جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
کمال انسانی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 41
معناشناسی همت در مثنوی مولوی
نویسنده:
اسماعیل سلیمانی ساردو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مثنوی مولوی دربردارنده دقیق ترین رهنمون ها برای عروج به عالم ملک و ملکوت است و مولانا، بزرگ مرد عالم عرفان عملي در آن اثر سترگ و ارزشمندش به مبحث همت عنایت خاصی دارد. این واژه ، پنجاه و يك بار در مثنوی آمده است چرا که از منظر وی اصل و اساس هر حرکت وجنبشی در سیر صعودی، همت است و دير يا زود رسيدن به مقامات و احوال و سرانجام به غايت مقصود و كمال مطلوب، به مقدار همت و توجه قلب صوفي بستگی دارد. همت در مثنوي، معادل اراده، بلند نظري و بلند طبعي و دعاي خير پير و عامل حركت به كار رفته است.مراحل همت از ديدگاه مولانا؛ ترك لذت‌هاي نفساني دنيا، عدم توجه به نعمت‌ها و وعده‌ها و خدا خواهي مطلق است.و قلب صاحب همت با همه قواي روحاني خود متوجه حضرت حق، و مست حق بيني است. بنابراین، مؤلفه‌های اصلی همت، قوه ي روحاني، توجه قلب و درک كمال است از دست آمدهای مهم همت رسیدن به مرتبه عشق و درک مقام جمع است که سالک را به رتبه خلیفگی و تصرف در جان ها سوق می دهد تا سالک قدر وقت را بداند و واسطه فیض الهی شود. مولوی به سالك نوآموز سفارش می کند که در مسیر رسیدن به حق و حقیقت از همت شيخ، مدد گيرد. مولانا معتقدست که توجه و علاقه به دنيا ، توقف در راه سلوك ، عدم تلاش و كوشش و صبر در هجران یار از مصاديق پست همتي است و سالك بايد در طريق صعب سلوك از انها دوري گزيند.
مشخصات اثر
ترجمه کتاب تاریخ سیاسی اسلام (سیره رسول خدا) تألیف استاد رسول جعفریان بزبان اردو
نویسنده:
طارق حبیب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در مقدمه مفهوم جاهلیت بیان شده که از لحاظ زمانی و مکانی چهل سال قبل از بعثت رسول را دوره جاهلیت می‌نماند. در فصل اول اوضاع سیاسی و اجتماعی جزیره‌العرب بیان شده در آنجا گروهی از مردم بر پایه نسبت خانوادگی مشترک به عنوان یک قبیله گرد آمده و منطقه حکومتی آنان منحصر به مکان بود. در فصل دوم اعتقادات دینی و شریعت عملی جزیره‌العرب را ذکر نموده و گفته که مهمترین معتقدات در جزیره‌العرب عبارت از شرک، یهودیت، نصرانیت و حنیفیت بودنخستین زمینه‌های حیات وحیانی رسول خدا در غار حرا آغاز شد. در فصل سوم درباره فرهنگ و دانش در جاهلیت بررسی شده فرهنگ جاهلیت فاقد روح تفکر و عمدتا مشتی آداب و عادات متعصبانه عربی بود.
مشخصات اثر
پاسخ‌های نهج‌البلاغه به پرسش‌های وجودی انسان
نویسنده:
مریم خردمند
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این اثر کوششی است برای بررسی دیدگاه های اگزیستانسیالیسم و نهج البلاغه در برخی مسایل مهم بشری که در اصطلاح مسایلوجودی انسان گفته می شوند. این مسایلکه در حقیقت مبانی اگزیستانسیالیسم هستند عبارتند از آزادی و انتخاب، اصل تفرد و موقعیت های مرزی. این مباحث به صورت متناظری در نهج البلاغه نیز مطرح شده اند؛ بینش علوی-مطابق با مبانی اسلام- انسان را در یک جهان بینی توحیدی و هدفمند قرار می دهد که در آن، خدا، انسان و طبیعت در یک هماهنگی معنی دار و جهت دار جلوه می کنند. از این رو نهج البلاغه در پاسخ به پرسش های وجودی انسان، تفسیری معنوی ارائه می دهد که به همان اندازه که متعالی است، در متن واقعیت زمینی و عینی جهان قرار دارد. آن چه در نهایت از این مباحث حاصل می شود آن است که چنین نگرش توحیدی و غایتمندانه ای، نه تنها عرصه را بر مسایلوجودی تنگ نمی کند، بلکه تأییدی بر این امر است که همه ی این مسایلوجودی در یک راستای مشخص و متعالی، در جهت کمال انسان، قرار دارند.
