جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«و لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوُا فِی سَبِیلِ اللهِ اَمْوَاتاً بَلْ اَحْیَاءٌ وَلَکِنْ لا یَشْعُرُونَ» به کشته شدگان در راه خدا مرده نگویید، چراکه آنان زنده اند ولیکن شما درک نمی کنید. یکی از ویژگی هایی که در آیه ی فوق برای شهید ذکر شده است، حیات و زنده بودن شهدا می باشد. سؤالی که در این جا مطرح می شود این است که با توجه به تعاریف مختلف حیات و اقسام متفاوت آن، حیات شهید چه نوع حیاتی است؟ در ضمن بررسی این موضوع، به این مهم نیز دست خواهیم یافت که حیات شهید فقط به حیات او بعد از مرگ ( برزخی و اخروی) محدود نمی شود؛ بلکه پایه و اساس حیات روحانی او را حیات دنیوی او که از مختصات حیات طیبه است، تشکیل می دهد. طبق این اهداف کلی این رساله با عنوان « حیات شهید با تأکید بر قرآن و سنت» در چهار بخش تنظیم شده است. که در ابتدا قسمتی تحت عنوان کلیات تحقیق نگاهی به تعریف و تبیین موضوع، ضرورت و اهمیت، فواید و اهداف، پیشینه، سؤالات تحقیق، روش تحقیق، ساختار تحقیق و... شده است. بخش اول رساله با عنوان « شهید و شهادت» در دو فصل گنجانده شده است. فصل اول آن « مفهوم شهادت و شهید» و فصل دوم آن « علل شهادت طلبی» را بازگو می کند. بخش دوم با عنوان « حیات» در دو فصل که شامل « مفهوم حیات» و فصل دوم « بررسی انواع حیات و جلوه های آن» می باشد. که این فصول به مسایل پیرامون مسأله پژوهشی پرداخته و تا جایی که توانسته است مسائل مربوط به موضوع را باز کرده است. در بخش سوم « حیات دنیوی شهید» با دو فصل « حیات متألهانه» و « خصوصیات و ویژگی های بارز شهید قبل از شهادت» به چگونگی خصوصیات و روحیات و اعمال شهید قبل از شهادت در دنیا پرداخته شده است تا معلوم شود شهید چگونه در دنیا زندگی کرده است که در برزخ و قیامت آن چنان حیات والایی را از آن خود نموده است. بخش چهارم با نام « حیات روحانی شهید» در 3 فصل تنظیم شده است که به چگونگی حیات شهید پس از شهادت پرداخته است. فصل اول، « حیات برزخی شهید» و فصل دوم « حیات اخروی شهید» می باشد و در فصل سوم که از آن با نام « تأثیرات شهید در اجتماع» یاد شده است سعی شده به مهم ترین تأثیراتی که شهید بعد از شهادت و به وسیله ی شهادت خود بر جامعه و امت خود می گذارد پرداخته شود. در نهایت وقتی شهید به مقام والا و حیات عظیم خود می رسد، به وسیله ی این شهادت خود، حیاتی را به پیکر اجتماع خود نیز، تزریق می کند که چگونگی آن در فصل آخر آمده است. روش کار در این مجموعه، توصیفیکتابخانه ای است که سعی شده از منابع عام و خاص و پایگاه های اینترنتی معتبر بهره گرفته شود؛ چنان که قرآن کریم، منبع اصلی به شمار رفته و تفاسیر مختلف از جمله « المیزان»، « نمونه»، « مجمع البیان»، « روض الجنان و روح الجنان» و کتب روایی همچون «اصول کافی»، « بحارالانوار»، « مستدرک الوسایل»، « خصال» و... جزو منابع این نوشتار است. از امتیازات این رساله، نبود رساله یا کتابی با چنین عنوان بندی و بخش بندی می باشد که فصل بندی آن تماماً خلاقیت فردی و با استفاده از مطالعه و برداشت از منابع بوده است. ضمناً وجود فهرست هایی در آخر رساله می باشد که در طول تحقیق به آنها دست یافته ام و به عنوان یافته های تحقیق در پایان ذکر شده است. یکی دیگر از امتیازات رساله عنوان رساله است که با توجه به مطالعاتی که شد متوجه شدم با وجود انتشار کتاب ها و نشریات بسیار زیاد در مورد شهید و شهادت، اما مسأله حیات شهید همچنان در هاله ای از ابهام فرو رفته است و کم تر به آن پرداخته شده که با انتخاب این موضوع اگرچه کار به نظر خیلی سخت و مشکل می رسید اما با یاری شهدا این مجموعه گردآوری شد. واژگان کلیدی بحث را « حیات»، « شهید»، « شهادت» تشکیل می دهد. در مجموع می توان به این نتایج دست یافت که: شهید کسی است که با اختیار و انتخاب و آگاهی پا به عرصه ی جهاد فی سبیل الله می گذارد و از حیات خویش می گذرد تا به حیات والاتری در برزخ و آخرت دست پیدا کند، ضمن این که حیات اجتماعی ملت ها را نیز بارور و تازه می سازد و در راستای اهداف و آرمان های دین و جامعه ی خود قدم برمی دارد و از این طرق الگویی نمونه و ویژه از خود می سازد تا برای همیشه نام و یاد و خاطره ی آنان زنده بماند.