جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود.) در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. برخی از عناوین و موضوعاتی که در این جلد به آن پرداخته شده است عبارتند از: تتمه کتاب الروضة، تتمة ابواب المواعظ و الحکم، مواعظ امیر المؤمنین (ع) و خطبه ایضا و حکمه، مواعظ الحسن بن علی (ع)، مواعظ الحسین بن امیر المؤمنین (ع)، وصایا علی بن الحسین (ع) و مواعظه و حکمه و مواعظ بقية الائمة الي مواعظ القائم و حكمه.

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود.) در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. برخی از عناوین و موضوعاتی که در این جلد به آن پرداخته شده است عبارتند از: كتاب الروضة، ابواب المواعظ و الحکم، مواعظ الله عز و جل فی القرآن المجید و سائر الكتب السماوي، ما اوصی رسول الله (ص) الي امير المومنين (ع) و الي اصحابه، جوامع وصايا رسول الله (ص) و مواعظه و حكمه، كلام النبي (ص)، ما اوصی به امير المومنين (ع) الي ابنائه و اصحابه، مواعظ امير المومنين (ع) و خطبه و حكمه.

کتاب «التوحید فی القرآن» تالیف عبدالأعلى موسوی سبزواری، حقیقت توحید و دلایل و مظاهر آن را بررسی می کند. نویسنده، توحید را پایه و اساس ادیان الهی دانسته است، وی شرک، تثلیث و ثنویت را انحرافی از صراط مستقیم توحید می داند. نویسنده سپس به مسأله توحید در قرآن اشاره می نماید و با بررسی مظاهر و جلوه های توحید از جمله توحید عبادی، توحید در الوهیت، توحید در ولایت نتیجه می گیرد که کمال توحید در قرآن و کلمات معصومین (ع) تبیین شده است، وی با نقد عقاید نصارا در اقانیم ثلاثه آن را ناشی از غلو در عیسی (ع) و برگرفته از عقاید براهمه و مصریان باستان می داند. وی با بررسی آیة الکرسی و شرح و توضیح مفردات آیه، به معارف بلند آن از جمله کرسی، احاطه علمی خداوند، نتیجه می گیرد توحید ذاتی، صفاتی، فعلی و عبادی در حد اعلی در این آیه تبیین گشته است.

«منتخب الانوار فى تاريخ الائمة الاطهار (ع)» رساله‌ اى كوتاه در زندگى چهارده معصوم است كه توسط يكى از محدثان شيعه امامى عصر غيبت محمد بن همام بن سهيل كاتب اسكافی تدوين شده است. رساله از 14 باب تشكيل شده كه هر يك به يكى از معصومان اختصاص دارد. البته باب 14 افزوده محقق كتاب است. در اين كتاب، به كلياتى درباره معصومان پرداخته شده و به اقتضاى كوتاه بودن آن، به همه مطالب نپرداخته و در واقع فقط احوال شخصى هر معصوم در آن ذكر شده است. مؤلف جز در چند مورد سلسله اسناد خود را بيان نكرده و به نظر نمى‌ رسد همه مطالب را از همان سند نقل كرده باشد بلكه بخشى از اخبار او بدون منبع و سند و به شكل نقل تاريخى آمده است.