جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
تفسیر عرفانی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 18
سخنان نویافته دیگر، از محمدبن کرام
نویسنده:
شفیعی کدکنی محمدرضا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
ابوعبداله محمد بن کرام سیستانی نیشابوری (متوفی: 255 هجری)، پیشوای کرامیان، کسی است که آن چه مولفان ملل و نحل در باره او و پیروان او نوشته اند، همه دروغ و ناروا، و تهمت و افتراست که از سوی دشمنان درباره آن ها گفته شده است. آثار و نوشته های آنان نیز از سوی دشمنان نابوده شده است و چیز چندانی از آن ها به دست نرسیده است. یک اثر برجسته و عالی که از ایشان در حوزه تفسیر عرفانی قرآن، خوش بختانه باقی مانده است، کتابی است با نام «الفصول» از عبدالوهاب حنفی، که پاره ای از سخنان محمد بن کرام در آن آمده است و تاکنون سه نسخه از آن شناخته شده است. ما پیش تر در مقاله ای سخنان محمدبن کرام را که در این تفسیر آمده، از روی دو نسخه آستان قدس رضوی و نسخه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، استخراج و تدوین کرده ایم، و در این مقاله، از روی نسخه موزه بریتانیا. بیشتر آن چه در این جا آمده، در دو نسخه پیشین نیست، چند مورد تکراری آن ها هم، با دو نسخه پیشین اختلافاتی دارد. از این سخنان بر می آید که محمد بن کرام زاهدی است یگانه و عارفی است ژرف اندیش و روشن ضمیر و تنزیهی مشرب از نوع با یزید بسطامی. نیز همین سخنان دلیل آشکاری است بر دروغ و ناروا بودن آن چه در کتاب های ملل و نحل درباره او و فرقه او گفته شده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 14
مشخصات اثر
مقایسه و تحلیل لطایف عرفانی قصخ یوسف در کشف الاسرار و جامع الستین
نویسنده:
برج ساز غفار, خلیل الهی شهلا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
چکیده :
ثصه یوسف یکی از عرصه های مناسب برای شکل گیری تاویل ها و استنباط های صوفیانه است. در این قصه، عمیق ترین ویژگی های سرشت بشری چون عشق و نفرت، هجران و وصل، هوی و هوس، کینه و شفقت و... در سطوح مختلف حضور دارند. گاهی وقایع مطرح شده در این قصه بر معانی و مفاهیمی فراتر از ظاهر و صورت واقعه دلالت می کند، و همین ویژگی دست مایه عارفان صاحب ذوق گشته است.میبدی، مولف معروف ترین تفسیر بر مذاق صوفیانه، در «النوبه الثالثه» نگاه عرفانی و هنری به آیات قرآن و قصص پیامبران دارد، و آن ها را به یاری رموز و تاویل های صوفیانه تفسیر کرده و در این میان، قصه یوسف، آیینه تمام نمای این نوع نگاه به آیات قرآن و قصص پیامبران است. پیش از میبدی، محمد بن زید طوسی در سال های 470-460 هجری قمری در الجامع الستین للطایف البساتین اختصاصا به تفسیر سوره یوسف پرداخته است و با تفسیر میبدی همانندی هایی دارد.مساله اصلی این مقاله، مقایسه و تحلیل اشارات و لطایف عرفانی قصه یوسف در کشف الاسرار ابوالفضل میبدی و جامع الستین محمد بن زید طوسی است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
مشخصات اثر
جایگاه و کاربرد حدیث در تفسیر سید حیدر آملی
نویسنده:
عادله کوهی عادله، شادی نفیسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
حیدر بن علی بن حیدر معروف به سید حیدر آملی، فیلسوف و عارف قرن هشتم هجری و صاحب تفسیر المحیط الاعظم است. ایشان این تفسیر را در اواخر عمر خویش نگاشته و در آن، فراوان از روایات معصومان علیه السلام بهره بردند. حدیث در المحیط الاعظم با صورت ها و سیرت های مختلفی آمده است. اکثرا با تقطیع و نقل معنا ذکر شده و گاه در قالب اشعار می آید. غالبا در تایید اقوال مولف به کار برده شده و گاه در تفسیر آیات بیان می شود. همچنین بیشتر بدون ذکر سند نقل می شود. عارف آملی به شرح روایات نیز پرداختند. نگرش ایشان در شرح احادیث، صبغه عرفانی دارد. سید آملی در شرح روایات، شیوه های متعددی دارد؛ از جمله شرح مفردات حدیث، توجه به قواعد صرف و نحو و استفاده از آیات و روایات. ایشان در نقل روایت از مصادر حدیثی شیعه و اهل سنت استفاده کرده اند.در این مقاله، پس از تبیین زندگی نامه و معرفی تفسیر المحیط الاعظم، به تفصیل به بررسی و تحلیل احادیث به کاررفته در المحیط الاعظم پرداختیم.
