جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور پدیدآورندگان
>
مودب, سید رضا (استادگروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم), 1341ش.
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 241
عنوان :
نقد دیدگاه روش تفسیر قرآن به قرآن، قرانیان شیعه
نویسنده:
علی تصدیقی شاه رضائی، رضا مؤدب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
قرآنیان نام یک جریان فکری است که با تکیه بر وحدت امت اسلامی و شعار بازگشت به قرآن در سالهای مشروطه و پس از آن، تحت تأثیر اندیشههای اصلاحی سید جمالالدین اسدآبادی و شیخ هادی نجمآبادی توسط یکی از شاگردان ایشان به نام سید اسدالله خرقانی شکل گرفت و بهوسیلهی چهرههای دیگری همچون: شریعت سنگلجی، یوسف شعار، برقعی، قلمداران و حسینی طباطبایی و...ادامه یافت. این گروه که قرآن را در بخش اعتقادات کافی و بینیاز از سنت میدانند، روش تفسیری قرآن به قرآن را شاخص فهم قرآن ، قرار دادهاند؛ اگرچه یکی از مهم ترین و معتبرترین روش های تفسیری ، تفسیر قرآن به قرآن می باشد ، لکن کاربرد این روش تفسیری از سوی ایشان در حوزهی اعتقادت ، با نقدهایی همچون عدم فراگیری، ناهماهنگی و ضعف در نتیجهگیری همراه بوده است که در این پژوهش به بررسی آن پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 16
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی شواهد منتقله بودن و نااستواری روایت خنده حام بن نوح در تفسیر مجمع البیان
نویسنده:
رضا مؤدب، کامران اویسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
چکیده :
نوشتار پیش رو پژوهشی است درباره یکی از مصادیق روایات معروف به ""منتقله"" که به مسأله خندیدن حام به پدرش نوح7 اختصاص دارد. اکثر دانشمندان اهل تسنن روایت خنده حام بن نوح را بدون تحلیل، نقل نموده اند. شیخ طبرسی گرچه روایت مورد بحث را نقل کرده اما به نظر می رسد آن را نپذیرفته است. علاوه بر بحث دلالی آن، که به سبب تسرّی گناه ادعایی حام بن نوح بر اولاد و نسل های بعدی وی، مخالف عدل الهی است؛ آنچه که در این خصوص مورد غفلت واقع شده است، ندرت نقل روایت خنده حام بن نوح در مصادر اولیه حدیثی شیعه و فراوانی آن در منابع اهل تسنن است؛ بلکه روایاتی نیز در کتب حدیثی شیعه و در مواردی در کتب اهل تسنن وجود دارد که مخالف آن است مانند حرمت شرب خمر در تمامی شرایع، نفرین حام به سبب مجامعت با همسرش در کشتی. وجود نقل هایی مرسل یا با سند ضعیف، وجود انگیزه انتقام جویی از کنعانیان به عنوان اولاد حام از سوی یهودیان با جعل حدیث مذکور، ایجاد وهن در مذهب تشیع با ورود اسرائیلیات از سوی برخی راویان ضعیف، شباهت میان نقل تورات و روایت خنده حام بن نوح، مخالفت با عدل الهی و وجود رگه های تعصبات نژادی و قومی، منتقله بودن آن را از کتب عامه توسط امین الاسلام طبرسی محتمل می سازد. بنابراین روایت مورد بحث از امام هادی7 صادر نشده است؛ بلکه به سبب اغراض سیاسی و تکیه بر سخنان امثال وهب بن منبه چنین نسبتی به ایشان داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 10 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل روایت تفسیری منتقله ابنفحام درخصوص کاستی از آیۀ 33 آل عمران در امالی شیخ طوسی
نویسنده:
رضا مؤدب، کاظم زمانی پهمدانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
