوله‌ی نماد، وجودشناسانه بوده و با آن مفهوم عرضی از نماد که امروزه در هنر دیده می‌شود، بسیار متفاوت و وسیع‌تر است و به نوعی آنرا در بر می‌گیرد. پذیرش سمبولیسم کلی و توجه به معنای مابعدالطبیعی نماد و رمز، راهی برای برداشتن حجاب ظاهر و رسیدن به باطن و مثال اعلای نماد و در نتیجه نزدیک‌تر شدن به حقیقت مطلق است.
مشخصات اثر
بررسی نمادگرایی در سیرالعباد الی المعاد سنایی و ارداویراف نامه
نویسنده:
مرضیه کسرایی، حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مرگ و زندگیِ پس از آن، از معماهای بزرگی است که همواره ذهن انسان را به خود معطوف کرده است. در ادبیات شرق و غرب، آثاری در توصیف چگونگی این زندگی و عقیده به معاد در قالب داستان سفر به جهان دیگر یافت می شود. مثنوی سیر العباد الی المعاد اثر سنایی و ارداویراف نامه که از متون پهلوی در آیین زرتشتی است، دو نمونه از این سفرها هستند. این دو متن مبتنی بر تجربه عرفانی معاد، تصاویر و اشکال حیرت زا و هیجان آوری را از این زندگی منعکس می سازد. هدف از این مقاله بررسی مقایسه ای این دو اثر در شاخص ترین زمینه-های مشترک تجربه عرفانی است. ضمن این بررسی در پی تبیین این فرضیه هستیم که این توصیفات دور از تجربه معمول، مبتنی بر بیانی نمادین اند. بیان نمادین ضمن توصیف و تشریح یک تجربه بیان ناپذیر، نقش مهمی در خردپذیری و تقویت ایمان به عقیده معاد دارد. به این منظور سنایی و ارداویراف حقایق جاودانگی، بهشت، دوزخ و صور اعمال را در قالب نمادهایی همچون گذشتن از پای حد زمان، خواب هفت روزه، افلاک و ستارگان، موجودات وحشی، کنیز و ... تصویر می کنند.
مشخصات اثر
جستاری در چگونگی کارکرد نمادهای جانوران در اشعار صائب تبریزی و بیدل دهلوی
نویسنده:
سلاجقه پروین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
نماد , بیدل , صائب , جانوران
چکیده :
این مقاله، تحلیل نشانه شناسانه تعدادی از نمادهای جانوران در شعر صائب تبریزی و بیدل دهلوی، دو شاعر برجسته سبک هندی است. هدف اصلی از این بررسی، نمایش چگونگی کارکرد نمادهای جانوران در ساختار زبان شاعرانه است. این نمادها به شکل بن مایه های اصلی، در دوره های مختلف و در آثار ادبی تکرار می شوند و با توجه به مقتضای حال، محور دلالتی آنها را گسترش می دهند. پایه تحلیلی این بررسی به طور عمده، بر موقعیت نمادین این نشانه ها در شعر بنا شده است و ضمن تحلیل کارکرد و نقش این نشانه های نمادین در گسترش دامنه معنایی اشعار مورد نظر، نوعی طبقه بندی صوری بر اساس پیش فرض های دلالتی نقش این جانوران در حافظه اجتماعی و ذهنیت راوی این سروده ها در نظر گرفته شده است.
صفحات :
از صفحه 121 تا 140
مشخصات اثر
بررسی و تحلیل آرایه نماد در سروده ‌های قیصر امین ‌پور
نویسنده:
محمدی علی, زارعی جمیله
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در سروده های قیصر امین پور دو دسته نماد می توان یافت. یکی نمادهای مرسوم که با نمادهای معمول در ادبیات فارسی و کاربردهای نمادین دیگر شاعران به نوعی همپوشانی دارد. در این مورد هر چند امین پور کوشیده است که در حوزه این ابزار زیبایی آفرین نوآوری هایی داشته باشد؛ میان نمادهای او و دیگران اشتراکاتی می توان یافت. نمادهای دیگری که در سروده های امین پور قابل توجه هستند، نمادهای ابداعی یا نمادهایی هستند که پیش از قیصر در شعر فارسی دیده نمی ‌شوند. درست است که در این مورد می توان امین پور را نوآور ساخت های نمادین دانست؛ اما نباید فراموش کرد که خاستگاه هر دو نوع نماد به کار رفته؛ طبیعت، باورها و اعتقادات مذهبی و ملی او است. برخی از نتایجی که نویسندگان این مقاله با بررسی نماد در سروده های امین پور به آنها دست یافته اند؛ عبارت است از:1. خاستگاه بیشتر نمادهای امین پور دین و مذهب است.2. دفتر شعری «تنفس صبح» بیشترین نماد را در خود جا داده است.3. لاله، رنگ های زرد، سرخ، سبز، کال و ... در سروده های او دارای معنای نمادین هستند.