مشخصات اثر
تطور مفهوم الاجماع عند الامامیه
نویسنده:
أیمن السلمان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تکلیف از نظر بسیاری از علما و متکلمان امامیه، به‌معنای اراده تشریعی خداوند است که به انجام یا ترک کاری از سوی مکلفین، تعلق می‌گیرد. دسترسی مکلفین به پاداش و ثواب اخروی، وجود تکالیف را ضروری می‌سازد؛ همچنین انسان به‌عنوان یک موجود اجتماعی، برای ادامه حیات و رفع نیازهای خود، نیازمند قوانین جامع و کاملی است که بتواند نظم و عدالت را در جامعه برقرار سازد، از هرگونه پیامد منفی به‌دور باشد، و زمینه رشد و کمال و سعادت انسان را فراهم نماید. و از آن‌جایی که تنها خداوند به تمام رمز و راز و نیازهای انسان آگاهی کامل دارد، فقط او می‌تواند چنین قوانینی را در قالب تکلیف وضع نماید. این تکالیف، در واقع راه رسیدن به حقوق انسانی است، و اگر انسان می‌خواهد که به کمال و برتری دست یابد، باید به تکالیف و قوانین الهی عمل نماید. حسن و قبح عقلی، مالکیت خداوند، حاکمیت خدا، قاعده لطف، حکمت الهی، رحمت و عدالت الهی را می‌توان جزء مهم‌ترین مبانی کلامی وضع تکالیف از سوی خدا برای بشر دانست. همچنین وضع این تکالیف، زمانی معنا خواهد داشت که قدرت، آزادی و اختیار انسان را به‌عنوان مبانی انسان‌شناسانه تکلیف بپذیریم. اگرچه درباره اختیار و آزادی انسان، میان متکلمان مسلمان اختلاف‌نظر شدیدی وجود دارد، اما نظریه "امر بین الامرین" که رویکرد کلامی شیعه از آن حمایت می‌کند، تنها اندیشه‌ای است که از هرگونه عوارض و لوازم فاسد به‌دور است، و بر اساس آن انسان‌ها در عقیده، رفتار و گفتار خود، از اختیار و آزادی برخوردارند؛ اما این آزادی مطلق نیست بلکه دارای شرایط و حدود می‌باشد. اساساً پذیرش اسلام به‌معنای پذیرفتن این امر است که در قلمرو آزادی باید حقوق الهی در نظر گرفته شود و رهنمودها و تکالیف خداوند به‌کار گرفته شود.
