در این مقاله سعی شده است تا دیدگاه‌های یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان مسلمان درباره تحلیل معنایی اوصاف الهی بیان شود. ملاصدرا، براساس مبانی خود در باب اصالت وجود، ت
... تشکیک وجود، اشتراک معنوی مفهوم وجود و...، نتیجه گرفته است که همه اوصاف سلبی خداوند، در حقیقت سلب سلب بوده و همه آنها به سلب امکان از ذات خداوند بازگشت می‌کنند. همه اوصاف ایجابی نیز گرچه به لحاظ مفهوم با یکدیگر متفاوت هستند، به حسب مصداق واحد بوده و همه آنها به وجود و شدت و کمال وجود قابل ارجاع هستند.صدرالمتألهین معتقد است که علاوه بر مفهوم وجود، سایر مفاهیم کمالی چون علم، قدرت، حیات و... نیز به معنای واحدی (= به نحو اشتراک معنوی) بر خالق و مخلوقات صدق می‌نمایند و از این جهت تفاوتی بین خالق و مخلوقات وجود ندارد. اختلاف و تمایز وجودی خالق و مخلوق امری حقیقی بوده و به مقام مصداق بازمی‌گردد. صدرا سعی می‌کند تا با ارائه نظریه «تشکیک» کثرت‌های مصداقی را با وحدت مفهومی سازگار کرده، توجیهی خردپسند از وحدت در معنا و کثرت تشکیکی در مصداق ارائه دهد. علاوه بر دیدگاه صدرالمتألهین، اشاره‌ای به دیدگاه حکیم سبزواری و علامه طباطبائی نیز شده است.
بیشتر