درباره شیخ طوسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
شیخ طوسی در کتاب امالی، روایتی را از ابنفحام (شیخ عامی خود) نقل میکند مبنیبر اینکه امام صادقt آیۀ 33 سورۀ آل عمران را با عبارت «وآل محمد» قرائت میفرمود و تصریح میکرد که این عبارت در متن آیه نازل شده است. روایت یادشده گویای نوعی تحریف به کاستی در آیۀ شریفه است؛ درحالیکه اعتقاد مشهور و اجماع علمای شیعه، عدم تحریف قرآن کریم است، چه به زیاده چه به کاستی. ابنفحام از اساتید و مشایخ شیخ طوسی است که برخی از علمای رجال شیعی و سنی او را عامی شمرده اند. در سند روایت نیز افرادی عامی، ضعیف و مجهول وجود دارند. روایت ابنفحام در هیچیک از منابع شیعی پیش از شیخ طوسی نیامده است. علاوه بر اینها در روایت یادشده، شواهدی وجود دارد که دالّ بر منتقله بودن آن است. در این مقاله، هم شواهد درونمتنی وهم شواهد برونمتنی آن بررسی شده که همگی بیانگر انتقال روایت ابنفحام از مدرسۀ خلفا به مدرسۀ اهل بیتk است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 147 تا 164
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جريانشناسي تفسير در غرب اسلامي (اندلس)؛ مطالعه موردي آراء تفسيري حرالّي
نویسنده:
روحالله محمدعلینژاد عمران
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سیاست
,
تفسیر
,
اهل بیت(ع)
,
قرآن
,
اندلس
,
معارف اسلامی
,
فضای اجتماعی
,
فضای فرهنگی
,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته)
,
هنر و علوم انسانی
,
حرالی، علیبن احمد
چکیده :
جريانشناسي تفسير، بهمعني شناختن و شناساندن جريانهاي تفسيري است؛ بهگونهاي كه فرایند شكلگيري و گسترش جريانهاي گوناگون تفسيري تبيين شود و تأثير فضاي فرهنگي، اجتماعي و سياسي در اين موضوع سهم بندی شود و درجۀ تأثيرگذاري مفسرانِ پيشين بر آراء و شيوههاي تفسيري مفسران سدههاي پسين معیّن شود. جریان شناسی تفسیر در اندلس، در گرو شناخت زنجیرۀ فکر تفسیری و شبکه مفسران غرب اسلامی و مطالعۀ معیارهای حاکم بر روش تفسیری ایشان است. جریانهای تفسیری در اندلس؛ را میتوان اعم از جریان عقلگرا، جریان روایتگرا، جریان ادبی و جریان تأویلگرا دانست که در دو سدۀ ششم و هفتم هجری در این منطقه غلبه با جریان تفاسیر واعظانه متأثر از جریان عرفان و تصوّف بوده است و تفسیر حرالّی «مفتاح الباب المقفل لفهم قرآن المنزّل» نمودی برجسته و تأثیرگذار از جریان تفاسیر علمی ـ وعظی با گرایش صوفیانه و تأویلگرا بعد از خود در غرب اسلامی بهشمار میرود. ویژگی برجسته این جریان تفسیری، برخورداری از رویکرد اخلاقی تربیتی با صبغۀ عرفانی است. اندلس که در پی ورود اسلام و رحلهها و تلاشهای علمی اندیشمندان مسلمان دروازه ورود علوم و تمدن اسلامی به اروپا به حساب میآمد، در سدههاي ششم و هفتم هجري و در زمانۀ علي بن احمد حرالي (م 638)، از حیث علمي، فرهنگي و تمدنی جايگاهي ممتاز داشت و از اينرو شاهد حضور مذاهب فقهي، كلامي و گرايشهاي صوفیانه و همچنين فعاليت بزرگان و مشاهير اين جريانها در كنار يكديگر بود. حرالّی، بهعنوان ثمره و برآیند فرهنگ اسلامی اندلس ضمن اثر پذیری از مفسران آن دیار بویژه استادش محمد بن عمر قرطبی، بر مفسرین پس از خود تأثیر فراوانی گذاشته است. مجلس تفسير وی در اندلس بويژه زبانزد خاص و عام بود که طالبان علم از مناطق مختلف در آن شركت ميكردند. مهمترين آثار بر جاي مانده و شناخته شدة حرالّي