جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مسائل مهم در حوزۀ اخلاق کاربردی حل دوراهه‌های اخلاقی است که بر پایۀ روش‌هایی صورت می‌گیرد. روش‌های اصل‌گرایی، قرینه‌گرایی و موازنۀ متفکرانه، از مهم‌ترین روش‌های رایج در حل چالش‌ها و دوراهه‌های اخلاقی است. هر یک از این روش‌ها با نقایصی همراه است. در حکمت 289 نهج البلاغه امام علی؟ع؟ برای حل دوراهه‌های اخلاقی روشی را پیشنهاد می‌دهند که بر اساس فرایندی چندمرحله‌ای و مبتنی بر همۀ ابعاد وجودی فاعل اخلاقی _ شامل بُعد معرفتی، عاطفی و رفتاری _ شخص بتواند ضمن آگاهی معرفتی و قلبی نسبت به دوراهۀ اخلاقی، تصمیم مقتضی را اتخاذ کند. این روش که با ارجاع دو یا چند گزینۀ اخلاقی به نفس فاعل اخلاقی آغاز می‌شود با قضاوت درونی شخص ادامه می‌یابد و فاعل اخلاقی با عرضۀ دوراهه به درون، آنچه را که به هوای نفس نزدیک‌تر است می‌یابد و با آن مخالفت می‌کند. ابعاد مختلف این روش اخلاقی، مؤلفه‌ها و مراحل آن، مسئله‌ای است که مقالۀ حاضر به روش توصیفی ‌_ تحلیلی عهده‌دار تبیین آن است.