جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

به‌گمان، همه نوشته‏ها و کتاب‌های ابوالحسین رهنى کرمانى، متکلم، فقیه و مورخ نیمه دوم سده سوم و اوایل سده چهارم هجرى از میان رفته‏اند، اما با بررسی شماری از آثار رجالى، حدیثى، کلامى و حتى جغرافیایى کهن، به بخشى از آثار از دست رفته وی مى‏توان دست یافت. افزون بر این، با بهره‏گیرى از سخنان موجود درباره او و سنجش و ارزیابى آثارش، تا اندازه‌ای شخصیت وى را مى‏توان شناخت. بر پایه این اطلاعات، اگرچه رهنى بیش‌تر دوران زندگى خود را در زادگاهش سپرى کرد، سالیان درازی نیز در بغداد به علم‌آموزی سرگرم بود و با شمارى از دانش‌مندان بزرگ أنس داشت و کسانی از او دانش می‌آموختند و به نقل شنیده‏های خود از وى می‌پرداختند. این پژوهش درباره اتهام فساد عقیده به او در کتاب‌هاى رجالى، داوری و نادرستی‌اش را اثبات می‌کند.

تاریخ الإمامیة و أسلافهم من الشیعة با نام کامل «تاریخ الإمامیة و أسلافهم من الشیعة منذ نشأة التشیع حتی مطلع القرن الرابع الهجری»، تألیف عبدالله فیاض، اثری است که تاریخ شکل گیری مذهب امامیه و عقاید اساسی آن و همچنین شیوه مبارزه امامان شیعه با غلات را مورد بررسی قرار داده است. سید محمدباقر صدر بر این کتاب مقدمه نوشته است. نویسنده منابع مورد استفاده اش را این گونه توصیف می کند: منابع و مراجعی که در گردآوری این کتاب از آن ها استفاده کرده ام، گوناگون است، ولی به طور کلی می شود آن ها را به سه دسته تقسیم کرد: کتاب های فرق، حدیث و تاریخ. در گردآوری و تألیف این کتاب از مراجع جدید بسیاری نیز بهره گرفتم که در بین آن ها کتاب های دکتر کامیل شیبی در مورد شیعه و تصوف بیشترین بهره را داشت و در رابطه با بحث علمی از بزرگ ترین اعتماد نیز برخوردار است. سید محمدباقر صدر مقدمه اش بر کتاب را با این عبارت آغاز کرده است که «برخی از پژوهشگران معتقدند تشیع پدیده‏ای است عارض بر جامعه اسلامی و نسبت فرقه شیعه به پیکر امت اسلامی آن است که حوادث و تحولات اجتماعی خاصی که در جامعه اسلامی روی داده، منجر به پیدایش یک فکر و مذهب خاصی (مکتب تشیع) شده که به صورت بخشی از آن پیکر بزرگ درآمده و به تدریج توسعه یافته است». وی عامل اصلی این تفکر را اندکی شیعیان در صدر اسلام دانسته است. سپس این که بر مبنای زیادی نفرات اسلام غیرشیعی اصل شمرده شود و اسلام شیعی به سبب کمی پیروان آن، پدیده ای عارضی تصور شود که بعدها به وجود آمده را اشتباه می داند چراکه این مبنا با طبیعت تقسیمات اعتقادی ناسازگار است. وی در ادامه مقدمه، سه راه برای ادامه دعوت پیامبر پس از رحلت آن حضرت متصور دانسته است.