تا به امروز عبارتند از: مفتاح الباب المقفّل لفهم القرآن المنزّل، العروهًْ للمفتاح، التوشیهًْ و التوفیهًْ كه نسخه خطی بوده و اخیراً تنها بخشی از آنها توسط محمادی عبدالسلام الخیاطی تحت عنوان «تراث ابیالحسن الحرالّی فی التفسیر»، تصحیح و چاپ شده است. مفتاح الباب او به مثابه اصول و قوانين تفسيرياش از همه مشهورتر است. حرالي قوانين و قواعدي ـ در نوع خود ویژه ـ در فهم قرآن و تدبّر وضع کرد و ازجمله مبانی مهم تفسیری او آنکه فهم قرآن را در گرو مراتب ايمان و طهارت روح میداند. حرالّي در مقدمة اثرش فهم جامع آيات قرآن را منحصر به علی علیه السلام دانسته است. وي بر تناسب و هماهنگي ميان آيات و سور و ارتباط آن با اسماء حسناي الهي مصرّانه تأكيد ميكند و ضوابط فهم بهعنوان مرتبهای کاملتر از تفسیر و تأویل به مثابه مهمترين اصول و قواعد در روش تفسیری حرالّي، مبتنی بر پیوند استوار میان فرازها و عبارات است. گرایش حرالی در تصوف و تفسیر، بیانی آشکار از روح عصری بوده که در آن میزیسته، همچنين رهيافت عمومي مفسر، واعظانه و ناظر به جنبة اخلاقي و انذار و تبشير قرآن است. تفسير حرالّی در مطالعات قرآني معاصر در كشورهاي اسلامي، تاکنون آنچنان که باید و شاید مورد توجّه دانشوران و محققان قرار نگرفته است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حقِ تعالیِ معنوی بشر از دیدگاه مفسران شیعه
نویسنده:
محمدحسن احمدي، سيد رضا مودب
نوع منبع :
مقاله
زبان :
فارسی
چکیده :
حقوق بشر و اعلامیة جهانی آن، یکی از مفاهیم شناخته شدة جهانی است که منشور آن در معرض تفسیرها و موضع گیری های متفاوتی قرار گرفته و ضروری است که بیان شود نیاز بشر به تعالی معنوی، مهمترین نیاز و حق اوست که سایر حقوق نیز مقدمة دستیابی به این حق فطری است، ضمن آن که رابطة این حق با سایر حقوق بشری نیز قابل بررسی و تبیین است. از طرفی می توان گفت که مبانی حقوق بشر، عقلانی بوده و با مبانی دینی اسلام و به ویژه تشیع و مسیحیت ارتدوکس نیز قابل تطبیق است و از سویی دیگر، مشروعیت نداشتن ولایت غیر خدا، ماهیت فطری انسان و هماهنگی حقوق معنوی بشر با نظام تکوین از مبانی حق تعالی معنوی بشر به شمار می روند که مفسران شیعه بر آن تاکید خاص دارند. ولایت فقیه و مسئلة امر به معروف و نهی از منکر دو راهکار نهادینه شده در آموزه های اسلامی به ویژه شیعی در جهت رسیدن به تعالی معنوی است./// خلاصه ماشینی: "گرچه باید گفت که در مقام اجرا نیز به نام حقوق بشــر، رفتارهای ضد بشــری فراوانی از سوی دولت های مدعی به چشــم می خورد ولی در هر حال حق تعالی معنوی بشــر از نظر اســلام به ویژه مفســران شیعه ، حقی مســلم و دارای مبانی خاص می باشد که شامل مشــروعیت نداشتن ولایت غیر خدا، ماهیت فطری انســان و هماهنگی بشر با نظام ١ - حج ،٤١ ؛ همان کســانی که هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشــیدیم ، نماز را برپا می دارند، و زکات می دهند، و امر به معروف و نهی از منکر می کنند، و پایان همه کارها از آن خداست ٢ - اعراف ، ١٥٧ ؛ همانها که از فرســتاده (خدا)، پیامبر «امی » پیروی می کنند پیامبری که صفاتش را، در تورات و انجیلی که نزدشان است ، می یابند آنها را به معروف دستور می دهد، و از منکر باز می دارد تکریم می باشــد و راهکارهایی از جمله ولایت فقیه و امر به معروف و نهی از منکر برای تحقق آن پیش بینی شده است ."
