جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رونالد دورکین، از فیلسوفان مشهور قرن حاضر، تفسیر پراگماتیستی(عمل‌گرایانه‌ی) جدیدی از عدالت به مثابه فضیلت برتر ارائه داده است که مورد نقد و تحلیل جوامع علمی قرار گرفته است.در این تفسیر، عدالت، آزادی و دموکراسی در تعامل دائم با یکدیگر توصیف می‌شوند؛ تعاملی که هرگز نباید به دست دولتمردان از هم گسسته شود. در نظریه وی، که نام آن‌را «عدالت لیبرالی» می‌نهد، اولین اولویت جامعه، توزیع مساوی منابع و فرصت‌ها میان تمامی افراد است. سپس باید به افراد اجازه داده شود تا از منابعی که به دست آورده‌اند، آزادانه استفاده کنند. به عقیده وی، یگانه ساختار حکومتی که می‌تواند دو اصل توزیع مساوی منابع و فرصت‌ها و آزادی را محقق سازد، دموکراسی است.زیرا در ساختار دموکراسی تمامی افراد جامعه در توزیع قدرت یا فرصت، حضور دارند و رای اکثریت، مبنای عمل خواهد بود. در نظریه‌ی عدالت دورکین، همواره عدالت بر آزادی مقدم است. به همین دلیل می‌توان آن‌را متفاوت بانظریه‌ی عدالت جان رالز دانست. زیرا در نگاه رالز، آزادی بر تمامی اولویت‌ها مقدم است و نباید تحت‌الشعاع قرار گیرد. در این رساله، پس از توصیف چیستی «عدالت لیبرالی»، تئوری عدالتِ مورد دفاع دورکین، ابهام‌ها و نارسایی ‌های آن‌را در آیینه تعالیم اسلام‌بنیاد به نظاره خواهیم نشست.

برخی بر این اعتقادند که نظریه جنگ عادلانه با آگوستین آغاز شده است. این آموزه بیشتر به منزله یک آموزه دینی گسترش یاقت، ولی پس از دوره اصلاح گرایی گونه های سکولار این نظریه برجسته تر شد. «جنگ عادلانه» با «جنگ مقدس» در تقابل است چون جنگ های صلیبی از سوی بسیاری از مسیحیان جنگ مقدس تلقی می شده است جهاد را نیز غالبا معادل اسلامی جنگ مقدس فرض کرده اند؛ ولی سعی من در این مقاله اثبات این امر است که جهاد نکات مشترک بسیاری با سنت جنگ عادلانه دارد. نظریه پردازان متاخر، از اصطلاح «صلح گرایی جنگ عادلانه» و یا «صلح گرایی مشروط» استفاده کرده اند تا به توصیف این دیدگاه بپردازند که در شرایط جنگ های مدرن، نظریه جنگ عادلانه وارد شدن به جنگ را از نظر اخلاقی نادرست می داند. در این مقاله استدلال شده است که اخلاق جنگ و صلح در اسلام را شاید بتوان به گونه ای تفسیر کرد که با صلح گرایی جنگ عادلانه که برپایه نظریه جنگ عادلانه غرب استوار است سازگار باشد. در حال حاضر نزاع های مسلحانه شرایط ملاک هایی را که اسلام برای توجیه اخلاقی جنگ عادلانه قایل شده است، دارا نیستند، پس این نکته را می توان به منزله دلیلی برای صلح گرایی مشروط جنگ عادلانه اسلامی تلقی کرد.

