جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب اثبات الواجب قدیم یکی از اثرات فلسفی ابوعبدالله محمدبن اسعد بن محمدالصدیقی معروف به ملا جلال‌الدین دوانی است و همانگونه که از نام کتاب پیداست ، استدلالهایی چند پیرامون اثبات وجود خداوند بر پایه‌های فلسفی و منطقی در خود دارد. چنانکه مولف‌خود در مقدمه کتاب تصریح می‌کند، این کتاب تقریبا" مختصر اما پرسود را به خواهش عده‌ای در یک تابستان گرم برهان تطبیق نگاشته‌است . نکته جالب دراین کتاب این است که مولف در براهین گوناگون تلاش کرده تا تمامی وجوهی را که می‌تواند بصورت اشکال‌های مقدردر ذهن خواننده بیاید، یادآور شده و سپس به تک تک آنها پاسخهای مناسب را ارائه نماید . و البته در خلال این گفت و گو و چالش عقلی، خواننده متوجه می‌شود که مولف خود دارای نظریاتی جدای از آنچه دیگران مطرح کرده‌اند، می‌باشد . هرچند ممکن است این‌مطلب به ذهن برسد که پرسشها و پاسخها بسیار زیاد است و مهمتر اینکه دوانی کتاب خود را به سلطان محمد فاتح هدیه کرده‌است و این شاه عثمانی در سال 886 ه. ق در گذشته‌است و تاریخ یاد شده در مجالس‌المومنین، 11 سال پس از مرگ محمد فاتح است . به هرحال‌بنظر می‌رسد وی بایستی کتاب اثبات‌الواجب را در ابتدای کار نوشته باشد چرا که پس از گذشت مدتی، کتاب دیگری به همین نام اما با قید " جدید " نوشته است .