صفحات :
از صفحه 147 تا 174
مشخصات اثر
خیال و جایگاه آن در چهره نگاری نقاشی ایرانی
نویسنده:
علی محمدی اردکانی جواد, گودرزی مصطفی, مراثی محسن
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
مقاله حاضر در نظر دارد تا به بررسی جایگاه و اهمیت خیال و همچنین تاثیر آن بر چهره نگاری در نقاشی ایرانی بپردازد. در این مقاله سعی بر آن است تا با بهره گیری از تفکر و نگرش عرفانی ایرانی و استفاده از آثار منظوم ادبیات پارسی و تطبیق آن با عناصر مورد اشاره در نقاشی ایرانی، تحلیلی بینامتنی ارائه گردد. در هر بخش نیز مستندات تصویری از مکاتب مختلف نقاشی ایرانی ارائه شده است تا به روشن شدن این امر که هنر تصویرگری ایران همواره و در طول تاریخ خود بهره مند از عنصر خیال بوده و با توسل به این تفکر خالق جهانی مثالی شده است، کمک نماید. بدین منظور در بخش نخست به خیال و جایگاه آن در نقاشی ایرانی پرداخته شده و در بخش های دیگر مقاله عناصر خیالی و مثالی ادبیات با چهره نگاری نقاشی ایرانی تطبیق یافته است. نتیجه حاصل از تحقیق آنکه، نقاشی ایرانی با بهره گیری از نمادها و نشانه های نهادینه شده در ادبیات منظوم که برآمده از نگرش خیال محور شاعران بوده به خلق انسان آرمانی و مثالی خود پرداخته، چنانکه این مشخصه را تا نقاشی نیمه نخست قاجار در سده سیزدهم هجری قمری به وضوح می توان شاهد بود.
صفحات :
از صفحه 55 تا 72
مشخصات اثر
تجلی اشارات عرفانی و اسطوره‌ای در سروده‌های محمد بیابانی
نویسنده:
سیده فاطمه مهدوی مرتضوی، سید احمد حسینی کازرونی، عبدالله رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
شعر فارسی متأثر از پشتوانه‌های تاریخی، عرفانی و اسطوره‌ای است. تأثیر این عناصر را در اشعار شاعران معاصر، بیش از دوره‌های دیگر می‌توان دید و دلیل آن مردمی بودن شعر امروز است. شعر و اسطوره جدایی ناپذیرند و اسطوره سبب بارور شدن واژه­ها و شکوفایی شعر می­شود. در قرآن کریم، بخش زیادی از مفاهیم در قالب نماد و تمثیل بیان‌ شده است. وجود این تمثیل‌ها در حقیقت نزدیک کنندة هر چه بیشتر مفهوم به ذهن مخاطب است. داستان‌های عرفانی نیز که غالباً صورتی تمثیلی یا تأویلی دارند، از این سبک قرآن به‌ویژه در تأویل داستان‌های قرآنی بهره برده‌اند. معروف‌ترین داستان‌های رمزی در قرآن کریم، داستان پیامبران است که شاعران در آثار خویش به اشارات آن توجه کرده­اند و به‌طور صریح یا غیرصریح به رمزگشایی از آن پرداخته‌اند. هدف اصلی این مقاله، پژوهش پیرامون تجلّی اشارات عرفانی و اسطوره‌ای در آثار محمد بیابانی است. بیابانی در آثارش در عین هنجار گریزی و سنّت­شکنی، رگه‌هایی از عرفان را دخیل می­سازد. با همۀ اصالت و نجابت و سنّت ایرانی بودن، اشعار وی رنگ و بوی تجدد و مرزشکنی و تازگی به خود می­گیرد و مفاهیم، مضامین و پیام­هایش حتی با درون‌مایه‌های عرفانی رنگ تازگی دارد. این مقاله به روش پژوهشی، توصیفی-تحلیلی، به درون‌مایه‌های عرفانی اشعار بیابانی می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 128 تا 149
مشخصات اثر
نمادگرایی دینی از نگاه پل تیلیش با تکیه بر نظام الهیاتی ، فلسفی وی
نویسنده:
سعیده میرصدری ، منصور نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
در بحث زبان دین، معناداری گزاره­های دینی یکی از چالش­های پیش رویِ فلاسفة دین است. در میانِ نظریه‌ها و پاسخ­های داده شده، نظریة نمادگرایی دینی پل تیلیش اهمیت ویژه­ای دارد. براساس این نظریه، تمامی گزاره­های دینی به غیر از گزارة «خدا وجود دارد» نماد­ هستند. وی با تمایز قائل شدن بین نماد و نشانه، و غیرلفظی و نمادین خواندن گزاره­های دینی، سخن‌گفتن از خداوند را بی­معنا نمی‌داند و بدین‌ترتیب به چالش اصلی پیش روی دین­داران که از جانب پوزیتیویست­ها مطرح شده بود پاسخ می­دهد. تفسیر نمادین از زبان دین تلاش دارد تا توضیح دهد که چگونه زبان دینی می‌تواند معرفت‌بخش باشد. اما اشکال اصلی وارد بر نظریة وی این است که با قبول پیش‌فرض حداکثری او در باب نمادین‌بودن تمامی گزاره­های دینی و زبان دین، دیگر نمی­توان به نحو حقیقی و غیرنمادین در باب خدا سخن گفت. بنابراین راه برای شناخت و ارتباط برقرارکردن با خداوند بسته شده و تفسیر نمادین وی بیش از آن­که تفسیری الاهیاتی باشد، تبدیل به یک تفسیر متافیزیکی می­شود و تا جایی پیش می­رود که حتی مسیحیت را از درون خالی می‌کند و جز پوسته­ای از آن باقی نمی­گذارد. شناخت و فهم این نظریة پیچیدة تیلیش فقط با شناخت دغدغه­های فلسفی ـ الاهیاتی وی و فقط در چهارچوب کل نظام فکری­اش امکان­پذیر است.
صفحات :
از صفحه 19 تا 44
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 66