جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بخشودگی، به منزله یک سازه روان شناختی و فضیلتی اخلاقی، به دلیل مزایای آن در حوزه های فردی و خانوادگی، مدتی است موضوع مطالعات گسترده میدانی در غرب قرار گرفته و خاستگاه آن، باورهای دینی قلمداد شده است. در اسلام، این سازه از ابعاد مختلفی مورد توجه قرار گرفته است. این نوشتار، با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی بخشودگی در ادبیات اسلامی و روان شناسی می پردازد. همچنین با مقایسه کیفیت پرداختن این دو حوزه به مقوله مزبور، به ارائه الگویی نظری از رویکرد اسلام به بخشودگی همت گمارده است. نتایج نشان داد بخشودگی در آموزه های اسلامی با توجه به مقتضیات زمان و موقعیت، چند بعدی بوده، سطوح بخشودگی با توجه به درجات ایمان و تقوا در افراد متفاوت می باشد. نیز با توجه به گستره خطا، انگیزه فرد خاطی و پیامد بخشودگی، از دو بعد ممدوح و مذموم برخوردار است. مطالعه ابعاد و سطوح بخشودگی در آموزه های اسلامی و تبدیل آن به یک الگوی نظری می تواند زمینه ای برای کاربرد و آزمون آن در مطالعات تجربی در بستر فرهنگ ایرانی-اسلامی فراهم نماید.

موضوعی که اخیرا نظر روان شناسان مثبت نگر و متخصصان بهداشت روانی را به خود جلب کرده، بخشودگی است. محققان نشان داده اند که بخشودگی با سلامتی جسمانی و روانی در ارتباط است. جالب توجه است که این موضوع در قرآن، احادیث و دعاها نیز مورد توجه و تأکید قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی مروری آیات قرآنی و به ویژه دعاهای 52گانه صحیفه سجادیه با تأکید بر موضوع بخشودگی است. چگونگی بررسی به این صورت بود که بعد از بررسی مروری بخشودگی از جمله تعاریف نظری و ویژگی های افراد بخشنده، به بررسی فواید آن از لحاظ سلامتی جسمانی و روان شناختی بر اساس متون علمی جدید پرداخته شد. در این بررسی، سازه بخشودگی در متون مذهبی با تأکید بر احادیث و تأکید بیشتر بر دعاهای صحیفه سجادیه مورد توجه قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که در آیات قرآنی و احادیث و به ویژه در دعاهای صحیفه سجادیه بیش از 120 بار کلماتی مثل عفو، آمرزش، بخشش، و گذشت مطرح شده است. به نظر می رسد نتایج حاصل از این پژوهش مروری، اهمیت میان رشته ای بودن مطالعات مفاهیم دینی و تطبیق آن را با متون علمی جدید می تواند متذکر شود.

هدف از مطالعه حاضر بررسی همبستگی بین میزان بخشودگی همسران و تعارض زناشویی آنان می باشد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه زوجین استان یزد هستند. آزمودنی های این پژوهش 30 زوج که با نمونه گیری در دسترس (غیراحتمالی) گزیده شده اند و شرط ورود آزمودنی ها این بود که دست کم شش ماه از ازدواج شان گذشته باشد. ابزارهای تحقیق عبارت است از: بخشودگی آزمای خانواده (FFS) و پرسشنامه تعارض زناشویی که با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی آن ها به ترتیب 0.85 و 0.94 بدست آمد. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین تعارض زناشویی و بخشودگی در سه خرده مقیاس درک واقع بینانه، تشخیص و تصدیق خطا و جبران عمل اشتباه رابطه وجود دارد. هم چنین بین بخشودگی و تعارض زناشویی در خرده مقیاس های رابطه فردی با خویشاوندان خود و رابطه خانوادگی با خویشاوندان همسر و دوستان رابطه معناداری دیده شد (P<0.05).