مشخصات اثر
فلسفه و نحوه آفرینش در آیین هندو با استناد به ادبیات ودایی
نویسنده:
اعظم مومنی‌فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله به بحث پیرامون موضوع آفرینش و بررسی مسائل مربوط به آن شامل منشأ، نحوه و فلسفه‌ی آفرینش و نیز غایت خلقت انسان در آیین هندو و از منظر ادبیات ودایی پرداخته می‌شود. مطالعه در ادبیات ودایی در باب منشأ و نحوه‌ی آفرینش نشان می‌دهد که اندیشه‌های مطرح شده پیرامون منشأ جهان در آیین هندو دارای یک پیشرفت مستمر و مداوم است، بدین معنا که از نظراتی خام و نامرتبط با هم به سوی اندیشه‌ های پیراسته و جامع‌تر پیش می‌رود و در حالی که در ابتدا عناصر عینی و مادی، همچون آب و آتش و ...، را به عنوان اصول منشأ جهان برمی‌شمارد که سایر چیزها از آن تدریجاً پدید می‌آیند، هر چه پیش می‌رود اصول منشأشناسانه‌ی آن انتزاعی‌تر و پیچیده‌تر می‌گردد، همچون عدم، برهمن و ... . این اصول به واسطه‌ی تغییر شکل خویش، همراهی با اصلی دیگر، یا قربانی کردن خویش و ... جهان را به وجود می‌آورند. نظرات پیرامون فلسفه‌ی آفرینش نیز همچون اندیشه های مربوط به منشأ جهان متنوع و گونه‌گون است؛ در حالی که برخی متفکران معتقدند خداوند هیچ انگیزه‌ای جز بازی و تفریح در خلق جهان نداشته است، برخی دیگر برآنند که آفرینش جهان یک ضرورت اخلاقی است تا زمینه برای کمال انسان فراهم گردد. بررسی این آثار پیرامون غایت مترتب بر آفرینش انسان نیز گواه این هستند که از آن جا که آدمی دارای اراده و اختیار است، هدف اصلی زندگانی‌اش را تلاش جهت دستیابی به جاودانگی منظور می‌کند. گاهی انجام شعائر و اجرای قربانی راه دستیابی به هدف دانسته می‌شود و گاهی یگانه راه مناسب، شناخت نفس معرفی می‌شود و شرایطی همچون توجه به درون، عشق و ارادت به خداوند و ... برای کسب این شناخت ضروری دانسته می‌شود. اعمال، رفتار و امیال و ... آدمی، در برهه‌ای از زمان، موانع بزرگی جهت رهایی از تناسخ و ثمرات کرمه ها و دستیابی به جاودانگی، که همانا اتحاد با خداوند است، محسوب می‌شوند؛ اما وقتی آدمی به رهایی دست می‌یابد شک و تردیدهایش برطرف شده، امیالش ارضاء می‌گردند و اعمالش نیز بی تأثیر می‌شوند.
مشخصات اثر
پیشگامان مسیر قرب الهی (2)
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
این مقاله شرحی است بر «مناجات المریدین» امام سجاد علیه السلام. ادعیه مأثور از حضرات معصومان علیهم السلام و نیز بیانات قرآنی، برای رعایت افق فهم مردم، از تمثیل، استعارات و زبان مردم بهره برده اند تا نعمت های دنیوی و اخروی را برای آنان ملموس و عینی جلوه نمایند. هرچند ما اطلاعی از ادعیه حضرات معصومان علیهم السلام در خلوت با خدای خود نداریم، اما ادعیه ای که از آنان نقل شده و جنبه تعلیمی برای ما دارند، رعایت افق فهم مردم به خوبی در آنها رعایت شده است. از این رو، نعمت های بهشتی به زبان عامیانه مردم به زیبایی هرچه تمام تر معرفی شده اند.
مشخصات اثر
صعود و سقوط انسان از منظر قرآن کریم
نویسنده:
خداداد محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع انسان شناسى ، یکى از اصلى ترین مسائل اسلامى است که در قرآن و روایات از زاویه هاى مختلف، مورد توجّه قرار گرفته است . توجه فزاینده‌ی مکتب های فلسفی و حتی سیاسی معاصر به مسأله‌ی شناخت ماهیت انسان ،نیازها،عوامل سلامت و راههای تربیت ورشد انسان ،از عمده ترین عواملی است که محققان مسلمان را برمی‌انگیزاند تا در این باره پژوهش کنند ،به ویژه که فرهنگ اسلام در این زمینه بسیار پربار و غنی است . انسان موجودی است دو بعدی که قابلیت‌های متفاوت دارد؛ از یک سو استعدادهای ترقی و صعود و از سوی دیگر قابلیت‌ سقوط تا مرحله حیوانیت را داراست. در قرآن امورى به عنوان امور مشترک در بین انسان ها ذکر مى شود، گاه در مقام فضیلت و گاه رذیلت. البته هیچ یک از اینها به این معنا نیست که انسان ها بالفعل داراى تمام این فضایل یا رذایل هستند، بلکه مقصود این است که در انسان هم زمینه نیل به ارزش ها و هم ضدارزش ها وجوددارد. درواقع، قابلیت صعود وسقوط انسان درسایه‌ی دوبعدحیوانی وغیرحیوانی ویامادی وغیرمادی اومتصوراست که درآیات قرآن به آن اشاره شده است. انسان با ایمان به خداوند و با کسب علم و معرفت و انجام اعمال شایسته می‌تواند به درجات عالی کمال برسد و همو می‌تواند با استفاده نادرست از علم و دانش و استعدادهای درونی خود به بدترین موجود تبدیل شده و راه سقوط و تباهی را طی نماید.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی نظریه ملاصدرا و اسپینوزا درباره «انسان اخلاقی»
نویسنده:
پریچهر میری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
اندیشه و آرزوی دست‌یابی به «انسان اخلاقی» همواره ذهن بسیاری از اندیشمندان و فلاسفه را به خود مشغول می-داشته است. ملا صدرا و اسپینوزا دو فیلسوف متعلق به دو بافت متفاوت فکری- فرهنگی در باب انسان اخلاقی اندیشیده اند. در این پژوهش تلاش شده تا به جنبه‌های مختلفی از آراء این دو پرداخته شود. مباحث مربوط به پایان‌نامه در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول خاستگاه تاریخی نظریه انسان اخلاقی طرح شده است. در فصل دوم نظریه اخلاقی ملا صدرا و اسپینوزا بر اساس سه نظریه معروفِ غایت‌گرایی، وظیفه‌گرایی و فضیلت‌گرایی بررسی شده است؛ سپس در فصل سوم دیدگاه‌های این دو فیلسوف در مورد فضائل شرح و تبیین شده است. در فصل پایانی نقش متافیزیک در نظریه اخلاقی ملا صدرا و اسپینوزا مورد پژوهش قرار گرفته است. مهمترین شاخصه انسان اخلاقی ملا صدرا و اسپینوزا وجه دینی(معنویت) است. هر دو میان اخلاقی زیستن و خدا باوری پیوندی ناگسستنی ایجاد می‌کنند. انسان اخلاقی در الگوی فکری ملا صدرا در اوج خود به دلیل درک حضور همه جانبه خدا و دریافت نگاه نابی که بر او دارد اغلب رنگ عارفانه به خود می‌گیرد و پس از طی سفرهای چهارگانه به فناء فی الحق می‌رسد. وی در جای جای آثارش به بررسی صفات این انسان می‌پردازد و در این جستجو تا جایی پیش می‌رود که انسان اخلاقی را به مقام وصل خداوندی می‌رساند.اسپینوزا نیز انسانی را به تصویر می‌کشد که سراسر عشق عقلانی به خداست و نام او را «انسان آزاد» می‌نهد. انسانی که مفاهیمی مانند آزادی، قانون و ایمان بر او حکم‌فرما می‌شود. مومنانه زیستن و توجه به عقل که می‌تواند به کسب فضائل مختلف روی آورد را از جمله وجوه مشترک این دو فیلسوف می‌توان به شمار آورد.
مشخصات اثر
نقش علم و ایمان در مسیر خودسازی از دیدگاه قرآن
نویسنده:
زینب محمدخانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آدمي فطرتاً علاقه‌مند به نيكي‌هاست،‌ اما در مقام عمل غالباً‌ موفق نمي‌شود كه در مسير فضايل اخلاقي گام بردارد. يافتن راهكاري براي حلّ اين مشكل،‌ قرن‌هاست كه ذهن بشر را به خود مشغول كرده است و عدّه‌اي علم و گروهي،‌ ايمان را كليد حلّ این مشكل دانسته‌اند. گفتني است كه فلاسفه و مربّيان يونان باستان، همچنين فلاسفۀ حقوق و انديشمندان دورة‌ رنسانس و پس از آن،‌ بر نقش علم و در مقابل،‌ پيامبران و