در بخش نخست، این پایان نامه به پیشینه مفهوم ایمان در سنت اسلامی و مسیحی اشاره دارد تا از آنجا بستر اندیشه مولوی و ک یرکگارد را بازشناساند. البته در این بخش که جنبه مقدماتی دارد به آرای متکلمان و فیلسوفان مسلمان و مسیحی نظر نداشته ایم، چرا که در بحث حاضر چندان تاثیری ندارند. در بخش دوم، با تفصیل بیشتر، به آرای عارفان مسلمان در این خصوص پرداخته می شود و آنگاه رای مولوی را عمدتا از مثنوی معنوی بازکاویده ایم. از آنجا که در سنت عرفانی ما از مساله ایمان گروی به طور مستقیم و صریح بحث نشده است، در این بخش به تحلیل محتوای متون عرفانی از دریچه مفاهیم کلیدی بحث پرداخته شده است و واژه هایی چون ایمان، عقل، علم، معرفت، یقین، عزم و ... و از منظر عرفان اسلامی بررسی شده است . در بخش سوم به آرای کی رکگارد در این باره اختصاص دارد. و بالاخره در بخش چهارم به مقایسه میان آرای مولوی و ک یرکگارد در مساله ایمان، عقل و معرفت پرداخته شده است/

در بخش نخست ، این پایان نامه به پیشینه مفهوم ایمان در سنت اسلامی و مسیحی اشاره دارد تا از آنجا بستر اندیشه مولوی و کیرکگارد را بازشناساند. البته در این بخش که جنبه مقدماتی دارد به آرای متکلمان و فیلسوفان مسلمان و مسیحی نظر نداشته ایم ، چرا که در بحث حاضر چندان تاثیری ندارند. در بخش دوم ، با تفصیل بیشتر ، به آرای عارفان مسلمان در این خصوص پرداخته می شود و آنگاه رای مولوی را عمدتا از مثنوی معنوی بازکاویده ایم. از آنجا که در سنت عرفانی ما از مساله ایمان گروی به طور مستقیم و صریح بحث نشده است ، در این بخش به تحلیل محتوای متون عرفانی از دریچه مفاهیم کلیدی بحث پرداخته شده است و واژه هایی چون ایمان ، عقل ، علم ، معرفت ، یقین ، عزم و ... و از منظر عرفان اسلامی بررسی شده است . در بخش سوم به آرای کیرکگارد در این باره اختصاص دارد. و بالاخره در بخش چهارم به مقایسه میان آرای مولوی و کیرکگارد در مساله ایمان ، عقل و معرفت پرداخته شده است .

این نوشتار مشتمل بر یک مقدمه و پنج فصل است. مقدمه به طرح موضوع بحث و بیان کلید واژه ها و کلیات بجث و دامنه آن می پردازد. از آنجا که مسئله سرشت انسان درمسیحیت ارتباط تنگاتنگی با گناه حضرت آدم دارد و در واقع آن گناه سرشت انسان را گناه آلودکرده است، فصل اول این نوشتار به مقایسه داستان گناه آدم و ماجراهای پس از آن در تورات باروایت قرآن مجید از این ماجرا پرداخته است. در این فصل بحث شده است که این دو روایت بااینکه شباهت هایی با هم دارند، اما تفاوت های اساسی و مهمی نیز دارند. فصل دوم در این نوشتاربه بحث دربارة سرشت انسان در عهد جدید پرداخته است. از آنجا که مجموعه عهد جدید به لحاظ الاهیاتی یکنواخت نیست و الاهیات رایج مسیحی بر نوشته های پولس و یوحنا مبتنی است، بحث این بخش بیشتر بر این نوشته ها متمرکز شده است. در فصل سوم به بحث هایی که درسده های بعدی مسیحی درباره سرشت انسان مطرح شده و دیدگاه گروه های اصلی مسیحی دراین باره پرداخته شده است. در این فصل نشان داده شده که پس از بحث ها و نزاع هایی که رخ داده آنچه در الاهیات مسیحی پذیرفته شده همان سرشت آلوده و تباه انسان است، هر چند اختلافات جزئی در این باره بین گروههای مسیحی بروز کرده است. فصل چهارم این نوشتار به دیدگاه قرآن مجید و سن ت اسلامی درباره سرشت انسان می پردازد. در این فصل نشان داده شده که بر اساس آیات متعددی از قرآن مجید انسان با فطرتی الاهی و حق پرست به این جهان پای می گذارد. درآخرین فصل دیدگاه دو دین درباره سرشت انسان مقایسه شده و عمق اختلاف دو دین در این باره و شدت تأثیرگذاری این اختلاف در بحث های دیگر نشان داده شده است.