صفحات :
از صفحه 185 تا 222
مشخصات اثر
رویکرد عرفانی به داستان حضرت یوسف (ع) در تفاسیر عرفانی
نویسنده:
پروینی خلیل, دسپ سیدعلی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
یکی از رویکردهای تفسیری مورد توجه مفسران در فهم قرآن، تفسیر عرفانی است که معانی باطنی آیات قرآن را عرضه می کند. تکیه بر تاویل و رمزی انگاشتنِ قرآن، مهم ترین ویژگی تفاسیر عرفانی است. پیشینه این نوع نگاه به قرآن، به متون دینی پیش از اسلام برمی گردد. صوفیه و عرفا با تکیه بر کشف و شهود و معرفت خاص خود، با روشی متمایز از مفسران دیگر، به تفسیر قرآن پرداخته اند. یوسف از سوره هایی است که بسیار مورد اقبال مفسران قرار گرفته و تفاسیر عرفانی بسیاری هم از آن در دست است. در این پژوهش، سوره یوسف در ده تفسیر عرفانی، از نظر روش و رویکرد عرفانی و سیر تطور نگاه عرفانی به داستان حضرت یوسف (ع) بررسی شده است. مفسران در تفسیرهای عرفانی این سوره، به هر دو جنبه عرفان نظری و عملی در داستان یوسف (ع) نظر داشته اند؛ البته آنان در کشف آموزه های عرفانی این سوره، بیشتر به روایت ها و اسرائیلیات توجه کرده اند. گاهی هم تاویل های ذوقی از این سوره شده است. در تفاسیر عرفانی تا قرن هفتم، نگاه عرفانی به داستان یوسف (ع) بیشتر بر زهد و شریعت استوار بود. اما پس از آن، تحت تاثیر آرای ابن عربی و به پیروی از او، رویکرد تاویلی به این داستان بیشتر مورد توجه مفسران قرار گرفت.
صفحات :
از صفحه 7 تا 40
مشخصات اثر
تفسیر لطائف الاشارات و ویژگیهای آن
نویسنده:
شمع ریزی سیدحمید
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
یکی از روشهای تفسیری، تفسیر عرفانی است و عرفای اسلامی با توجه به نکاتی که در برخی روایات، در این زمینه وجود داشته، سعی کرده اند با ذوق عرفانی خود، اشارات و لطایفی را، از ورای معانی ظاهری و تحت اللفظی قرآن کریم، استخراج کرده و بیان نمایند. قشیری در لطایف الاشارات فی حقایق العبارات دست به چنین کاری زده است. در اینجا ضمن معرفی اجمالی مفسر و روش وی در تفسیر، نکات مهم مطرح شده در آن را بیان می کنیم و در پایان آن را با دو تفسیر قبل و بعد از آن مقایسه اجمالی خواهیم نمود.
صفحات :
از صفحه 71 تا 93
مشخصات اثر
تحلیل حکمی عرفانی «لیله القدر» با مبانی قرآنی
نویسنده:
سوسن آل رسول
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد واحد ساوه,
چکیده :
«لیله القدر» و مساله نزول قرآن از عبارات قرآنی کاملا مرتبط به یکدیگرند که مفسرین، حکما و عرفا در تبیین آن، دیدگاه های متفاوتی را مطرح ساخته اند. در صورت پذیرش دو نحو نزول اجمالی و تفصیلی برای قرآن، «لیله القدر» که منزل نزول قرآن است با مبانی حکمی و عرفانی کاملا قابل انطباق است. جهت تبیین و رمز گشایی این عبارت قرآنی که ظاهر قرآن نیز صراحت به «و ما ادریک ما لیله القدر» بودن آن دارد، از آیات قرآنی و احادیث معصومین (ع) و مبانی حکمی و عرفانی استفاده نموده تا شاید بتوانیم تصویری مجمل و عقلانی از آن داشته باشیم. در نوشتار حاضر توضیح داده می شود که کلام الهی از موطن بساطت و اجمال به موقف کثرت و تفصیل تنزل می کند تا بدانجا که به کسوت الفاظ و کلمات در می آید. به دنبال آن سعی می شود با تحلیل عقلی جوانب مختلف، «لیله القدر» بودن حضرت فاطمه زهرا (س) و به تبع ایشان انسان کامل هر عصر و زمانه (امام معصوم حاضر) اثبات گردد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 54
مشخصات اثر
جلوه های تفسیر عرفانی قرآن در باب اخلاق منازل السائرین
نویسنده:
دلشادتهرانی مصطفی, مطیع مهدی, اسدی سوده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
گرایش به معنویت و نگاه های عارفانه دینی در دوره معاصر، نیاز به بهره مندی از نگاه هایی با تفسیر عارفانه یا رویکرد عرفانی به قرآن مجید علاوه بر آن که زبان این کتاب را برای فهم مخاطبین امروز قابل دستیابی می نماید، بلکه سبب می شود تا پیام ها و مفاهیم اخلاقی تربیتی مطرح شده در آیات شریفه به صورت کاربردی استخراج و درک گردد. در بازار ارائه مکاتب مختلف عرفانی آن دسته از منابع که مطابقت بیشتری با مفاهیم کلام وحی دارند، هم قابل اعتبارترند هم ماندگارتر و به حق نزدیکتر. از این میان یکی از ارزشمندترین متون برجای مانده در حوزه متون عرفانی منازل السائرین خواجه عبداله انصاری است. این نوشتار سعی دارد تا با جستجوی مبنای قرآنی مفاهیم اخلاقی مذکور و تطابق معادل عرفانی این مفاهیم و با بسط تعاریف، توصیفات و تقسیمات خواجه عبداله انصاری در باب اخلاق کتاب منازل السائرین، رویکرد عرفانی نویسنده به آیات قرآنی را پی جویی نماید.