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سازگاری یا ناسازگاری قرآن و علم جدید
نویسنده:
رضا مؤدب، مجید دانشگر، حمید رضا خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
علم جدید با داشتن سابقهای چند صد ساله و پررمز و راز، میوهای به نام صنعت و تکنولوژی را به وجود آورد و این تکنولوژی هر روز دریچههای تازهای از علم را به روی انسان باز نمود. به دنبال پیشرفت علوم، محققان و اندیشمندان نیز بر تحقیقات خود افزودند و آثارشان را در معرض نقد و بررسی متفکرین و پژوهشگران قرار دادند. یکی از این آثار، کتاب قرآن و علم جدید دکتر ذاکر نائیک میباشد که با نگاهی کاملاً علمی به بررسی ارتباط آیات قرآن با علم جدید پرداخته است. این کتاب، با در برداشتن تنوع در فصول، ما را برآن داشت تا به ترجمه، نقد و بررسی آن بپردازیم. هدف کلی از انجام این پژوهش آشنا شدن با آثار جدید در حوزه علم و دین و همچنین تحلیل روابط بین قرآن و علم میباشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 167 تا 184
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امامت قرآنی به مثابه تفویض
شخص محوری:
دکتر نجارزادگان
نوع منبع :
مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
صوت
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی و روشهای فهم قرآن از دیدگاه اهل بیت (ع)
نویسنده:
علیاکبر محمدی گراشی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
تأویل
,
تفسیر
,
اهل بیت(ع)
,
قرآن
,
اصول
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
سنت
,
درک
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
حدیث و علم الرجال
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
حدیث و علم الرجال
,
حدیث و علم الرجال
,
حدیث و علم الرجال
,
حدیث و علم الرجال
,
صحت (اصالت)
,
صحت (اصالت)
,
درونفهمی
,
هنر و علوم انسانی
,
حدیث و علم الرجال
,
درونفهمی
,
صحت (اصالت)
,
حدیث و علم الرجال
چکیده :
با توجه به انحرافی که بعد از وفات رسول اکرم(ص) و برکناری "اهل بیت(ع)" از صحنه سیاسی و اجتماعی صدر اسلام رخ داده، جریان فهم قرآن نیز از مسیر حقیقی خود خارج گشت و گرفتار دو رویکرد نادرست گردید. نخست جمود بر ظواهر کتاب و فراتر نرفتن از معنای ابتدایی آیات و افتادن در ورطه تجسیم و تشبیه و دیگری تأویل گرایی بی ضابطه که هیچ ارتباطی با ظاهر قرآن نداشته و با روح اسلام ناب در تعارض بود و پیامدهای ناگواری را به همراه داشت. و نظر به تأثیر انقلاب اسلامی و توجه بیش از پیش جهان اسلام به اندیشه ناب شیعی در ابعاد مختلف، ضرورت پرداختن به "مبانی و روشهای فهم قرآن از نگاه اهل بیت(ع)" احساس گردید. در این تحقیق به بیان ویژگی، شأن و عظمت قرآن، ضرورت فهم آن و نیاز قرآن به مفسر از دیدگاه آیات و روایات پرداخته و با تبیین مقام و موقعیت علمی اهل بیت(ع) به اثبات حجیت سنت ائمه(ع) از دید آیات و روایات مورد قبول فریقین پرداخته و آنان را بدلیل داشتن علم الکتاب