جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این کتاب جنبه‌های مختلف اعتقادات و تعالیم اسلام از مبحث توحید تا مقوله "حق الناس" و "حق الله"، به زبان ساده معرفی و تفسیر گردیده است. مباحث کتاب در قالب این موضوعات بیان شده است: "خدای واحد، پیامبران متعدد"، "قلمرو اسلام: تسنن، تشیع، تصوف و برداشت‌های سنت‌گرا"، "شرایع الهی و قوانین انسانی"، "شناخت امت و جامعه"، "رحمت و عشق، صلح و زیبایی"، "عدالت الهی و عدالت انسانی" و "مسئولیت‌های بشر و حقوق او".

نویسنده در بخش نخست این کتاب به بیان زندگی‌نامه‌های فکری "جان هیگ" و "سید حسن نصر" و اندیشه‌های این دو متفکر پرداخته است. وی در فصل دوم به منظور تبیین و توضیح درباره‌ی زمینه یا صنایع آرای این دو متفکر تلاش می‌کند بدین صورت که اوصاف آن منزل و ماوای فکری و معنوی‌ای را که خود این متفکران و اندیشه‌های آن‌ها در آن بالیده‌اند به تصویر کشد. نگارنده در فصل سوم به بیان نقش معرفت قدسی و غیرقدسی در مرتبط ساختن انسان‌ها و عالم هستی با امر غایی یا مرتبط ساختن امر غایی با انسان‌ها و عالم هستی پرداخته است در فصل چهارم عواملی بررسی می‌شود که حاکی از نیاز به رویکردی کثرت‌گرایانه در دین است. در فصل پنجم معقولیت اعتقاد به رویکردی حقیقتا کثرت‌گرایانه، در عین اعتقاد به یک واقعیت متعالی و التزام به هنجارها و ارزش‌های یک دین مشخص، بررسی و تبیین شده است. "مسیحیت و اسلام: جلوه‌های امر غایی"، "گفت و گوی حضوری هیک و نثر" دو مبحث پایانی کتاب هستند.

در مقدمه کتاب تصریح شده: "در این کتاب تلاش شده است تا مسائل اصلی فراروی انسان متجدد، هم در شرق و هم در غرب مطرح شود و وسایط تحقیق درباره میراث معنوی و فکری اسلام در دنیای امروز مورد بحث قرار گیرد و بلاخره راه‌کارهایی برای استفاده از تعالیم سنت اسلامی در جهت گشودن تنگناهای انسان متجدد هم در شرق و هم در غرب عالم عرضه شود. عناوین بخش‌های اصلی کتاب عبارت‌اند از: "اوضاع و احوال انسان امروزی"، "روش تطبیقی و مطالعه میراث تعقلی اسلام در جهان غرب"، "سنت اسلامی و معضلات امروز انسان متجدد" و "مسلمانان معاصر درمیانه اسلام و دنیای متجدد".

نویسنده در آغاز کتاب، ضمن معرفی اسلام، به پراکندگی جهانی مسلمانان و مناطق تمدن اسلامی اشاره می‌کند، سپس جنبه‌های خصوصی و عمومی مذهب و بنیان‌های اسلام را معرفی کرده آن‌گاه تعلیم و اعتقادات اسلام را تشریح می‌نماید. بحث درباره‌ی شریعت و طریقت‌الهی، بررسی رسوم و اصول اخلاقی و نهاد‌های اسلامی، بررسی اجمالی تاریخ اسلام، معرفی مکاتب فکری اسلامی و تاریخ آن‌ها، و وضعیت اسلام در جهان معاصر مباحث بعدی کتاب هستند.