صفحات :
از صفحه 99 تا 114
مشخصات اثر
ترکیب ساختاری و درون‌ مایه‌های عرفانیِ مثنوی مصیبت‌ نامه عطار
نویسنده:
بهمن نزهت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مثنوی مصیبت‌‌نامه در چهل مقاله و در ساختاری منسجم و سامانمند دیدگاه‌ها و تجارب عرفانی عطار را به وضوح نمایان می‌سازد.اصالت مصیبت‌نامه عطار به سبب تجارب جدید و پویایی‌ است که عطار به واسطه آن، هم حرکت صعودی و تدریجی مراحل سلوک را بیان کرده و هم رشته و پیوند دیالکتیکی این مراحل را بازگو نموده است.آن‌چه در کل ساختار این مثنوی اهمیت دارد، ترکیب جریان‌های فکری متعدد در اندیشه عطار و تأویل ادراکات عرفانی او از این جریان‌هاست.عطار خط سیر این اندیشه‌ها را در عرفان و ادب فارسی که مبانی آن پیش‌تر توسط سنایی پی‌ریزی شده بود، بر مبنای سفرهای روحانی در عالم جان تبیین می‌کند.ما در توصیفی که درباره طرح کلی و تأویل ادراکات عرفانی عطار در این منظومه به دست می‌دهیم، نشان داده‌ایم که شیوه تأویل او در این منظومه به او امکان می‌دهد که در حین ترکیب منسجم و سامانمند عناصر دینی و عرفانی و فلسفی، متوجه مفاهیم باطنی و تسلسل و توالی منطقی آن‌ها نیز هست.
مشخصات اثر
مفسر معیار در قرآن پژوهی ملاصدرا
نویسنده:
محمد حسن صانعی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
اندیشمندان اسلامی؛ از فقها و متکلمان گرفته تا حکما و عرفا، توجه ویژه به آیات قرآنی داشته و هر کدام به قدر توان خود و با تکیه بر معارف و مبانی علوم تخصصی خود به تفسیر کلام الهی پرداخته و متون تفسیری گران قدر و مختلفی را نگاشته اند. اختلاف موجود ریشه در تعریف متفاوت آنان از تفسیر صحیح و معیار دارد. ملاصدرا به عنوان بنیانگذار مکتب فلسفی حکمت متعالیه نیز با تکیه بر دو مشرب مشائی و اشراقی تفسیر قرآن کریم نگاشته است. این مقاله بر آن است تا تبیین ملاصدرا از تفسیر صحیح و مفسر معیار را استخراج نماید. وی در قرآن پژوهی خود بر این باور است که مفسر با تکیه بر استدلال و برهان عقلانی از یک طرف و بهره گیری از مجاهدات نفسانی و اشراقات قلبی می تواند به ملکوت و غیب الهی متصل شود و اشارات عرشی و فیوضات ربانی را در آیینه قلب خود مشاهده کند و به مرتبه مکاشفه و رسوخ در علم برسد و معانی آیات الهی را دریافت کند. این دو مقوله در متن تفسیر ملاصدرا با تعبیر «هدایة عقلیة» و «لمعة اشراقیة» بیان شده اند. وی معتقد است که نفس مفسر قرآن با گذر از قوه فکر و مجهز شدن به قوه حدس و سپس با شدت در قوه حدس می تواند به مدارج بالاتری از قوا دست یازد؛ قوه ای که در نوع کمالی آن قوه قدسیه نامیده می شود. ملاصدرا شدت در حدس و قوه قدسیه را علاوه بر نفس شریف انبیاء علیهم السلام برای مفسران غیر نبی -به شرط مواظبت از نفس و رفع موانع و حجاب های نفسانی و اشتعال کبریت نفس به انوار ملکوتی- نیز قائل است. وی تفسیر خود را محصول چنین فرآیندی و فیوضات ربانی بر قلب خودش می داند.
صفحات :
از صفحه 97 تا 111
مشخصات اثر
درآمدی بر تفسیر و تفاسیر عرفانی
نویسنده:
عبدالوهاب شاهرودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
این پایان نامه درباره آن نوع از تفسیر قرآن است که اهل عرفان بدان پرداخته اند. مباحث آن عبارتند از:معانی تفسیر، تاریخ تفسیر و جریانهای گوناگون تفسیری و مهمترین تفاسیر هر یک، رابطه عرفان وقرآن، اصول عرفان و مبانی عرفا در تفسیر قرآن وریشه ها و زمینه های پیدایش تفاسیر عرفانی.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 18