و عصمت به عنوان مفسران و شارحان حقیقی قرآن معرفی نموده تا زمینه پذیرش آموزه های آنان فراهم گردد. دیگر اینکه به حجیت خبر واحد از نگاه اهل بیت(ع) پرداخته و در صورت داشتن شرایط اعتبار که از مهمترین آن موافقت حدیث با قرآن است، در بیان مفاهیم وحیانی معتبر می باشد. اهل بیت(ع) دارای مبانی متقن در فهم و تفسیر قرآن بوده که از میان روایات تفسیری آنان اهم مبانی (12 مبنا) به شرح زیر استخراج گردید. "وحیانی بودن الفاظ قرآن، قابل فهم بودن قرآن، حجیت ظواهر قرآن، نزول قرآن بر قرائت واحد، حجیت عقل در فهم قرآن، اعتقاد به بطون و لایه های متعدد معنایی، زبان جامع و الهی- انسانی، جامعیت قرآن، جهانی و جاودانگی قرآن، حکیمانه بودن قرآن، محکم و متشابه بودن قرآن و عدم تحریف قرآن، که همه اینها به عنوان اصولی مسلم و زیربنایی بوده و روش تفسیری آنان بر این مبانی استوار گردیده است. در یک نگاه روش ائمه(ع) در فهم قرآن به سه بخش کلی شامل: روش تفسیری، روش تطبیقی یا بیان مصادیق، و روش تأویلی یا باطنی تقسیم گردیده است، که هر بخش شامل روشهای مربوط به خود بوده و از ضوابط و قواعد و معیارهای روشنی پیروی می کنند. نکته اساسی این است که همه این مبانی و روشها هماهنگ با روح کلی معارف و مفاهیم قرآنی بوده که خود حاکی از همراهی قرآن با عترت(ع) دارد و تبلور عینی حدیث ثقلین را نشان می دهد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر پژوهیهای جامع، پژوهشی در الگوهایِ زرقانی، ذهبی، طباطبایی، معرفت، فهد رومی و بابایی
نویسنده:
سیدهدایت جلیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
روشنگری
,
تفسیر
,
معارف اسلامی
,
تفسیر قرآن
,
آیت الله معرفت (ره)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
ذهبی، محمدحسین
,
بابایی، علیاکبر
,
زرقانی، محمدبن عبدالعظیم
,
الرومی، فهدبن عبدالرحمنبن سلیمان
چکیده :
چهارده سده کوشش برای فهم متن قرآنی، میراث سترگ و گونهگونِ تفسیر را پدید آورده است و چند دهه کوششهای اخیر برای شناخت و تبیینِ این میراثِ گونهگون و متکثر، پیداییِ متون تفسیرپژوهانه را رقم زده است. کوشش مسلمانان در این حوزه مسبوق به پژوهشهای غربیان است. اما قرآنپژوهان مسلمان در پیِ ارائه روایتی بومی از آن برآمده و بر پایه سنت قرآنپژوهی اسلامی، گونههای مختلفی از تفسیرپژوهی را پدید آوردهاند. در این میان، «تفسیرپژوهیهای جامع»، پای? گونههای تفسیرپژوهی قلمداد میشود و تحلیل و نقد آنها تا حدود زیادی میتواند، تصویری از جریان تفسیرپژوهی مسلمانان را آشکار میکند. از این رو، این پرسش که «کوششهای تفسیرپژوهانه مسلمانان، بر چه پایه از بضاعتِ روششناختی و معرفتشناختی ایستاده است؟ و چه میزان در تبیین واقعیتِ متکثر تفاسیر قرآن کامیاب و کارآمد بوده است؟»