اولياي الهي،‌ بر نقش ايمان در اين باره تأكيد ورزيده‌اند. از اين رو،‌ اين مسئله در حوزه‌هايي چون فلسفة‌ اخلاق، فلسفة حقوق،‌ فلسفة تعليم و تربيت و تفسير آيات و روايات شريفه،‌ قابل بحث و بررسي است. از ديدگاه قرآن کریم،‌ علم ابزاري لازم،‌ اما ناكافي براي گام برداشتن در مسير خودسازي به شمار مي‌رود،‌ زيرا كه از اين ديدگاه انسان موجودي دوكانوني است؛‌ كانون عقل و كانون دل؛‌ از اين رو، او زماني به انجام عملي اقدام خواهد نمود كه عقل و دلش براي انجام آن همسو شده باشند و در واقع به معلومات و معقولاتش، دل داده و ايمان آورده باشد. بايد گفت كه در اصل عمل اختياري بر سه پاية بينش،‌ گرايش و قدرتِ بر انجام كار، استوار است. در رسالة پيش رو كه پژوهشي توسعه‌اي است و در هر دو حيطة نظر و عمل وارد شده و به روشي توصيفي،‌ تبييني و تحليلي،‌ در صدد پاسخ گفتن به مسئلة مذكور برآمده،‌ ابتدا بر نقش اختیار در نوع اعمال انسان تأکید شده است و سپس، سهم بينش و گرايش در شكل‌گيري عمل اختياري‌ مورد بررسي قرار گرفته است. همچنين اميال و گرايش‌هاي انسان،‌ ريشه‌يابي شده و بر نقش ويژه و محوري آنها در اعمال اختياري انسان و همچنین تأثیر گرایش‌ها بر بینش‌ها تأكيد گرديده است. در انتها نيز راهكارهايي جهت تقويت ايمان،‌ ارائه گرديده است كه يكي از موارد نوآوري اين رساله به شمار مي‌رود. ارائة اين پژوهش،‌ در واقع دلايل ناكامي انسان‌ها در صعود به قلّه‌هاي انسانيت را پيش رو مي‌گذارد و راهكارهايي مؤثر براي موفقّيت در مسير خودسازي به دست مي‌دهد.
مشخصات اثر
سعادت و شقاوت انسان از دیدگاه تفسیر المیزان
نویسنده:
زهرا ملاآقائیان بهنمیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسأله سعادت و شقاوت از مباحث بسیار مهم انسانی است که از دیرباز فکر بشر را به خود مشغول داشته است. مفسران، محدثان، فیلسوفان و متکلمان، هر کدام به مناسبتی به این مبحث پرداخته‌اند. انسان دارای ساحت‌های وجودی و ابعاد وجودی مختلفی است. ساحت فطرت، ساحت ادراک، ساحت اراده، ساحت عمل از دیدگاه علامه طباطبایی، فعلیت یابی جنبه‌های وجودی با انجام فعل خاص خود، مایه آرامش و راه‌یابی انسان به کمال و سعادت است و عدم فعلیت قوا و شئون نفس، عامل از هم پاشیدن حیات انسانی و شقاوت. سعادت هر چیزی عبارت است؛ از رسیدن خیر وجودی آن‌چیز، تا به‌وسیله آن کمال خود را یافته و در نتیجه متلذذ شود. سعادت در انسان که موجودی است مرکب از روح و بدن؛ عبارت است از رسیدن به خیرات جسمانی و روحانی. مولفه‌های سعادت عبارت است از خیر، لذت، هدایت، کمال. مولفه‌های شقاوت عبارت است از؛ شر، ألم، ضلالت، نقص. عوامل سعادت به سه بخش عمده، بینشی، اخلاقی و رفتاری تقسیم می‌شود که ایمان، تفوا، تزکیه، عمل صالح ذیل آنها بحث می‌شود. نقطه مقابل یعنی عوامل شقاوت اموری هم‌چون؛ اعراض از یاد خدا، جهل و گناه می‌باشد. انسان در تمام کارهای ارادی‌اش، مختار و آزاد است. خداوند او را مختار آفریده و اراده کرده که او سعادت و شقاوت خویش را به دست خود رقم زند، اما آیاتی در قرآن هست که به ظاهر، آزادی و اختیار انسان را نفی می‌کند و تمام امور را به مشیت و اراده الهی موکول می‌داند. از نظر علامه طباطبایی، سعادت و شقاوت، اکتسابی است نه ذاتی. حکمت خداوند اقتضاء می‌کند که سعادت و شقاوت بشر بر اساس اختیار باشد. خدا راه اطاعت را که منتهی به سعادت بشر می‌شود و راه شقاوت را که منتهی به بدبختی او می‌گردد، برای او بیانکرد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 41