جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علم النفس فلسفى ملّاصدرا مورد انتقاد ملّارجبعلى تبریزى و قاضى سعید قمى قرار گرفته است. به عقیده تبریزى، نفس یا از ابتدا نیازمند به مادّه است و یا نیازمند به مادّه نیست. اگر نیازمند مادّه بوده و جسمانیه الحدوث باشد، باید همواره مادّى بوده و هرگز نمى تواند مجرّد گردد، و اگر مادّى نیست، پس حدوثا و بقائا مجرّد بوده و شقّ سومى که بر اساس آن نفس در ابتداى حدوث مادّى بوده و سپس به مرحله تجرّد برسد، وجود ندارد. از نظر نویسنده مقاله، مخالفت تبریزى با نظریه ملّاصدرا ناشى از عدم فهم دقیق اصول حکمت متعالیه است.قاضى سعید در نقد مبانى نظریه حدوث جسمانى نفس گرفتار تهافت است. وى از یک طرف، از اتحاد عاقل با معقول، اتحاد خیال با متخیّل، و اتحاد حاس با محسوس سخن گفته و از سوى دیگر، اصالت وجود، تشکیک وجود و حرکت جوهرى را انکار کرده است. اغلب دلایل وى در نقد مبانى و اصول نظریه حدوث جسمانى نفس خطابى است.

پدیداری که با عنوان «ترویج علم در حیطه عمومی» از آن یاد می شود، از دهه 1980م به صورت یک فعالیت گسترده و نظام مند در دستور کار نهادهای آموزشی و سیاستگذار در کشورهای غربی قرار گرفت و پس از آن با اندکی تاخیر، در شماری دیگر از به اصطلاح «کشورهای در حال رشد»، در برنامه های دولت ها و نهادهای غیر دولتی بدان توجه شد. در این مقاله به اجمال به سیر تحول پدیدار «ترویج علم در حیطه عمومی» از قرن هفدهم به این سو پرداخته می شود. هدف این تحقیق آن است که روشن سازد در طی دهه های متمادی تا چه اندازه در رویکردهای فردی و جمعی در قبال ترویج علم تغییر به وجود آمده است و کدام یک از عناصر اصلی در این تکاپو، کم و بیش وضع و حال اولیه خود را حفظ کرده اند. محصول بررسی حاضر می تواند به دست اندرکاران ترویج علم در حیطه عمومی در تدوین و تنظیم برنامه های کارآمدتر در جهت آشناسازی عامه با علم کمک کند.