، شایسته هر گونه تأملی است. تحلیل و نقد شش الگوی تفسیرپژوهیِ جامع تفسیرپژوهان مسلمانان (زرقانی، ذهبی، طباطبایی، معرفت، فهد رومی و بابایی)، نشان میدهد که در بحث از چیستیِ تفسیر، به جای تبیین پدیده تفسیر، به تحلیل واژگانی «تفسیر» روی آوردهاند و کوشش آنها در تمایزبخشی میان «تفسیر» و «غیرتفسیر» پاسخگوی پرسشها و نیازهای امروزنیست. این الگوها بر هیچ تبیینی از «ژانر تفسیر» و مولفههای آن استوار نیستند و از حیث ترمینولوژی و مفهومپردازی آشفته، مضطرب و ناکارآمدند و در بهدست دادن مولفههای یک اثر تفسیری ناکامند. در این الگوها نه گونهشناسی کارآمدی از روشهای تفسیری صورت پذیرفته است و نه دستهبندیِ قابل دفاعی از روشها و گونههای تفسیری عرضه شده است و نه تعریف و مرزبندی روشن و شفاف از آنها به دست داده شده است و نه ملاک و سنجه عینی و فیصلهبخشی در مقام تعیین مصادیق تفاسیر از حیث روشهای تفسیری عرضه شده است. این الگوها رویکردی انحصارگرا به مقوله تفسیر دارند و پدیده تکثر و تنوع تفاسیر را عارضه نامطلوب و فرزند نامیمونِ کاستیها و کژیهایِ جریانهای تفسیری میدانند. این آثار، صورتِ بسطیافته و مستقلِ مقدمهنویسیِ تفاسیر و ادامه آن سنت با همان خصلتها و کارکردها هستند و ماهیت مفسرانه و درجه اول دارند. تفسیرپژوهیها در کنار رویه و کارکرد «معرفتی»، کارکردهای «غیرمعرفتی» مهمی دارند. بُنمایه آنها اعتباربخشی به یک جریان تفسیری، و اعتبارزدایی از سایر جریانهاست. آنها با رویکرد تجویزی و ارزشداوران? خود، نوعی نابرابری میان تفاسیر و روشهای تفسیری میافکنند و در جریان تفسیر اثر میگذارند. فرایند تفسیرپژوهی از نقطههای آغازین آن تا به امروز (از ذهبی تا بابایی) تفاوت معناداری را از حیث روششناختی نشان نمیدهد و در این باره نمیتوان از تکامل و پیشرفت سخن گفت. الگوهای مورد بررسی به لوازم و مقتضیات بینرشتهای بودن تفسیرپژوهی ملتزم نبودهاند. ناکارآمدیِ طبقهبندیهای جامع که تاکنون به دست داده شده است، پرسش از امکان چنین کاری را موجّه میسازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاملی در نظریه«تطور امامت در اندیشه شیعی»
نویسنده:
رضا مؤدب، محمدحسن احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
امامت
,
تشیع
,
شیعه
,
امامیه
,
امام
چکیده :
تبیین تاریخی مسئله امامت شیعی و پرداختن به چالش های فراروی، موضوع این مقاله است. برای رسیدن به این منظور ابتدا جایگاه امامت در اندیشه شیعی و سپس این نظریه که امامت در اندیشه شیعی دچار تطور شده است، طرح می شود. در ارزیابی این نظریه، با توجه به تفکیکی که بین مفهوم امامت و اندیشه امامت کرده ایم، آسیبی که از ناحیه خلط اندیشه و مفهوم متوجه بحث شده، روشن گشته است. در ادامه به حساسیت مسئله امامت و ناتوانی تحلیل های صرف تاریخی و همچنین عدم توجه به ظرفیت های سیاسی اجتماعی طرح مسئله امامت، به عنوان آسیب های دیگری در این حوزه اشاره می شود و سرانجام با توجه به نقدهای صورت گرفته، تبیین قاعده مندی از تاریخچه امامت صورت می گیرد و فهم و برداشت مسلمانان اولیه از این اصل مورد توجه قرار می گیرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 241
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید