جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

حق و مشتقاتش 287 باردر قرآن کریم به کار رفته اند ، حق در لغت به معنای ثبوت و مطابقت با واقع می باشد و علوم مختلف ، متناسب با موضوعاتشان معانی مختلفی از آن ارائه داده اند، مثلا در عرفان، حق به خداوند اطلاق می شودودر فلسفه ،گاهی به معنی صادق و زمانی به معنی امر واقعی به کار می رود . بر اساس این پایان نامه در قرآن کریم حق به 7معنا به کار رفته است که عبارتند از : حق در برابر باطل با مصادیق (خداوند ،قرآن،اسلام ،توحید و غیره)، ثابت و محقق ،راست ودرست ، شایسته و سزاوار ،نصیب، دَین و ارتکاب . در منطبق ساختن آیات با این معانی از تفاسیر معتبر شیعه و سنیو همچنین کتب وجوه قرآن بهره گرفته و اختلاف نظرها را با مراجعه به تفاسیر معتبر نمایان ساخته ایم و با توجه به اقتضای سیاق، وجه برتر را مشخص نمو ده ایم .

از منظر علامه طباطبائی، آیات قرآن دارای وجوه معنایی است که در دو جهتِ معناشناسانه و آسیب شناسانه توسعه می یابند. در بُعد معنا شناسانه وجوه و بطون معنایی، امری نسبی و در گرو متغیرهای مرتبط با متن و فرد مفسر است. اما بعد آسیب شناسانه ناظر به مسئلة تفسیر به رأی و شامل وجوه معنایی گوناگونی است که مبتنی بر ضوابط و مبانی صحیح فهم و مستند به دلایل نقلی یا عقلی نیست. از نظر علامه، تفسیر به رأی و ارائة وجوه ناصواب معنایی از آیات، محصول به کار نبستن مبانی و قواعد صحیح تفسیری و دوری از آموزه های قرآن و عترت است. در اندیشة علامه، وجوه پذیری قرآن به معنای کثرت قرائت ها و برداشت ها از متن ـ آن گونه که برخی از اندیشوران غربی می انگارند ـ نیست؛ بلکه ناظر به دو بعد معناشناسانه و آسیب شناسانه است که پذیرش اوّلی و نفی دومی بر اساس سیری روشمند و با توجه به اصول و قرائن لفظی، نقلی و عقلی صورت می پذیرد.