جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پی بردن به ارزش و اهمّیت دعا در اسلام و جایگاه آن در بین مسلمانان، و ویژگی ذکر آن در آیات قرآن مجید، رابطه قرآن با دعا، معرّفی صحیفه سجادیه و بیان جایگاه آن و آیات الهی در کلام امام سجّادعلیه السلام ، مطالب مورد بحث این پایان نامه است. مختصری از زندگانی امام سجّادعلیه السلام و سخنان ایشان در کوفه، شام و مدینه پس از ماجرای کربلا، تلاش های رژیم اموی علیه خاندان پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله، روش امام سجّادعلیه السلام در دعا کردن علیه جریان حاکم، و نقل گفتاری از استاد مطهّری درباره احوال و شخصیت امام سجّادعلیه السلام، از مطالب فصل اوّل این تحقیق است. در فصل دیگر، ارزش و اهمّیت دعا در اسلام مورد بررسی قرار گرفته، ارزش و اهمّیت دعا در کلام رسول خدا و ائمه هدی و اشاراتی به آیات قرآن کریم در باب دعا، امر به دعا به عنوان یک وظیفه دینی، محبوبیت دعا نزد خالق یکتا، جایگاه دعا در مسیر خلقت، اجابت برترین هدف از دعا، فواید و آثار دعا، فضیلت و اهمّیت دعا، شرایط دعا، بُعد اخلاقی - اجتماعی و بُعد فردی دعا و حالات نمایشی دعا، از جمله عناوین مورد بحث در این قسمت است. فصل سوم، به معرّفی صحیفه سجّادیه اختصاص یافته است. در این فصل در ضمن چهار بخش، مباحثی همچون: جایگاه صحیفه و بررسی سلسله سند آن، نمودار سلسله سند آن به نقل از امام باقرعلیه السلام و محمّد بن زید شهید آمده و ترجمه ها و شرح های صحیفه، معرّفی شده است. در فصل چهارم - که موضوع اصلی پایان نامه است - آیات قرآنی که در صحیفه منعکس شده، مورد بررسی قرار گرفته اند. به ادّعای نگارنده، این آیات به دو صورت صریح و غیر صریح (ملهم بودن کلام امام علیه السلام از آیات) در صحیفه آمده است. آیات صریح، در چهارده دعا انعکاس یافته اند. در این فصل، در کنار انعکاس متن دعای صحیفه، آیات مورد اشاره، در حاشیه آن ذکر شده در مواردی، توضیحات کوتاهی ارائه شده است.

نویسنده با تأکید بر تدبر در آیات و همه ژرف اندیشی در قرآن، آیه ۱۸۶ بقره را مورد تأمل قرار داده و در محورهای: ارزش و اهمیت دعا، ارزش و اهمیت پرسش، وظایف بنده نسبت به خدا، نزدیکی خدا به بندگان، نکته ها و پیامهای معرفتی و اخلاقی را مطرح کرده است. در پایان با بیان ویژگی های آماری واژگان آیه، موضوع دعا را در احادیث مورد بررسی قرار داده است.